اطلاعیه و پیامها | لینک ها | مقالات | بایگانی |
شماره جدید |
در دهههای 1980 و 1990 رابرت هارینگتون از اخترشناسان رصدخانه نیروی دریایی آمریکا که برای نخستین بار محاسبه کرده بود پلوتو آنقدر کوچک است که نمیتواند اختلالی در مدار اورانوس یا نپتون ایجاد کند، رهبری تحقیقاتی گسترده برای تشخیص علت اصلی مدارهای نامنظم سیاره پلوتو را به عهده گرفت. وی اینگونه محاسبه کرد که حتی در صورت وجود هم، سیاره X باید در فاصلهای معادل 3 برابر فاصله خورشید از مدار نپتون قرار داشته باشد و در عین حال سیارهای بشدت خسوف و کــسوفی باشد. مطرحشدن این یافتهها از سوی محققان و صاحبنظران با درکهای متفاوتی روبهرو شد. اما در سال 1972 دنیای علم شاهد طرح نظریه عجیب و البته بحثبرانگیز دیگری درخصوص این سیاره بود. در آن سال ژوزف برادی از رصدخانه ملی لاورنس لیورمور به مطالعه دقیق بینظمیهایی در دنبالهدار هالی پرداخت. وی مدعی شد این بینظمیها میتواند ناشی از وجود سیارهای در حد و اندازه مشتری باشد که در نقطهای از منظومه شمسی فراتر از نپتون قرار داشته و به دور خورشید میچرخد. این نظریه به دلیل آن که بسیار جنجالبرانگیز بود از سوی اخترشناسانی نظیر برایان مارسدن از دانشگاه هاروارد آمریکا مورد حمله قرار گرفت. او که درخصوص سیاره X تردیدهایی را مطرح کرده بود، در پاسخ به این نظریه جنجالی گفت : بینظمیهایی که در دنبالهدار هالی وجود دارد، تصادفی است و براحتی میتوان گفت که تنها خطاهای رصدی هستند و نه چیز دیگر. رد نظریه وجود سیاره دهم طولی نکشید که این نظریهها با بحثها و مخالفتها روبرو شد. ابتدا شبیه سازیهایی که با توجه به چگالی و آلبیدویی (قدرت بازتاب ، سپیدی) پذیرفتنی با این سیاره انجام گرفتند، نشان دادند که باید قدر (میزان روشنایی هر ستاره که با مقیاسی لگاریتمی سنجیده میشود، هر چه میزان عددی قدر ستاره بیشتر باشد، ستاره کم فروغتر است) نزدیک به 11 تابش داشته باشد. مشکل بتوان باور کرد که شیئی چنان درخشان تا کنون از چشم مشاهده گران و رصد کنندگان آسمان ، پنهان مانده باشد. پژوهشهای تصویری نیز نتیجهای نداشت و سرانجام ، محاسباتی که دو گروه از دانشمندان ، یکی در رصدخانه نیروی دریایی آمریکا و دیگری در دانشگاه هاروارد ، انجام دادند ثابت کرد که وجود چنین سیارهای از نظر دینامیکی ناممکن است، زیرا با پیکربندی منظومه شمسی ناسازگار است. از سر گیری تحقیقات بار دیگر مسأله اختلالهای بر جا مانده از حرکات اورانوس و نپتون بر سر زبان افتاد. این بار داشنمندان دیگری ، با کمک محاسبههای رایانهای خود ، چهره این سیاره فرضی را چنین ترسیم کردند : سیارهای که جرم آن میان دو و پنج برابر کره زمین است، که بر مداری بسیار طویل و با زاویه بسیار شیب دار در صفحه دایرة البروج ، در فاصلهای از خورشید که از 50 تا 100 واحد نجومی متغیر است با دوره تناوب چرخش نزدیک به 800 سال. شاید طی یکی از گذرهایش در پایینترین مرحله ، در خیلی سال پیش ، این کره ، حرکت قمر اصلی نپتون ، یعنی تریتون را معکوس ساخته است. این ماه تنها ماه سامانه خورشیدی است که حرکت رجوعی دارد, که مدار آن مخالف مدار سیاره است. ضمن آنکه پلوتو را از خانواده اقمار نپتون بیرون آورده ، آن را در مدار خورشیدی قرار داده است.
رصد نیبیرو توسط ماهواره ایراس این جرم اولین بار در 30 دسامبر سال 1983 توسط ایراس ( ماهواره ستاره شناسی مادون قرمز ) دیده شد. طرفداران نیبیرو بر این عقیده هستند که تلسکوپ ایراس در حقیقت سیاره سرگردان را رصد کرده است. واکنش روزنامه ها خبر رصد سیاره X توسط ایراس در 6 روزنامه به چاپ رسید هرچند که در 1984 ناسا وجود سیاره دهم را منکر شد. گزارش نیویورک تایمز : Jan 30, 1983 چیزی در دورترین نقطه منظومه شمسی ما وجود دارد که اورانوس و نپتون را به شدت با خود می کشد. یک نیروی جاذبه قوی که این دو سیاره غول پیکر را دچار آشفتگی می کند و باعث ایجاد بی نظمی هایی در مدارهای آنها می شود. این نیرو حاکی از حضوری نامرئی و دور است ، حضور یک جرم بزرگ – یا همان سیاره ایکسی که مدتها دنبالش بوده ایم. ستاره شناسان چنان از وجود این سیاره اطمینان دارند که نام آن را “ سیاره ایکس – دهمین سیاره [ بدون در نظر گرفتن ماه و خورشید ] “ گذاشته اند. |