در آستانه هفتم آبان، روز کورش، گزارش ها حاکی از تلاش نیروی انتظامی برای جلوگیری از برگزاری هرگونه مراسم و حضور مردم در پاسارگاد است. برخی تصاویر و خبرهایی که دوشنبه ۶ آبان در شبکه های اجتماعی منتشر شده است، نشان می دهد که ماموران زیادی در مسیر جاده های منتهی به پاسارگاد حضور دارند و ایستهای بازرسی در این مسیر مستقر شده است. (فیلم زیر)
دیکتاتوری، ترس و انکار، و روز کوروش بزرگ
شکوه میرزادگی
یکی از مسایلی که همیشه با دیکتاتور و دیکتاتوری همراه بوده، «ترس» و «انکار» است. دیکتاتور آرامش ندارد، ترس از دشمن خیالی یا واقعی، بر سلول سلولِ جانش نشسته و برای فرار از آن است که به طور دایمی و به هر بهانه ای متوسل به زندان، شکنجه، اعدام و حذفِ مرده و زنده ی کسانی می شود که از دیکتاتور و دیکتاتوری نمی ترسند. و تنها کسانی را تحسین می کند، که به دلیل منافعی مادی یا غیرمادی بنده و گوش به فرمان او باشند، زیرا او تنها کلمات و خواست های خودش را که به بندگانش تلقین کرده، و از زبان آن ها شنیده می شود، ستایش می کند.
دیکتاتور و دیکتاتوری ها با همین روش دیگران را وادار می کنند تا سخنانی را که برخلاف خواست دیکتاتور و یا دیکتاتوری ست به راحتی و بدون شرم انکار کنند، پای بر عقیده و سلیقه و انصاف خویش بگذارند، و چهره ی بی ارزش و حقیری را که از خود معرفی می کنند بپذیرند و یا ندیده بگیرند.
یکی از نشانه های روشن این ترس و انکار را در رفتار و گفتار سردمداران حکومت دیکتاتوری اسلامی حاکم بر ایران و در ارتباط با کوروش بزرگ شاهد بوده ایم.
درچندین سال گذشته برگزاری «روز کوروش» مسایل عجیب و حیرت انگیزی را از سوی حکومت اسلامی به دنبال آورده است. مسایلی که بسیار فراتر از خواست ساده ی برگزاری بزرگداشت برای یک شخصیت تاریخی و ملی قرار گرفته و آن را تبدیل کرده به یک مبارزه ی سیاسی با یک حکومت دیکتاتوری. و این مبارزه ای است که دیکتاتوری موجود صرفا به دلیل نادانی و ترس علیه خود آفریده است.
روز کوروش، که به خواست خودجوش میلیون ها تن از مردمان فرهنگ دوست شکل گرفته، نه روز تولد کوروش است و نه آغاز امپراتوری او، که «رهبر» یا «سلطان»ی را گرفتار حس رقابت یا حسادت کند. روزی ست که این شخصیت تاریخی منشوری را صادر کرده که از نظر بسیاری از جامعه شناسان، تاریخدانان و باستانشنان جهانی اولین جوانه ی توجه به «حقوق بشر» را در خود دارد.
البته می شود گفت که چون حکومت اسلامی از اولین روزهای به قدرت رسیدن، با کل میراث فرهنگی و تاریخی قبل از اسلام و کل میراث فرهنگی و تاریخی غیر مذهبی و غیر شیعی سر ستیز داشته، و در عین حال نام بردن از «حقوق بشر» به دنبال نام کوروش نیز این حکومت و وابستگان به آن را گرفتار تشنج می کند. «روز بزرگداشت کوروش» را برنمی تابند.
به همین دلیل در چند سال گذشته در مقابل مردمانی که حاضر نمی شوند دست از «روز کوروشِ»شان بردارند، متوسل به انواع و اقسام عملیات حیرت انگیز شده اند؛ عملیاتی چون، بستن جاده ها، دستگیری حاضرین در پاسارگاد، لشکرسرباز و تانک گذاشتن در مسیر ورودی های پاسارگاد، کشیدن سیم های خاردار در اطراف پاسارگاد، تا سخنان وابستگان به حکومت که به زور می خواستند کوروش را به اسلام بچسبانند و حتی شالگردن فلسطینی به گردنش انداختند و تا امروز که دارند به کل منکر تاریخ مربوط به کوروش می شوند، همه جا این ترس و انکار واقعیت ها را به روشنی می توان دید.
تازه ترین نوع این ترس و انکار در میان وابستگان به حکومت اسلامی، امسال با گفته های نماینده ی ولی فقیه و امام جمعه شیراز آغاز شد: در تاریخ هجدهم مهر ماه (دهم اکتبر) در سایت دولتی ایرنا، مطلبی منتشر شد زیر عنوان «نظر متفاوت امام جمعه شیراز درباره روز کوروش» و با این مقدمه که: « موضوعِ گذر مسائل مرتبط با نامگذاری روزی به نام کوروش از حوزه امنیت به حوزه فرهنگ، یکی از ابعاد نظریه نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز بود»
این سخنان که در جلسه «شورای فرهنگ عمومی استان» مطرح شده بود و تعدادی از سران حکومتی در آن شرکت داشتند به گفته ی خبرگزاری دولتی ایرنا مورد استقبال برخی، از جمله وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، قرار گرفت. این نشریه می نویسد: «نماینده ولی فقیه با اشاره به حواشی روز هفتم آبان در آرامگاه کوروش طی سالیان اخیر گفت: «برخی افراد با اعتقاد به این که هفتم آبان همزمان با سالروز ورود پیروزمندانه کوروش به بابِل و نگارش منشور حقوق بشر در پی این رویداد تاریخی است، این روز را به نام روز کوروش گرامی میدارند». و در جایی دیگر می گوید: «مساله هفت آبان گاه به عنوان یک مساله امنیتی ما را درگیر کرده است و این در حالی است که این موضوع ریشه فرهنگی دارد و باید به دنبال راهکار فرهنگی برای آن باشیم».
