تحلیل شرایط نیز دشوار شده است
احمد زیدآبادی در کانال تلگرامی خود نوشت: پیمانۀ تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران ظاهراً پر شده و آن کشور برای تشدید فشارهای فزایندۀ علیه جمهوری اسلامی به تحریمهای سیاسی روی آورده است.
در حقیقت فهرست تحریمهایی که ترامپ امروز امضا کرد بیشتر تأثیر سیاسی دارد تا اقتصادی. گویا روند تحریمهای سیاسی قرار است ادامه یابد و محمد جواد ظریف وزیر خارجۀ دولت روحانی را هم در بر گیرد.
به نظرم برخی از این تحریمها مشخصاً به قصد بیتاب کردن مقامهای ایرانی است تا در شرایط فشار عصبی تصمیمهایی بگیرند که دیگر کشورها نیز با آمریکا علیه ایران همراه شوند. بدین منظور دولت ترامپ دیپلماسی چند پهلو و پیچیدهای را در پیش گرفته است تا بار هرگونه اختلال در صدور نفت منطقه را به دوش قدرتهای آسیایی بیاندازد، اروپا را درگیر خروج تدریجی ایران از برجام کند، روسیه را به عنوان ضامن امنیت اسرائیل جلو اندازد و خود نیز در کنار اعمال فشارهای روزافزون اقتصادی و سیاسی، فقط نقش حمایت از پایگاههای نظامی خود در منطقه را به عهده داشته باشد.
از همین روست که ترامپ، غولهای صنعتی آسیا بخصوص چین و ژاپن و کره را مسئول مقابله با حمله به نفت کشها معرفی میکند و عملاً پای آمریکا را از این ماجرا پس میکشد؛ اتحادیۀ اروپا در بارۀ تخطی ایران از مفاد برجام به شدت هشدار میدهد و مشاور امنیت ملی رئیس جمهور روسیه در دیدار با همتایان اسرائیلی و آمریکایی خود، حفظ امنیت اسرائیل را برای روسیه بسیار مهم میداند چرا که به زعم او دو میلیون “هموطن” او – یعنی یهودیان روس – در اسرائیل به سر میبرند.
با این حساب، شرایط، بغرنجی ویژهای پیدا کرده است و بنابراین تحلیل آن نیز سخت و دشوار شده است. سادهسازی داستان و برخورد عصبی با آن درست همان چیزی است که در این شرایط باید از آن پرهیز شود.
جنگ نمی شود؟؛ پاسخ یک فعال سیاسی
عمادالدین باقی، فعال حقوق بشر، در یادداشتی نوشت که وقتی زمینههای جنگ فراهم باشد دیگر مهم نیست تیر از کدام طرف شلیک شده است. باید زمینههای جنگ را از بین برد.
او در یادداشت خود که در “انصاف نیوز” منتشر شد، آورده است: ما در دنیای احتمالات زندگی میکنیم و قطعی کردن اینکه جنگ نمیشود نه تنها مغایر با روندهای حوادث سیاسی به نظر میآید بلکه غفلت از اصل غافلگیری است.»
باقی نوشته است: مقامات مختلفی از جمله یک مقام نظامی با اطمینان گفتهاند طبق اطلاعاتی که به آنها رسیده است میان ایران و آمریکا جنگی در نمیگیرد ولی گویا از ابتداییترین اصل یعنی اصل غافلگیری غافل شدهاند.