شجریان؛ همنوایی افغان‌ها با پرواز حنجره طلایی ایران

درگذشت محمدرضا شجریان، استاد آواز ایرانی در میان مردم افغانستان نیز واکنش گسترده‌ای داشته است.

به گزارش ایندیپندت فارسی، اقشار مختلف جامعه افغانستان از فرهنگیان تا آوازخوانان و از مقام‌های دولتی تا مردم عادی با صدای استاد شجریان آشنایند. بسیاری او را استاد آواز در حوزه تمدن فارسی و فراتر از مرزهای یک کشور خوانده‌اند.

عبدالله عبدالله، رئیس شورای عالی مصالحه ملی کشور با انتشار پیامی گفت: «با تأسف شامگاه پنج‌شنبه استاد محمدرضا شجریان، هنرمند بزرگ و آوازخوان نامدار حوزۀ تمدنی ما و زبان فارسی، به دیار ابدی شتافت.»

او در این پیامش می‌افزاید: «مرگ استاد شجریان، میلیون‌ها انسان را در سراسر کرۀ خاکی به‌ویژه در کشورهای منطقه و فارسی‌زبان به ماتم نشاند و تکان داد.»

مسؤول روند صلح افغانستان، استاد شجریان را «میراث مشترک فرهنگی» کشورهای منطقه، معرفِ اشعار شاعران بزرگ زبان فارسی از جمله مولوی، حافظ، سعدی و فردوسی خواند و تاکید کرد: «شادروان شجریان آثار گران‌بهایی را به یادگار گذاشت که نام وی را در تاریخ جاودانه می‌سازد. فقدان چنین هنرمندی پرناشدنی است.»

این همدردی و غم‌شریکی با خانوادۀ استاد شجریان و مردم برادر و همسایه ایران و تمام کشورهای منطقه و فارسی‌زبان در سطوح مختلف جامعه بازتاب یافته است.

دکتر احمد سرمست، بنیانگذار موسسه ملی موسیقی افغانستان و از هنرمندان برجسته این کشور با یادآوری این شعر که «هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق»، می‌گوید: «جهان موسیقی یکی دیگر از خوبان خویش، صدای مردم ایران، استاد شجریان را از دست داد. یاد این بزرگمرد موسیقی جهان و خاطراتش با دوستداران موسیقی سنتی ایران جاوید خواهد ماند.»

برخی به پیوندهای دو کشور همسایه و تاثیر و ارتباط سروده‌های استاد شجریان با شرایط زندگی در افغانستان اشاره کردند.

دکتر اورزلا اشرف، رئیس مرکز تحقیق و ارزیابی افغانستان با بازنشر آهنگی از استاد شجریان نوشت: «روحت شاد و یادت گرامی هنرمند به یاد ماندنی.»

خانم اشرف به این آهنگ استاد که در قلب مردم افغانستان بازتاب دارد، پرداخت:

«تفنگت را زمین بگذار

که من بیزارم از دیدار این خونبار ناهنجار

تفنگ دست تو یعنی زبان آتش و آهن

من اما پیش این اهریمنی ابزار بنیان کن

ندارم جز زبان دل، دلی لبریز از مهر تو

ای با دوستی دشمن

زبان آتش و آهن»

موجی از سوگ و عزا که در میان نخبه‌های افغانستان به راه افتاده همچنان ادامه دارد. مردم افغانستان استاد شجریان را بیشتر با آوازهای «مرغ سحر»، «ربنا» و «همای مستان» می‌شناسند و این آهنگ‌ها همواره ورد زبان عده‌ای بوده است.

آهنگ ربنای استاد در برخی از تلویزیون‌های افغانستان نیز اخیرا پخش می‌شد.

محتوای موسیقی استاد شجریان با استفاده از اشعار سعدی، مولانا و حافظ در آهنگ‌هایش او را در جایگاه ویژه‌ای در میان فارسی‌زبانان افغانستان قرار داده است.

شاید حس و حال مردم افغانستان را فرهاد دریا، شناخته‌ترین هنرمند افغانستان درباره آقای شجریان خلاصه کرد. ساعاتی پس از درگذشت شجریان، فرهاد دریا در صفحه فیس‌بوک خود نوشت:

«شجریان، یکی از بزرگ‌ترین استادان موسیقی فارسی در صدسال اخیر، به‌سوی آن یگانه شتافت. او دل‌های میلیون‌ها انسان را به مهمانی عشق و وحدت و مهر بُرد. برای خانواده درددیده‌اش و برای دوستداران و هواخواهان میلیونی او، تسلیت می‌فرستم. زنگ صدایش در گوش جان‌ها، همیشه طنین‌انداز باد.»