کرونا، شرایط سیاسی آمریکا را در آستانه یک انتخابات سرنوشتساز ریاست جمهوری دگرگون کرد. رئیس جمهور آمریکا و رقیب دموکراتش جو بایدن، هر دو با چالشهایی مواجه شده اند که بیسابقه هستند.
قبل از کرونا، ترامپ پیوسته به دستاوردهای اقتصادی خود در پایین آوردن نرخ بیکاری و رونق بازار سهام و صنعت نفت و گاز مباهات میکرد. اما با شیوع کرونا، همه اینها یکباره نابود شد. بیکاری، به شکل چشمگیری افزایش پیدا کرد، بازار سهام شاهد خسارتهای سنگین شد و صنعت نفت و گاز در اثر فروپاشی تاریخی قیمتهای جهانی نفت در معرض ورشکستگی قرار گرفت.
علاوه بر این، نحوه مدیریت بحران کرونا توسط دولت ترامپ نیز انتقادات زیادی را متوجه کاخ سفید کرد. ترامپ اکنون در نظرسنجیها محبوبیت کمتری دارد. از این رو، برخی محافل نزدیک به دولت ترامپ از بازنگری در سیاستهای انتخاباتی وی خبر میدهند.
ولید فارس، مشاور ستاد ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶، طی یادداشتی در روزنامه «ایندیپندنت عربی» گفته است در حال حاضر ستاد ترامپ در برنامههای سیاسیاش بازنگری میکند. هدف این بازنگری حفظ رأی دهندگان به ترامپ در سال ۲۰۱۶ و جذب رأی دهندگان جدید در نوامبر آینده است.
در حالی که ترامپ مشغول بازنگری در استراتژیهای انتخاباتیاش است، بایدن سعی کرده که از ضعفهای ترامپ بهره برداری انتخاباتی کند. بایدن از ابزارهای رسانهای استفاده کرده و به انتقادها از پاسخ کاخ سفید به کرونا دامن زده است. گفتنی است نامزد دمکراتها از حمایت رسانههای جریان اصلی در آمریکا برخوردار است.
با این حال، دمکراتها چالشهایی نیز دارند که شاید بارزترین آنها، خود جو بایدن باشد. بایدن در برخی سخنرانیهای انتخاباتی انسجام فکری نداشت. همچنین، جزو اولین کسانی بود که به توصیه «در خانه بمانید» عمل کرد و با تعطیل کردن فعالیتهای انتخاباتی حضوری به صدور بیانیه و فعالیتهای رسانهای اکتفا کرد. اما این فعالیتها نتوانست برخی طرفداران وی را متقاعد کند. در نتیجه، انتقادها از او برای از سرگیری فعالیتهای موثر بالا گرفت. بایدن در ابتدا، صحت این انتقادات را زیر سوال برد و گفت هیچ مدرکی وجود ندارد که ثابت کند ماندن وی در خانه، به ستاد انتخاباتی او صدمه زده است.
بایدن به تازگی سعی کرد از خانه خود فعالیتهای انتخاباتی را به شکل بهتری از سر گیرد. او روز دوشنبه، از منزلش یک سخنرانی مجازی ایراد کرد که اتفاقات عجیبی در آن رخ داد. در حالی که بایدن مشغول انتقاد از ترامپ بود، از باغچه پشت سرش مدام صدای غاز و پرندگان دیگر و صدای زنگ خوردن موبایل میآمد.
این اشتباهات در حالی رخ میدهد که ترامپ بر خلاف بایدن، فعالیتهای عمومی را از سر گرفته و در میانه خطرات کرونا به چند ایالت مهم از نظر انتخاباتی، سفر کرده است. ترامپ، در نشستهای خبری سعی کرد خود را رئیس جمهوری نشان دهد که بی توجه به خطرات، برای دفاع از مردم و منافع آمریکا سینه سپر کرده است.
آیا کرونا میتواند ترامپ را از کاخ سفید بیرون کند؟
شیوع ویروس کرونا در آمریکا صحنه سیاسی این کشور را به شدت تحت تاثیر قرار داده، به طوریکه سران حزب دموکرات با استفاده از این موضوع می خواهند رای دهندگان مستقل را به موضع گیری علیه ترامپ تشویق کنند، از سوی دیگر نیز اوضاع برای ترامپ ظاهرا خوب پیش نمیرود و ممکن است بحران کرونا به ضرر او تمام شود.
به گفته ناظران، تا قبل از بحران کرونا، چشم انداز انتخابات آمریکا تا حدودی قابل پیش بینی بود. موسسات نظرسنجی میتوانستند با در نظر گرفتن عوامل مختلف اقتصادی و سیاسی، افکارسنجی کنند. اما حالا با این بحران جدید، اوضاع سیاسی آمریکا به شدت غیرقابل پیش بینی شده است. بخشی از این پیش بینی ناپذیری به ماهیت ویروس کرونا مربوط میشود. هنوز هیچ واکسنی برای این ویروس ساخته نشده و هیچ کس نمیداند که تا چه زمانی باقی خواهد ماند. در چنین شرایطی باید منتظر ماند و دید که بایدن و ترامپ برای تحکیم موقعیت انتخاباتی خود چه خواهند کرد.
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اینکه الان نمیتوان در مورد تاثیر کرونا بر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به طور دقیق دست به پیشبینی زد، اظهار داشت: باید مشخص شود که کرونا تا چه حد بر سلامت و اقتصاد آمریکا تاثیر خواهد گذاشت.
