منصور امان
باد ابتکار آقای مکرون یکروزه خالی شد
روشن نیست هنگامی که آقای مکرون از “آماده بودن شرایط برای دیدار ترامپ و روحانی در چند هفته آینده” خبر می داد، به راستی از چه چیز سُخن می گفت؟ آیا آقای ظریف تضمینهایی با خود به همراه آورده بود یا اینکه آقای روحانی در گُفتُگوی تلفُنی به او این اطمینان را داد؟ در هر حال، فقط یک روز پس اعلام این تحوُل، رژیم مُلاها هر وعده ای که به او داده را زیر پا نهاده و شیپور عقبگرد را نواخته است.
آقای روحانی اکنون برای دیدار و مُذاکره با رییس جمهور آمریکا شرط محال گذاشته و خواهان برچیده شدن تحریمها و بازگشت این کشور به “برجام” شده است. یک روز پیش تر از آن و در هنگامی که نشست “جی ۷” در حال برگُزاری بود، رییس جمهور مُلاها با لحن دیگری سُخن می گفت و از آمادگی برای “مُلاقات با هر کسی” دم می زد.
از پس او، وزیر خارجه اش نیز روی همین خط به میدان آمده و تاکید کرده “دیدار بین روحانی و ترامپ قابل تصوُر نیست” و مدعی شده که این نُکته را به طرفهای گُفتُگویش در “بیاریتز” هم گفته است.
آقایان روحانی و ظریف زیاد نگران چهره و اعتبار بین المللی خود نیستند و لُزومی نمی بینند گفته ها و رفتارشان را با در نظر گرفتن آنچه که ندارند، هماهنگ کنند. از این رو، ناهمگونی میان گفته های دیروز و ادعاهای روز بعد آنها امر دور از انتظاری نیست. با این حال چنین می نماید که آقای مکرون هم تا اندازه غیر قابل خوردن، نمک و فلفل خود را به مساله افزوده است.
چه، ابتکار رییس جمهور فرانسه، در اصل یک مُعامله در چارچوب “برجام” بین طرفهای اُروپایی و رژیم مُلاها را در برمی گیرد که شامل ایجاد یک خط اعتباری ۱۵ میلیارد دُلاری در ازای اعلام آمادگی حاکمان ایران برای گُفتُگو پیرامون فعالیتهای منطقه ای و مُدت زمان پایش و نظارت بین المللی بر برنامه هسته ای می شود.
نُکته مُهم در تحولات روزهای گذشته آن است که رویکرد شُرکای اُروپایی مُلاها به “برجام” نه تنها به موضع آمریکا نزدیکتر شده، بلکه چهره مُشخص تری نیز به خود گرفته است. پیش از این آنها پیمان هسته ای را مُنفرد از مسایل منطقه ای و موشکی ارزش گذاری می کردند. طرح امروز اُروپا دستکم یک کانون درگیری دیگر با رژیم مُلاها را بدان افزوده و مُذاکره در مورد کانون دُوُم را در چشم انداز گذاشته است.
آمریکا فقط هنگامی می تواند وارد این بازی شود که ابتکار پاریس میوه داده باشد و اُفق توافُق بر سر مسایل مورد اختلاف در چشم انداز نزدیک پدیدار شده باشد. در مرحله فعلی همه آنچه که روی میز است، وعده نقد اُروپا به قول نسیه مُلاها است.