امام جمعه شیراز در جلسه فرهنگی این گونه ادامه می دهد: «این که هر یک از گرایشهای فرهنگی نسبت به عقیده و نگاه خود متعصب میشود، رویکردی انحصارگرایانه را نشان میدهد که تقابل شدیدی بین گرایشهای فرهنگی را به وجود میآورد. تا زمانی که یک مدل مناسب در این حوزه نداشته باشیم، با تقابل گرایشهای متفاوت مواجه میشویم.» و با توجه به مساله گردشگری استان فارس این گونه ادامه می دهد که: «وضعیت گردشگری استان فارس متاثر از چنین تقابل آرایی را نامناسب توصیف کرد و با اشاره به جلسات خود با معاون اجتماعی وزیر کشور و طرح دیدگاههای امنیتی در کنار دیدگاههای فرهنگی به این پیشنهاد رسیدیم که مدلی با عنوان مدل کثرتگرایی غیرفروکاهشی را ارائه کنیم که بیانگر نگاه دین اسلام است و مدلی کثرت گرایانه یا انحصارگرایانه نیست (1)
و سخنان دیگری که برای آدم های ساده این پرسش را پیش می آورد که: « آیا حکومت اسلامی اندکی از جهالت بیرون آمده و دارد رو به سوی عقل می رود؟!
ولی همانگونه که از این حکومت انتظار می رود، ظرف بیست و چهار ساعت نماینده ولی فقیه، که کاملا روشن است «توسری» جانانه ای بابت سخن گفتن از کوروش، و بدتر از آن نام بردن از روز کوروش، خورده است، به راحتی منکر همه ی حرف هایش می شود و پیامی از سوی روابط عمومی دفترش می فرستد با این مضمون که: «همانگونه که در متن سخنان امام جمعه محترم شیراز نیز واضح و مبرهن است، در این سخنان هیچ اشاره ای به کورش و یا تایید این مناسبت مجعول به عنوان روز بزرگداشت کوروش موجود نمیباشد و اتفاقا تاکید شده است که این مناسبت جعلی، یک “مساله” و معضل برای استان فارس است که البته ریشه فرهنگی دارد و برای حل آن باید به دنبال راهکاری فرهنگی باشیم.
در آخر هم تقصیر به گردن رسانه ها انداخته می شود این گونه که: « تعداد اندکی از رسانهها و مطبوعات در انعکاس این خبر، ضمن تحریف سخنان امام جمعه شیراز و افزودن عباراتی چون: تایید روز کوروش و ورود پیروزمندانه او به بابِل و نگارش منشور حقوق بشر و … به نوعی تلاش کردهاند تا تایید ضمنی حضرت آیت الله دژکام را برای این مناسبت مجعول به مخاطبان خود القاء کنند» و با اولتیماتوم از آن ها خواسته اند تا: «نسبت به رعایت اخلاق حرفه ای و تقوای رسانه ای، نسبت به انعکاس صحیح و دقیق سخنان ایشان اقدام کنند.» یعنی نه تنها روز کوروش «مجعول» است بلکه «ورود کوروش به بابل» و «فتح پیروزمندانه» او، و «نگارش منشور حقوق بشر» او هم ساخته ی مردمان ضد انقلاب و خبرنگاران بدبختی ست که گرفتار این حکومت شده اند.
البته ماجرا به همین جا ختم نمی شود، چون بلافاصله و در همان روز استاندار فارس «با تاکید بر بهرهگیری از موقعیتهای فرهنگی برای توسعه اقتصادی، گفت نظام جمهوری اسلامی هیچگونه مخالفتی با موضوع تعریف جایگاه کورش ندارد اما با قرار دادن هویت ملی در مقابل هویت اسلامی مخالف است». و البته درک این کلمات به عهده آن هایی ست که زبان این جماعت را می فهمند.
و همین دیروز هم نماینده شیراز از طرح پیشنهاد خود را مبنی بر رسمی کردن روز کوروش بزرگ منصرف شد و آن را اعلام کرد.
به این ترتیب بزرگان و وابستگان ترسیده ی حکومت اسلامی، همچنان چون همیشه به راحتی و بدون شرم هم انکار می کنند و هم به بندگی حقبرانه ی خود ادامه می دهند.
و نام کوروش، و ارزش های مندرج در منشور او همچنان در ذهن های انسان های با فرهنگ و ایراندوست باقی خواهد ماند. چه دیکتاتور و دیکتاتوری بخواهد چه نخواهد.