نگرانی اروپا: آمریکا دنبال نابود کردن برجام است


آمریکا امروز ماشه تلاش برای احیای تحریم‌های سازمان ملل علیه رژیم ایران را چکاند. خبرگزاری فرانسه، گزارش داد: آمریکا امروز -پنجشنبه- روند بازگشت تحریم‌ها علیه رژیم ایران را فعال کرد.

بنابراین گزارش، وزیر خارجه آمریکا در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل، بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه رژیم ایران را خواستار شد. مایک پمپئو بعد از تحویل این نامه به دبیرکل سازمان ملل در جمع خبرنگاران گفت: برای بازگشت تحریم‌ها هر کاری لازم باشد می‌کنیم.

این در حالیست که منابع دیپلماتیک می‌گویند: چین، روسیه و اتحادیه اروپا در نامه‌های جداگانه‌ای اعلام کردند بازگشت تحریم‌ها را قبول ندارند.

روزنامه الشرق الاوسط در این باره نوشت: اروپایی‌ها بر این باور هستند که آمریکا دنبال نابود کردن برجام است و نه پیدا کردن راه حلی برای رفع مشکلات.

منابع دیپلماتیک اروپایی به این روزنامه گفته اند که هدف ترامپ و دولتش این است که رژیم ایران را در یک موقعیت دشوار قرار دهند و آن را از برجام خارج کنند. چرا که بعد از تحقق این سناریو، اروپایی‌ها دیگر نمی‌توانند بگویند که آن‌ها از برجام حمایت می‌کنند. چون دیگر توافقی در کار نخواهد بود.

ناظران می گویند: با موضع‌گیری‌ها و کنش و واکنش‌های روزهای گذشته اکنون روشن شده که آمریکا یک نقشه‌ مسیر مشخص را برای عملی کردن مکانیسم ماشه پیش می‌برد و طرح قطعنامه در شورای امنیت به‌رغم آن‌که می‌دانست رأی نمی‌آورد، یکی از گام‌های این نقشه ‌مسیر برای نهایی کردن سیاست فشار حداکثری برای به‌زانو درآوردن رژیم ایران بوده است.

در این میان برخی دیپلماتها می گویند ترامپ برای ماندن در کاخ سفید ناچار است تکلیف رژیم ایران را روشن کند و ممکن است برای این کار دست به اقدام نظامی بزند.

پاتریک تروس، سفیر اسبق آمریکا در قطر در این باره در یادداشتی تحت عنوان «سورپرایز اکتبر: جنگ با رژیم ایران» در نشنال هرالد نوشت: ترامپ برای رأی آوردن مجدد به رژیم ایران حمله می‌کند و انتخاب آبرامز به همین دلیل است. او می‌گوید پمپئو و آبرامز او را متقاعد کرده‌اند که آمریکایی‌ها هرگز رئیس جمهورِ زمان جنگ را از کاخ سفید بیرون نمی‌کنند.

علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل بین الملل در تهران در این باره به حاکمان جمهوری اسلامی هشدار داد و گفت: پیشنهاد می‌کنم مقامات کشور به شدت مراقب شرایط کنونی باشند چرا که نظام بین المللی در حال پوست انداختن است، آمریکا ممکن است به خاطر حفظ موقعیت جهانی خود دست به اقدامات تازه‌ای بزنند. مخصوصا با ورود چین به غرب آسیا شرایط حساسیت بالایی پیدا کرده است.

رأی نیاوردن قطعنامه در واقع به ضرر نظام شده است

رئیس جمهور آمریکا در کنفرانس مطبوعاتی درباره تلاش های واشنگتن برای تمدید تحریم تسلیحاتی رژیم ایران و رأی شورای امنیت و مکانیزم ماشه گفت: ما می‌دانستیم نتیجه رأی‌گیری چه خواهد بود، اما ما وارد مکانیزم ماشه خواهیم شد و شما هفته آینده شاهد آن خواهید بود.

ترامپ همچنین گفت که در نشست پیشنهادی پوتین درباره رژیم ایران با حضور اعضای شورای امنیت شرکت نخواهد کرد.

رئیس جمهور روسیه پیش تر پیشنهاد کرده بود دیدار آنلاین اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل با حضور آلمان و رژیم ایران برگزار شود تا بتوان از تشدید اوضاع جلوگیری کرد.

وزارت خارجه آمریکا نیز با نشان دادن واکنش نسبت به پیشنهاد پوتین اعلام کرد که شورای امنیت سازمان ملل بهترین مکان برای بحث در باره مسأله تمدید تحریم تسلیحاتی رژیم ایران است.

خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشت: آمریکا با ارائه یک قطعنامه تند که می‌دانست رد می‌شود، راه تحریم‌ های خودکار (مکانیسم ماشه) را گشود.

این خبرگزاری افزود: تحلیلگران بر این گمان هستند که واشنگتن آگاهانه یک پیش‌نویس قطعنامه تندروانه را ارائه کرده که می‌دانسته اعضای شورا نمی‌توانند آن را بپذیرند.

