ارتباط با ما

درباره آزادگی

شماره جدید

مسئله ملی  و فدرالیسم

شماره جدید

حقوق بشر

دانشجو

سومین گزارش احمد شهید در باره حقوق بشر در ایران ـ  اکتبر2012

تنظیم: الهام تنگستانی پور

دیروز، 20 مهر 1391 (11 اکتبر 2012)، گزارش سوم گزارشگر ویژه آقای احمد شهید به مجمع عمومی سازمان ملل در باره وضعیت حقوق بشر در ایران در اختیار عموم قرار گرفت. این گزارش 23 صفحه ای در شش بخش تنظیم شده و پس از مقدمه و روش شناسی، در سه بخش به موارد نقض حقوق بشر و در بخش آخر به نتیجه گیری و پیشنهادها می پردازد. چکیده این گزارش را در زیر بخوانید.

یک ـ حقوق مدنی و سیاسی

این بخش موارد زیر را در برمی گیرد: آزادی بیان و اطلاعات؛ آزادی گردهمایی و تشکل و مدافعان حقوق بشر؛ آزادی دین شامل پیروان آیین بهایی، مسیحیان و درویشان؛ اجرای عدالت با توجه به قانون تازه مجازات اسلامی، رعایت موازین قانونی، استقلال وکلای دادگستری، وضعیت در زندان ها، شکنجه، مجازات های ظالمانه و تحقیرآمیز و اعدام ها.

الف) آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات

* با توجه به قانون مطبوعات سال 1364 و تحولات اخیر در قوانینی که آزادی بیان و اطلاعات را محدود می کنند، و ماده 263 قانون تازه مجازات اسلامی (مجازات اعدام برای اهانت به پیامبر) ،گزارشگر ویژه اعلام کرده که «اهانت و افترا» بر اساس تعریف ماده 6 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی در ردیف «جرایم مهم» قرار نمی گیرند و نمی توان برای آنها مجازات اعدام را صادر کرد. مقررات قانون مجازات اسلامی در زمینه اهانت مبهم و «خلاف تضمین های عهدنامه های بین المللی حقوق بشری در زمینه مجازات اعدام... است.»

* فعالیت های مرکز جرایم سازمان یافته {سپاه پاسداران}و نقض آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات، که به دستگیری و حتا صدور حکم اعدام برای طراحان و مدیران وبگاه ها و دیگر افرادی که در اینترنت از دولت انتقاد کرده اند انجامیده، نگرانی گزارشگر ویژه را برانگیخته و او نوشته است: 19 نفر از این عده در حال حاضر در بازداشت به سر می برند که چهار نفر از آنها، وحید اصغری، احمد رضا هاشمپور، مهدی علیزاده فخرآباد و سعید ملکپور در ژانویه 2012 (دی 1390)... پس از شکنجه روانی و جسمانی، حبس انفرادی، تهدید به شکنجه و تجاوز به افراد خانواده شان به اتهام محاربه و فساد روی زمین، همکاری با دولت های خارجی، اهانت به رهبران کشور و راه اندازی وبگاه های مخالف به اعدام محکوم شده اند. سخی ریگی، یک وبلاگ نگار دیگر، نیز به 20 سال زندان محکوم شده است.

* بر اساس برآوردها، در حدود 400 روزنامه نگار پس از انتخابات 1388 از کشور گریخته اند. در سال 2011 جمهوری اسلامی بیش از هر کشور دیگر روزنامه نگاران را زندانی کرده است و 50 درصد آنها در حبس انفرادی به سر برده اند. بیش از نیمی از روزنامه نگاران زندانی به حکم های زندان از شش ماه تا 5/19 سال محکوم شده اند. فریبرز رییس دانا، اقتصاددان، به خاطر انتقاد از کاهش یارانه ها به یک سال زندان محکوم و در خرداد ماه 1391 به زندان رفت. بین ماه های ژانویه و مه 2012 (دی 1390 تا اردیبهشت 1391)، حداقل 19 روزنامه نگار دستگیر و 9 نفر از آنها بعدا آزاد شده اند. عده ای از روزنامه نگاران زندانی از امکانات درمانی لازم برای بیماری های قبلی یا جراحات ناشی از شکنجه برخوردار نشده اند. مسعود باستانی، عیسی سحرخیز، محمد صدیق کبودوند، حسین رونقی ملکی، سعید متین پور، مهدی محمودیان، کیوان صمیمی بهبهانی و آرش هنرور شجاعی از این جمله هستند. شش سینماگر در شهریور 1390 به خاطر همکاری با بی بی سی دستگیر شدند. کارکنان رادیو فردا و بی بی سی نیز گفته اند که اعضای خانواده هایشان بازداشت شده و مورد بازجویی قرار گرفته اند تا این کارکنان دست از فعالیت خبری بردارند و استعفا بدهند.

