با افزودن ژاپن و چند كشور ديگر، مسير حركت بيشتر نفتكش ها از خليج فارس رو به شرق ديده مى شود.
به شهادت آمار، روزانه 16 ميليون بشكه نفت، تنها صادرات شش كشور عربستان، كويت، قطر، امارات عربى متحده، عمان و بحرين در مجموعه شوراى همكارى است كه نفت عراق و بخش زيادى از نفت صادراتى ايران را بايد به اين رقم افزود.
در سال 2005 ، بالغ بر 117ميليارد يورو از مبادلات تجارى اتحاديه اروپا از طريق تنگه هرمز انجام شده است. آمار نشان مي‌دهد بيش از پنج درصد كل مبادلات تجارى اتحاديه اروپا در سال 2005 از طريق خليج فارس و تنگه هرمز صورت گرفته است.
بنابراين گزارش، حجم كل مبادلات 25 كشور عضو اتحاديه اروپا با كشورهاى مختلف جهان در سال 2005 بيش از 243/2 تريليون يورو بوده كه از اين رقم، حدود 174/1 تريليون يورو مربوط به واردات و 069/1 تريليون يورو به صادرات اين اتحاديه مربوط مى باشد.
بر اساس اين گزارش هشت كشور واقع در حاشيه خليج فارس 2/5 درصد از كل مبادلات تجارى اتحاديه اروپا در سال 2005 را به خود اختصاص دادند. اين رقم معادل 117 ميليارد يورو برآورد شده است كه از اين رقم 8/64 ميليارد يورو مربوط به صادرات اتحاديه به كشورهاى مذكور و 2/52 ميليارد يورو مربوط به واردات اين اتحاديه از كشورهاى مذكور بوده است.
صادرات اتحاديه اروپا به هشت كشور واقع در حاشيه خليج فارس طى سال 2005 عبارت است از: ايران 939/12 ميليارد يورو، عربستان 412/15 ، كويت 691/3، بحرين 145/1، قطر 076/3، امارات 269/25، عمان 749/1 و عراق 591/1.
واردات اين اتحاديه از هشت كشور مذكور نيز به شرح زير است: ايران 319/11 ميليارد يورو، عربستان 22، كويت 177/3، بحرين 505/0، قطر 311/1، امارات 855/9، عمان 42/0و عراق 571/3 ميليارد يورو.
بنابراين گزارش، ايران هم اكنون 4 درصد نفت مورد نياز چين ، 7 درصد نفت فرانسه ، 9 درصد نفت كره جنوبى ، 10 درصد نفت ژاپن ، 11 درصد نفت ايتاليا ، 14 درصد نفت بلژيك ، 22 درصد نفت تركيه و 24 درصد نفت مورد نياز يونان را تامين مى كند.
به گزارش فارس، صادرات جهانى نفت خام در سال 2005 به 906/49ميليون بشكه در روز رسيد كه از اين رقم 5/19 ميليون بشكه در روز از منطقه خاورميانه به مناطق ديگر صادر شد. صادرات نفت خام توسط خاورميانه در اين سال معادل 6/39 درصد از كل صادرات جهانى نفت خام دراين سال بوده است.
بر اساس اين گزارش آسيا- اقيانوسيه بزرگترين وارد كننده نفت خام صادراتى خاورميانه در سال 2005 بوده است . ژاپن 269/4 ميليون بشكه درروز، چين 36/1 ميليون بشكه در روز و ساير كشورهاى آسيا- اقيانوسيه 466/7 ميليون بشكه در روز از نفت مورد نياز خود را ازخاورميانه تامين كردند.
اين منطقه همچنين 345/2 ميليون بشكه در روز از نفت مورد نياز امريكا را دراين سال تامين كرد . واردات اروپا از خاورميانه نيز در اين سال به 144/3 ميليون بشكه در روز، آفريقا 752 هزار بشكه در روز، امريكاى لاتين 157 هزار بشكه در روز،كانادا 143 هزار بشكه در روز، مكزيك 10 هزار بشكه درروز، استراليا 113 هزار بشكه در روز، و ساير جهان 63 هزاربشكه در روز رسيد.
