اطلاعیه و پیامها | لینک ها | مقالات | بایگانی |
شماره جدید |
زنده باد دولت استبداد سکولار‼منوچهر صالحی msalehi@t-online.de این روزها در رابطه با نکبت جمهوری اسلامی برخی میکوشند به ما بفهمانند که دوران سلطنت پهلوی دوران تلاش برای «تجدد آمرانه»[i] بوده است. برخی نیز میخواهند به ما بباورانند که «پنجاه سال طول کشید تا شاه، (…) و پدر او بنیادگذار ایران نوین، کشور ما را به آستانهی زندگی شهروندی متمدنانه رساندند.»[ii] به این ترتیب بخشی از روشنفکران ما، شاید بیآن که خود خواسته باشند، برای گریز از بختک جمهوری اسلامی توجیهگر دیکتاتوری خاندان پهلوی گشتهاند. به سخن دیگر، چون در باور آنها تحقق دمکراسی لیبرال- سکولار غرب در کوتاه زمان در ایران ممکن نیست، پس این دسته از روشنفکران میهن ما که بیشترشان در انیران میزیند، زیاد هم مخالف استقرار دیکتاتوری سکولار در ایران نیستند. سرآغازپس از پیدایش شیوه تولید سرمایهداری برخی از رهبران این دولتهای دمکراتیک جهان را به دو نیمه کردهاند و نیمۀ خود را در مقایسه با کشورهای پیشاسرمایهداری و کمتوسعه «جهان متمدن»[iii] و آن نیمۀ دیگر را «جهان نیمه وحشی» و حتی «جهان وحشی» مینامند. در سومین هزاره میلادی نیز در این وضعیت تغییری نکرده است، زیرا پس از رخداد 11 سپتامبر 2001 در ایالات متحده آمریکا، صدراعظم آن زمان آلمان، آقای گرهارد شرویدر[iv] از «همبستگی جهان متمدن» در برابر «تروریسم» سخن گفت و سربازان آلمان را برای سرنگونی حکومت طالبان به افغانستان فرستاد. نتیجه منطقی این سخن آن است که لااقل افغانستان در آن زمان در حوزه «جهان متمدن» قرار نداشت. همچنین رئیس جمهور آن زمان آمریکا، آقای جورج دبلیو بوش[v] بخشی از دولتهای جهان و از آن جمله دولت جمهوری اسلامی ایران را «بد»، «یاغی» و «شریر» نامید که رفتاری برخلاف قاعده بازی «جهان متمدن» دارند. حتی برخی از رهبران و ایدئولوگهای نظام سرمایهداری بر این باورند که سیستم ارزشی حاکم در کشورهای سرمایهداری پیشرفته سیستم ارزشی جهانشمولی است که مرز میان جهان «متمدن» و «نامتمدن» را شفاف میسازد. پس برای آن که بتوان به این بغرنج پاسخ داد، باید چند چیز رابرای خود و افکار عمومی روشن کنیم و بدانیم «شهروند» کیست، «تمدن» و «تجدد» یا «مدرنیته»[vi] چیست؟ شهروند کیست؟واژه شهروند دارای تاریخی بسیار کهن است. در یونان باستان حقوق شهروندی از طریق وابستگی خونی تضمین میشد، یعنی فرزندان پسر مردانی که «شهروند آزاد» یک «پولیس» بودند، شهروند آن «پولیس» میگشتند. در«دولت- شهر» آتن «شهروندان آزاد» که در آتن و مناطق[i] بنگرید به اثر پروفسور تورج اتابکی با عنوان «تجدد آمرانه: جامعه و دولت در عصر رضا شاه». مترجم کتاب آقای اتابکی Authoritarian Modernisation را «تجدد آمرانه» ترجمه کرده است. [ii] http://www.aramesh-dustdar.com/index.php/article/98/ [iii] Zivilisierte Welt/ Civilized world [iv] Gerhard Schröder [v] George W. Bush [vi] Modernité
|