بنیاد میراث پاسارگاد
به گفته کارشناسان محیط زیست، با راه‌اندازی مرکز تکثیر و پرورش میگو در جنگل‌های حرای بندر دیر استان بوشهر، نابودی یک اکوسیستم ارزشمند دیگر اجتناب ناپذیر است. با این حال با اطلاع و موافقت استاندار بوشهر، فعالیت‌ها برای احداث راه در ساحل دیر آغاز شده تا زمینه برای راه‌اندازی مرکز تکثیر و پرورش میگو فراهم شود.
احسان عابدی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی کشور در گفتگویی با خبرگزاری میزان* در ارتباط با این اقدام می گوید: جنگل‌های حرا اکوسیستم های ارزشمندی هستند که در سامانه‌های دریایی و اقیانوسی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. گیاهان حرا اصالتا خشک‌زی بوده‌اند اما در مواردی به دلیل رقابت با سایر گیاهان خشکی برسر فضا و آب، خود را به سمت آب کشانده و با آب شور به صورت تخصصی سازگاری حاصل کرده‌اند. بدین ترتیب که از غدد دفع نمک خود استفاده کرده و پس از دفع نمک، از آب شیرین به جا مانده استفاده می‌کنند. حرا نمک را در برگ‌هایی که آماده دفع شدن هستند جمع می‌کند تا پس از جدا شدن این برگ‌ها نمک هم دفع شود.
این متخصص زیست‌شناسی دریایی یادآور شد: جنگل‌های حرا اکوسیستم‌هایی هستند که آبزیان ارزشمندی از جمله انواع ماهیان، میگوها، صدف‌ها، خرچنگ‌ها، حلزون‌ها، عنکبوت‌ها و ماهی گلخورک که به دلیل برخوردای از شش و آب‌شش می‌تواند هم در خشکی و هم در آب تنفس کند در آنها زندگی می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه در استان بوشهر، بزرگترین جنگل‌های حرا در خلیج نایبند واقع شده‌اند گفت: جنگل‌های حرا، اکوسیستم‌هایی هستند که طی میلیون‌ها سال به تثبیت رسیده‌اند و از نظر زیباشناختی، اکوسیستم‌های نادری هستند. Rhizophora Mucronata و Avicennia marina. دو گونه از این گیاه است که در ایران زیست می‌کند.
عابدی با بیان اینکه جنگل‌های حرا نوزادگاهی برای آبزیان به شمار می‌روند گفت: بسیاری از آبزیان مانند میگو هنگام مَد که آب، جنگل‌ها را به طور کامل می‌پوشاند تخم‌گذاری کرده و به دریا بازمی‌گردند تا پس از گذشت مدتی، لاروهایی که مستقل شده‌اند هم وارد دریا شوند. این جنگل‌ها همچنین منطقه‌ای برای تولید مثل برخی آبزیان هستند. جنگل‌های حرا نقش بسیار مهمی در بقای آبزیان ایفا می‌کنند.
وی ادامه داد: جنگل‌های حرا همچنین تولیدات بسیاری برای دریا دارند چرا که مواد مغذی تولید می‌کنند که با جزر و مد به دریا وارد می‌شود. این تولیدات اولیه در دریا تاثیر گذار هستند و منشاء تولیدات ثانویه می‌شوند که در نهایت تاثیر مهمی در سطح بالای شبکه غذایی به جا می‌گذارند.
عابدی افزود: جنگل‌های حرا برای بومیان هم بسیار ارزشمند است چرا که بومیان از این جنگل‌ها خوراک دام و همچنین دارو تهیه می‌کنند.
آیا بازمانده “تاق کسری” را هم ویران خواهند کرد؟
برخی خبرگزاری ها، به نقل از منابع غیردولتی عراقی نوشته اند که دوباره بخش دیگری از سقف بنای تاریخی تاق کسری فرو ریخته است. هنوز تا این لحظه دولت عراق هیچ واکنشی نسبت به این خبر نشان نداده است اما برخی از دوستداران میراث تاریخی عراق و ایران نسبت به این بی تفاوتی اعتراض کرده اند.
تاق کسری بازمانده بنایی با شکوه از کاخ تیسفون است که محل برگزاری جشن ها و بارعام شاهان ساسانی بود. کاخ تیسفون در حمله اعراب به ایران ویران شد و اشیای قیمتی آن به غارت رفت.
این بنا که همچنان به عنوان یکی از شاهکارهای معماری در دوران باستان شناخته می شود، در سال ۵۵۰ میلادی ساخته شده و در جنوب شهر بغداد (که در ان هنگام جزو خاک ایران بود) قرار دارد.
طی سال های اخیر بخش هایی از تاق کسری فرو ریخته و با وجود هشدارهای مکرر دوستداران و کارشناسان آثار تاریخی ایرانی و عراقی، مسئولین دولتی این دو کشور کمترین توجهی نسبت به این هشدارها نداشته اند.
همچنین از آوریل 2019، سازمان «World Cultural Heritage Vices» وابسته به بنیاد میراث پاسارگاد، چندین بار با یونسکو تماس گرفته و از آن ها خواسته که نسبت به سلامت این بنای تاریخی واکنشی نشان دهند.
در نامه ای که نماینده بنیاد به یونسکو تقدیم کرده، تاکید شده که «دولت عراق به عنوان مالک فعلی این بنای تاریخی، و دولت ایران به عنوان مسئول حفظ میراث فرهنگی و تاریخی ایرانیان تا کنون هیچ اقدام مفیدی در ارتباط با ویرانی های این بنا انجام نداده اند، و تنها امید ما و دوستداران میراث فرهنگی سازمان جهانی یونسکو می باشد.»
در آخرین تماس مسئولین یونسکو به نماینده این بنیاد قول دادند که این مساله را دنبال خواهند کرد. اما متاسفانه هچنان هیچ اقدامی از سوی یونسکو انجام نشده و یا اگر انجام شده نتیجه ای نداشته است.
بنیاد میراث پاسارگاد در همان وقت نامه ای هم خطاب به ایرانیان نوشته و از آن ها تقاضا کرده بود تا در صورت امکان به وسیله ایمیل و یا تلفن از یونسکو بخواهند که به این مهم رسیدگی کند.
علاقمندان به نجات تاق کسری همچنان می توانند با ایمیل و یا تلفن با سازمان یونسکو، که مسئول حفظ میراث فرهنگی جهانی ست تماس گرفته و از آنها بخواهند که، براساس وظیفه ای که دارند، به این مهم رسیدگی کند.