* حکم 25 ضربه شلاق برای محمود شکرایی، کاریکاتوریست، و اعلام جایزه 100000 دلاری برای قتل خواننده رپ ایرانی شاهین نجفی، محکومیت شش سال زندان و 20 سال محرومیت از فیلم سازی جعفر پناهی و محمد رسول اف از موارد دیگر مورد اشاره در این بخش است.

ب) آزادی گردهمایی و تشکل

با توجه به ماده 21 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی که این آزادی ها را تضمین کرده، موارد زیر در در این بخش از گزارش مطرح شده است:

·                   ممنوعیت اتحادیه های مستقل و غیرقانونی شدن انجمن صنفی روزنامه نگاران در سال 1388

·                   دستگیری و حبس در انزوای کامل مدافعان حقوق بشر از چند هفته تا 36 ماه، بدون اتهام یا دسترسی به وکیل، شکنجه شدید آنها مثل ضرب و شتم، اعدام ساختگی، شوک الکتریکی، تجاوز جنسی، محرومیت از خواب، ندادن غذا و آب، تهدید اعضای خانواده، استفاده از مواد روانگردان، به منظور اخذ اعتراف یا اطلاعات؛ محاکمه های ناعادلانه و محکومیت های شدید شامل شلاق، محرومیت از فعالیت و سفر و حکم های طولانی زندان از شش ماه تا 20 سال

ج) آزادی دین :

- اصل 167 قانون اساسی، ماده 220 قانون تازه مجازات اسلامی و ماده 289 آیین دادرسی کیفری به قاضیان اختیار داده اند تا بر اساس منابع اسلامی و فتواهای معتبر حکم صادر کنند و این مقررات در کنار سکوت قانون مجازات اسلامی راه را برای صدور حکم اعدام در مورد ارتداد باز گذاشته است.

- عده ای، به ویژه کسانی که از اسلام به دین دیگری گرویده اند، دستگیر و بازجویی و به خاطر عقاید دینی مورد شکنجه روانی و جسمانی قرار گرفته و به محاربه و فساد روی زمین متهم شده اند.

- در زمان نگارش گزارش در اوایل سپتامبر 2012 ، 105 پیرو آیین بهایی در بازداشت بودند.

از خرداد 1389 تاکنون 300 مسیحی بازداشت شده اند و 41 نفر از آنها بدون اتهام از یک ماه تا یک سال در زندان به سر برده اند. در بعضی موارد، بازداشت شدگان شکنجه شده و بدون دسترسی به وکیل ناعادلانه محاکمه شده اند.

کلیساها باید در مورد پذیرش اعضای تازه به دولتمردان گزارش دهند. نوکیشان مسیحی بازداشت شده و با تهدید به اتهام ارتداد برای ترک مسیحیت زیر فشار قرار گرفته اند.

- دراویش سلسله گنابادی و عبادتگاه های آنها در شهرهای تهران، شیراز و کاور در شهریور 1390 به شدت مورد تهاجم قرار گرفته و در حدود 200 نفر دستگیر شده اند. 189 درویش که در آبان 1386 دستگیر شده بودند در اردیبهشت 1391 محاکمه شدند.

د) اجرای عدالت

* قانون مجازات اسلامی با مقررات قانون اساسی و حقوق بین المللی در باره برابری جنسیتی، از جمله در زمینه های شهادت