در ۶ ماه گذشته، خارجی‌ها ۳ میلیارد دلار ارز از طریق خرید املاک به اقتصاد ترکیه تزریق کرده‌اند و ایرانی‌ها با افزایش ۱۵۰ درصدی مهاجرت به ترکیه و خرید ۲ هزار و ۲۰۲ خانه، از بزرگترین گروه‌های سرمایه‌گذار در این کشور به حساب می‌آیند.
۵۵۰ میلیون دلار؛ میزان ارزی است که در ۶ ماه اول سال میلادی برای به دست آوردن شهروندی ترکیه از کشور خارج شده‌است. ماجرا از این قرار است که با خرید خانه‌ای حداقل به ارزش ۲۵۰ هزار دلار می‌توان اقامت دائم و شهروندی ترکیه را به دست آورد.
بررسی‌های ایرنا نشان می‌دهد که ایرانی‌ها تنها طی ۶ ماه، ۲ هزار و ۲۰۲خانه در ترکیه برابر با ۵۵۰ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار خریده‌اند. خانه‌هایی که اگر با میانگین قیمت دلار ۱۲ هزار تومانی محاسبه شود، قیمت هر کدام از آنها حداقل ۳ میلیارد تومان است. با این حساب ۸ هزار و ۷۲۴ میلیارد تومان از منابع ارزی کشور، تبدیل به خانه در ترکیه شده‌است. در کنار این عددها، مهاجرت ایرانی‌ها به ترکیه نیز ۱۵۰ درصد افزایش یافته‌است.
کارمند یک شرکت مشاوره املاک بین‌المللی بزرگ که اینترنتی فعالیت می‌کند و دفتر آن در مسکوی روسیه قرار دارد، می‌گوید: «ما هر روز حداقل یک تماس از ایرانی‌ها برای خرید ملک در کشورهای خارجی داریم. بیشتر آنها هم به دنبال خرید ملک در ترکیه هستند.»
تشدید هجوم ایرانی‌ها برای اخذ شهروندی ترکیه
تعداد ایرانیانی که برای اخذ شهروندی ترکیه ملک خریداری کرده‌اند در قیاس با سال گذشته به دو و نیم برابر رسیده است. ترکیه بعد از سقوط لیر در سال گذشته شرط اخذ شهروندی با خرید ملک را از ۵۰۰ هزار به ۲۵۰ هزار دلار کاهش داد.
طبق آمار دولتی ترکیه دو هزار و هفتصد نفر از بازرگانان و سرمایه‌گذاران کشورهای مختلف، از جمله ایران از ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۸ تاکنون برای اخذ شهروندی ترکیه اقدام کرده که ۹۸۱ تن از آنان شهروندی ترکیه را اخذ کردند. بیش از یک چهارم این افراد ایرانی بوده‌اند. ۱۴۳ عراقی، ۹۷ یمنی، ۹۴ افغان، ۵۹ سوری، ۵۸ فلسطینی، ۵۷ اردنی، ۴۵ مصری، ۲۱ چینی، ۱۶ آذربایجانی، ۶ آمریکایی هم موفق به دریافت شهروندی ترکیه شدند.
طبق این آمار ایرانیان در صدر خریداران املاک در ترکیه قرار گرفت‌اند.
دلایل علاقمندی ایرانیان برای خرید املاک و اخذ شهروندی ترکیه چه می‌تواند باشد؟
آرش آذرمی، کارشناس اموراقتصادی مقیم ترکیه، در پاسخ به این پرسش دویچه‌وله می‌گوید یک دلیل اصلی، سقوط ارزش لیر ترکیه در برابر دلار بود. پارسال ارزش لیر ترکیه در مقابل دلار سقوط کرد. از سوی دیگر ترکیه اخذ شهروندی با خرید ملک را یک چهارم کاهش داد. این کشور برای سرمایهگذاری مستقیم به مبلغ ۵۰۰ هزار دلار حق شهروندی می‌دهد. قبلا این مقدار دو میلیون دلار بوده است. حداقل بهای خرید املاک و مستغلات در ترکیه برای اعطای شهروندی نیز از یک میلیون به ۲۵۰ هزار دلار کاهش یافت. آذرمی در ادامه صحبت‌های خود گفت: «رشد سرمایهگذاری ایرانیان در حوزه املاک در سال گذشته افزایش چشمگیری داشته و دلیل عمده آن خروج سرمایه از ایران به دلیل مشکلات اقتصادی و مسائلی بوده که بعد ازتحریم‌ها پیش آمده است از جمله تورم بالا و حفظ سرمایه‌ها.
آذرمی افزود: «آماری که مرکز آمار ترکیه داده خرید ملک توسط ایرانی‌ها نسبت به سال قبل دو نیم برابر شده است. عمدتا برای کسب مجوز اقامت و حفظ سرمایه است. با توجه به تورمی که سال ۹۷ داشتم و و در سال ۹۸ هم در ایران پیش‌بینی می‌شود، بسیاری از افراد سعی می‌کنند که ریال نگه ندارند و یا اگر ارتباطاتی هم دارند بتوانند سرمایه‌شان را خارج بکنند. کشورهایی مثل گرجستان و ترکیه مقاصد خوبی شده است.» به گفته این کارشناس حتی با خرید خانه و کم‌ترین از این هم مجوزهای اقامتهای یکساله و کوتاه مدت داده می‌شود که پس از ۵ تا ۸ سال به آنها نیز حق شهروندی داده می شود.
فاتح چایاباتماز، مدیر شرکت “وی.آی.پی ترکیش پاس”، (vip turkish pas) در تهران به دویچه وله فارسی قبلا گفته بود که بازرگانان و سرمایه‌گذاران ایرانی پس از آسان شدن اخذ شهروندی ترکیه تصمیم گرفتند در ترکیه ملک بخرند و شهروندی این کشور را بگیرند. به گفته فاتح چایاباتماز، حدود یک میلیون ایرانی در ترکیه کار و زندگی می‌کنند: «ترکیه نسبت به آمریکا، آلمان و دیگر کشورهای اروپائی اخذ ویزا را بسیار آسان کرده است. با گرفتن یک شماره مالیاتی از اداره مالیات ترکیه می‌توان شرکت باز کرد، کار کرد و ازهمه حقوق و مزایای شهروندان ترکیه برخوردار شد.» مدیر شرکت “وی.آی.پی ترکیش پاس” گفت با پاسپورت ترکیه می‌توان بدون ویزا به ۱۱۳ کشور مسافرت کرد.
