شکوه میرزادگی
هشدار «جامعه ی باستان شناسان در ارتباط با
ویرانی و چپاول میراث فرهنگی در فضای کرونایی
همانطور که پیش بینی می شد، و کارشناسان و فرهنگ دوستان چندین بار به مسئولین دولتی در ارتباط با حفاظت از میراث های فرهنگی و تاریخی، در فضای کرونایی، هشدار داده بودند، گزارش هایی از تخریب و چپاول برخی از بناها و محوطه های تاریخی در هفته های گذشته منتشر شده است. گفته می شود که این وضعیت به دلیل خلوت کردن اطراف محوطه های تاریخی از سوی مقامات دولتی و به منظور جلوگیری از ویروس کرونا می باشد.
البته دولت، همچنان همیشه، این نوع تخریب ها را کار «مردم عادی» عنوان می کند و چپاول آثار تاریخی را هم به گردن سودجویان و یا «حفاران غیرمجاز» می اندازد. در حالی که در این روزهای سخت کرونایی، بعید به نظر می آید که مردمان عادی، حتی اگر آشنا به ارزش های میراث فرهنگی هم نباشند، حوصله ی این را داشته باشند که به سراغ بناهای تاریخی بروند و به خراب کردن آن ها مشغول شوند؛ مگر این که جزو سربازان گمنام امام باشند و کینه ای دیرینه نسبت به میراث فرهنگی ایرانیان داشته باشند.
همچنین «حفاران غیر مجاز» نیز با تراکتور و وسایل دیگر حفاری هر چقدر هم بخواهند پنهان کاری کنند، موفق نمی شوند مگر این که خیالشان را راحت کرده باشند که کسی به سراغ شان نخواهد آمد.
بالاخره کار این ویرانی ها و چپاول ها آنقدر بالا گرفته که جامعه ی باستانشناسی در نامه ای به وزیر میراث فرهنگی درخواست کرده: «راه بر فرصت طلبان بسته شود و با بهره گیری از امکانات موجود و پایش محوطه های تاریخی از وقوع آسیب های بیشتر جلوگیری کنند»*
در این نامه که خطاب به علی‌اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، و گردشگری می باشد گفته شده است: «همان‌گونه که می‌دانیم در روزها و هفته‌های اخیر برای مبارزه با گسترش شیوع ویروس کرونا، هیئت دولت طرح‌های متنوعی چون “فاصله‌گذاری اجتماعی” یا “فاصله‌گذاری هوشمند” را به اجرا گذاشته و بسیاری از نهادها و سازمان‌های دولتی تعطیل شده یا به صورت پاره وقت به فعالیت مشغولند.این طرح در کنار مزایایی که دارد و به پیشگیری از همه‌گیری بیماری کرونا و حفظ سلامت جامعه کمک می‌کند، می‌تواند بستری برای برخی فرصت‌طلبان و غارتگران میراث فرهنگی فراهم آورد و در هنگامه این بحران و نبود نظارت کافی، گزندی به آثار و محوطه‌های تاریخی و فرهنگی میهن‌مان برساند. متاسفانه در فضای مجازی و رسانه‌ها، اخبار ناخوشایندی از تخریب و آسیب به عرصه و حدود آثار تاریخی و فرهنگی سراسر کشور به ویژه استان‌های کرمانشاه، فارس و دیگر استان‌ها به گوش می‌رسد که ما را بیش از پیش بیمناک کرده است».
در این نامه همچنین به این مساله مهم (که سال هاست مورد نگرانی کارشناسان ودوستداران میراث فرهنگی بوده ) اشاره شده که: « بسیاری از محوطه‌های باستانی، موزه‌ها و حتی محوطه‌های ثبت ملی و جهانی میهن‌مان فاقد برخی از مهمترین و ابتدایی‌ترین امکانات حفاظتی بوده و سلامت و تأمین امنیت آن‌ها همواره یکی از مسائل و نگرانی های کارشناسان حوزه میراث فرهنگی بوده است».
به هر حال به نظر می رسد میراث فرهنگی ایرانیان هم از دید حکومت اسلامی جزو کافران به حساب می آید و ابایی نیست اگر بگویند «ز هر طرف که شود {ویران} سود اسلام است»
*************************************
میدان باغ و بافت تاریخی کرمان را آب گرفته است
گزارش شهرام صداقت
همراه بنیاد میراث پاسارگاد ـ تهران
روز سه شنبه 14 آوریل پس از چند ساعت باران مداوم در کرمان، خبرگزاری ها گزارش می دهند علاوه بر این که میدان ارگ کرمان، را آب گرفته، بافت تاریخی کرمان، و آثار دیگر تاریخی کرمان نیز در خطر ویرانی قرار گرفته است.
تصاویر رسیده از ایران نشان می دهد آب تا سر ستون بناهای میدان ارگ (یا میدان باغ) ، که جزو آثار ملی ثبت شده هستند را گرفته است. و اگر هم آن ها را ویران نکند، امکان صدمه دیدن آن ها زیاد است.
باید توجه داشت که این باران ها در کرمان کم نبوده اما به دلیل بی توجهی های چندین ساله حکومت اسلامی نسبت به میراث فرهنگی و رها کردن میراث های غیرمذهبی به حال خود، مقاومت این بناها را که برخی شان چندین قرن زیسته اند، در مقابل باد و باران و اتفاقات دیگر طبیعی بسیار کم کرده است.
در سال های اخیر هر بار که باران های شدیدی آمده و میدان ارگ و بناهای آن را آب گرفته تنها کاری که انجام شده کشیدن آب از میدان بوده، و هیچ کار اساسی برای آبروها و یا مرمت و استحکام بناهای تاریخی انجام نشده است. نمونه اش بخش های زیادی از بافت تاریخی و همین میدان باغ است که حتی تا چند سال پس از انقلاب اسلامی سلامت بودند و اکنون گرفتار آسیب های جدی شده اند.
بافت تاریخی کرمان عبارت است از: قلعه تاریخی اردشیر، قلعه دختر، بازار تاریخی کرمان، کاروانسراها، میدان باغ و… که برخی شان حتی ارزش ثبت شدن در آثار جهانی یونسکو را دارند ولی حکومت اسلامی آن ها را روز به روز بیشتر به سوی نابودی کشانده است.