مجموع ذخاير تثبيت شده نفت جهان با 025/0 درصد افزايش هم اكنون حدود 6/1188 ميليارد بشكه مي‌باشد. در اين ميان منطقه خاورميانه با دارا بودن 9/733 ميليارد بشكه ذخاير معادل 7/61 درصد از كل ذخاير تثبيت شده نفت جهان، مقام اول را به خود اختصاص داده است. مناطق اروپا و اورآسيا، آفريقا، آمريكا مركزى و لاتين، آمريكاى شمالى و آسيا و اقيانوسيه نيز به ترتيب با دارا بودن 7/11 ، 4/9 ، 5/8، 1/5 و 5/3 درصد از ذخاير تثبيت شده نفت جهان در رتبه‌هاى بعد قرار گرفتند.
به گفته يكى از اعضاى مجلس نمايندگان آمريكا با توجه به آنكه 40 درصد از نفت دنيا از اين شاهراه حياتى مى گذرد، اگر اين تنگه براى مدت طولانى بسته شود اقتصاد جهانى سقوط خواهد كرد.
كارشناسان عقيده دارند هرگونه مقابله نظامى با ايران سبب بسته شدن تنگه هرمز مي‌شود و اين امر آثار فورى و مخربى بر اقتصاد جهانى به دنبال خواهد داشت.
بنابراين گزارش، ترديد نمى توان كرد كه بستن تنگه هرمز تبعات گسترده اى در معادلات استراتژيك در برخواهد داشت و مى تواند زندگى سياسى كشورهاى منطقه و وارد كنندگان نفت را مختل كند و بحرانى را به وجود آورد كه غرب ناگزير از پذيرايى از اين بحران در خاك خود باشد.
بسته شدن تنگه هرمز به عنوان گذرگاه اصلى نفت ، قيمت اين فرآورده براى مصرف كنندگان شرقى وغربى به مراتب بالا خواهد برد. بنابراين گزارش، به گفته سفيرعربستان، از آنجا كه تمامى توليدكنندگان نفت در خاورميانه براى رساندن نفت خود به بازارهاى جهانى به تنگه هرمز وابسته هستند، اقدام نظامى عليه ايران كل جريان نفت در منطقه را متوقف خواهد كرد.
به گفته وي، دو پنجم كل جريان جهانى نفت معادل 17 ميليون بشكه در روز از تنگه هرمز عبور مي‌كند و در صورت اقدام نظامى عليه ايران كشتي‌هاى نفتكش تمامى كشورهاى خليج فارس در معرض خطر قرار خواهند گرفت.
با توجه به اينكه اقتصاد دنيا واقعا محتاج انرژى و به خصوص انرژي‌هاى فسيلى است، طبيعتا اگر كوچكترين مشكلى در اين تنگه به وجود بيايد اولين كسانى كه ضربه خواهند ديد همان مجموعه اقتصادى اروپا و آمريكا است.
از آنجا كه هر انسان يا مجموعه انسانى با قرار گرفتن در شرايط انتخاب بين "بد"و" بدتر" ناگزير از انتخاب گزينه" بد" است، به نظر مى رسد بسيارى از مصرف كنندگان نفت در صورت بسته شدن تنگه هرمز ناچار به خريد نفت گران خواهند بود.
گمان مى رود تحليل دولتمردان و استراتژهاى منطقه اى و جهانى از قيمت نفت در صورت تهديد امنيت اين منطقه بر اين پايه استوار است، كه گران خريدن نفت به مراتب به صرفه تر از نخريدن آن است.
تاسيس انبارهاى مدرن نفت در برخى كشورهاى حوزه خليج فارس، خط لوله نفتى عربستان سعودى كه از مناطق مركزى اين كشور آغاز و تا سواحل درياى سرخ امتداد دارد، تلاش هاى شركت نفتى "آرامكو" عربستان سعودى و ديگر شركت هاى نفتى كشورهاى منطقه براى تعريف مسير جديد حركت انرژى كه از سال ها پيش آغاز شده حاكى از نگرانى مزمن صادركنندگان نفت و نداشتن اعتماد به تنگه هرمز است.
زندگى سياسى و اجتماعى تمام كشورهاى حوزه خليج فارس به نفت و در يك كلام به امنيت تنگه هرمز وابسته است.
ترديد نمى توان كرد كه بستن تنگه هرمز تبعات گسترده اى در معادلات استراتژيك در برخواهد داشت و مى تواند زندگى سياسى كشورهاى منطقه و وارد كنندگان نفت را مختل كند و بحرانى را به وجود آورد كه غرب ناگزير از پذيرايى از اين بحران در خاك خود باشد.