وی با تاکید بر اینکه تا دو ماه پیش کمتر کسی در مورد شکست ترامپ در انتخابات آینده صحبت میکرد، گفت: اما در این مدت اتفاقاتی افتاده که به هیچ عنوان تاکنون سابقه نداشته، در این رابطه شرایط در آمریکا جنگی اعلام شده و با توجه به تعداد بالای قربانیان، چنین آماری تنها با زمان جنگ قابل مقایسه است، بنابراین شرایط عادی نیست که بتوان بر مبنای تجربه گذشته تحولات آینده را نیز تحلیل کرد، با این وجود اگر قرار باشد، کرونا تغییری در روند انتخاباتی آمریکا به وجود آورد، میتوان دو فرض را مطرح کرد.
این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: فرض اول بر این مبنا است که کرونا آنقدر در آمریکا اوضاع را وخیم و حاد کند که مردم شخص ترامپ را به عنوان مسئول این بحران بدانند و برای نجات از وضعی که در آن گرفتار شدهاند، به دنبال این مسئله باشند که به فرد دیگری رای بدهند، تا او بتواند به اوضاع سرو سامان دهد، اما فرض دوم نیز براین موضوع استوار است که مردم آمریکا احساس کنند، اگر به فرد جدیدی بخواهند رای بدهند، اوضاع وخیمتر میشود و تا دولت بخواهد عوض شود شاید در ارائه خدمات تاخیری به وجود بیاید، بنابراین ترجیح میدهند به رئیس جمهور کنونی همچنان اطمینان کنند، اما خللی در امور اجرایی کشور ایجاد نشود.
وی اضافه کرد: این امر در آمریکا مسبوق به سابقه است، به طوریکه در سال ۱۹۴۰ زمانیکه تئودور روزولت برای سومین بار به عنوان رئیس جمهور آمریکا انتخاب شد، جنگ جهانی دوم در آستانه کشیده شدن به آمریکا بود و به دلیل اینکه سراسر اروپا را شعلههای جنگ گرفته بود، آمریکاییها ترجیح دادند، روزولت همچنان به کار خود ادامه دهد و فرد دیگری را در شرایطی جنگی انتخاب نکنند، الان نیز به اذعان مقامات و کارشناسان آمریکایی شرایط جنگی بر این کشور حاکم است. بنابراین شاید آمریکاییها دوباره به ترامپ رای بدهند، اما نکته مهم این است که روزولت در آن زمان عملکرد اقتصادی بسیار مناسبی از خود نشان داده بود و یکی از دلایل اصلی انتخاب مجدد و اعتماد آمریکاییها به او همین مسئله بود.
مهدی مطهرنیا، یک کارشناس دیگر مسائل آمریکا نیز با بیان اینکه در مجموع احتمال این امر که در حال حاضر کرونا باعث شکست ترامپ شود، بسیار کم است، تصریح کرد: به دلیل اینکه ترامپ توانسته در سه سال گذشته اقتصاد آمریکا را قوی کند، شاید همین عامل باعث شود که خسارات آمریکا در مواجه با بحران ویروس کرونا کمتر شود و این متغیر تبدیل به برگه برندهای برای ترامپ شود.
در این میان حمایت دموکرات ها از نامزد انتخاباتی شان شدت زیادی گرفته است. به اعتقاد بسیاری اوباما در راس این حمایت ها قرار دارد. اما برخی معتقدند که دموکرات ها دست به قمار بزرگی زده اند و همه تخم مرغ ها را در سبد کسی قرار داده اند که چندان از نظر جسمی سالم به نظر نمی رسد، کاریزمای کافی ندارد و زمزمه فساد اخلاقی اش هم بالا گرفته است. بسیاری از دموکرات های منتقد می گویند شرط بستن اوباما بر روی بایدن و حمایت بی چون و چرا از این مرد مسن می تواند در آخر باعث شکست سخت او شود. برخی دیگر هم این سوال را مطرح می کنند که چه تضمینی وجود دارد که بایدن تا انتخابات وضعیت سلامتی اش خوب باشد و بتواند رقابت را ادامه دهد؟
آنطور که نشریه هیل (وابسته به کنگره) به تازگی در یک گزارش نوشته است، چنین وضعیتی می تواند هشداری جدی به دموکرات ها باشد، اگر در هر صورت بایدن نتواند به رقابت با ترامپ ادامه دهد، دموکرات ها نیازمند گزینه ای هستند که بتواند آمریکایی ها را شوکه کند. به اعتقاد بسیاری از ناظران شاید ورود میشل اوباما (همسر اوباما) به کارزار انتخاباتی بتواند اندکی وضعیت را بهتر کند.
بنا براین گزارش، تیم انتخاباتی ترامپ هم در مقابل اقدامات دموکرات ها ساکت ننشسته است. به تازگی واشنگتن پست در گزارشی از این راز پرده برداشته که کارزار انتخاباتی رئیس جمهور به دنبال راهی می گردد تا بایدن را به ارتباط با چین متهم کند. این اتهامات پیش از این در مورد ترامپ و روسیه مطرح شده بود اما نتوانست باعث تغییر نتایج انتخابات سال 2016 شود. اما اینبار در حالی که بسیاری از آمریکایی ها چین را مقصر شیوع بیماری کرونا دانسته و رویکردی خصمانه نسبت به این کشور اتخاذ کرده اند، استفاده از این تاکتیک می تواند برای دموکرات ها گران تمام شود.