واشنگتن به ‌دنبال برنامه‌های دیگری است

سایت موسوم به “دیپلماسی ایران” در باره پیامدهای نتایج رأی شورای امنیت بر سر تحریم تسلیحاتی جمهوری اسلامی نوشت: با رأی مخالف شورای امنیت، واشنگتن به‌دنبال برنامه‌های دیگری برای تمدید تحریم‌های تسلیحاتی است. از این رو شاید لحن کاخ‌سفید از دیپلوماسی به سمت فشار بیشتر تغییر پیدا کند و ترامپ باید این شکست در شورای امنیت را به یک برگ برنده با تمدید این تحریم‌ها به هر نحو ممکن بدل کند. کما این‌که وزیر خارجه آمریکا به صراحت گفت آمریکا به کار خود ادامه خواهد داد تا اطمینان حاصل شود نظام ایران آزادی خرید و فروش تسلیحات را نداشته باشد.

روزنامه آرمان نیز به ‌نقل قاسم محبعلی مدیرکل پیشین وزارت‌خارجه جمهوری اسلامی نوشته است: واضح بود که این قطعنامه رأی نمی‌آورد و شاید خود آمریکا نیز این را می‌دانست و هدف‌های پنهان دیگری داشت. …اگر بحث برجام به شورای امنیت برود به قطعنامه‌ ای جدید نیاز پیدا می‌کند و مسأله مکانیزم ماشه محفوظ است و آنجا آمریکا است که از حق وتو استفاده کرده و برجام را از بین می‌برد.

وی افزود: اگر آقای ترامپ مجدداً انتخاب شود از موضعی بسیار قوی و شدیدتر وارد برخورد با جمهوری اسلامی می‌شو و چون احتیاجی به رأی دور دوم ریاست ‌جمهوری ندارد عملاً به سراغ از بین بردن برجام خواهد رفت.

روزنامه آرمان در مطلبی دیگر با عنوان «گام های بعدی آمریکا را باید پیش‌بینی کنیم» نوشت: این پرسش پیش می‌آید که آمریکا برای چه با علم به این شکست ترجیح داد این قطعنامه را تا پایان ادامه دهد و به سازمان ملل فرستاده و آن را در معرض رأی‌گیری بگذارد؟

برای پاسخگویی به این سؤال اظهارنظرهای مقامات آمریکایی بعد از این قطعنامه شاید بهتر بیانگر این است که ایالات‌متحده درصدد انجام پلن‌هایی دیگری در این زمینه است و شاید قطعنامه تنها بهانه یا تسهیل‌کننده این پلنهای دیگر بود. مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا بعد از به سرانجام نرسیدن این قطعنامه گفته ایالات‌متحده هرگز دوستان ما در منطقه را که انتظار بیشتری از شورای امنیت داشتند، رها نخواهد کرد.

وزیر امور خارجه آمریکا تأکید کرد، کشورش به کار خود ادامه خواهد داد تا اطمینان حاصل شود ایران، آزادی خرید و فروش تسلیحات را نداشته باشد. نماینده ایالات‌متحده در سازمان ملل هم در بیانیه‌ ای اعلام کرد‌: شکست این قطعنامه به‌طور بی‌نقصی وضعیت از کار افتاده و منفعل شورای امنیت را در برابر خطرات رو به افزایش ترسیم کرده است.

آنچه در کلام مقامات آمریکایی بعد از این قطعنامه برمی‌آید اشاره آنها به تداوم تلاش‌ها برای جلوگیری از اقدامات ایران و دستیابی‌اش به تسلیحات بیشتر است، موضوعی که خود بیانگر کوششی دوباره از سوی ایالات‌متحده ده در پس‌پرده است.

وعده آمریکا برای متوقف نشدن تمدید تحریم‌های تسلیحاتی چگونه محقق می‌شود که تا این اندازه مقامات آمریکایی از بابت آن مطمئن هستند یا تلاش‌هایی که پمپئو بیان می‌کند آمریکا ادامه می‌دهد تا ایران به خواسته‌اش نرسد چیست؟

ایالات‌متحده خود می‌دانست که این قطعنامه تصویب‌شدنی نیست اما دلیل اصرارش برای این بود تا ابتدا برای اعمال فشار‌های بیشتر به ایران یک مسیر حقوقی را طی کند، مسیر حقوقی که مطرح شدن همین قطعنامه بود. یعنی اگر مسیر حقوقی جواب نداد به‌مثابه هشدار به جامعه بین‌المللی است؛ به این معنا که آمریکا راه‌کارهای دیپلماتیکش را انجام داد اما جامعه جهانی به این راه‌کارها توجه نکرد در واقع آمریکا؛ توپ را در زمین سازمان ملل انداخت.

فریدون مجلسی دیپلمات سابق می‌گوید: اساساً در تصویب نشدن این قطعنامه باید به یک نکته دیگر دقت کنیم و آن این‌که هیچ کشوری به‌جز چین و روسیه که منافعشان علیه آمریکاست، به نفع ایران رأی ندادند.

پس اتفاقاً این موضوع می‌تواند پیام‌های بدی برای ایران هم داشته باشد. آرای ممتنع اعضای شورای امنیت در امری که همه در مورد نادرست بودنش مطمئن هستند، یک نکته برای ماست. چرا غیر از روسیه و چین که درگیریهای رقابتی با ایالات‌متحده دارند هیچ کشوری حاضر نشد به حقانیت ما رأی دهد؟ همین سکوت است که می‌تواند در مراحل بعد به داد آمریکا برسد.

روزنامه وطن امروز از باند دلواپسان ضد برجام هم نوشته است: از هم‌اینک تعداد زیادی از کارشناسان برجام مدعی شده‌اند رأی نیاوردن قطعنامه در واقع به ضرر ایران بوده است، چرا که باعث فعال شدن مکانیسم ماشه توسط دولت ترامپ می‌شود.