رژیم ایران برای مذاکره با دولت بایدن، شرط «گام نخست از سوی آمریکا» را کنار گذاشت و خواستار میانجیگری اروپا برای بازگشت واشنگتن به برجام شد.
روحانی پیش تر گفته بود که قدم اول را باید آمریکا بردارد چون این واشنگتن بوده که از توافق خارج شده است.
به گفته ناظران، رژیم ایران بر اثر تحریم های فلج کننده دولت ترامپ، به شدت در تنگنای مالی قرار گرفته و به هر طریقی درصدد رفع تحریمها است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در گفت‌وگو با شبکه خبری سی‌ان‌ان گفت، اتحادیه اروپا می‌تواند نقش میانجی را میان تهران و واشنگتن برای مذاکرات ایفا کند.
به گفته ظریف، جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا می‌تواند هماهنگی‌های لازم برای بازگشت دو طرف به توافق اتمی را انجام دهد.
کریستین امان‌پور، خبرنگار باسابقه سی‌ان‌ان که این مصاحبه را انجام می‌داد از ظریف پرسید که کدام طرف باید قدم اول را برای بازگشت به توافق اتمی بردارد؛ (رژیم)ایران یا امریکا؟
ظریف در پاسخ تصریح کرد که “قدم‌های ضروری می‌توانند هم‌زمان یا با هماهنگی برداشته شوند و این کار می‌تواند از سوی بورل هدایت شود”.
ظریف توقف غنی‌سازی اورانیوم با غلظت بالا از سوی جمهوری اسلامی را “در کمتر از یک روز” ممکن دانست، به شرطی که آمریکا تحریم‌هایی را که از سوی ترامپ اعمال شده، لغو کند و به توافق سال ۲۰۱۵ بازگردد.
این در حالیست که وزیر خارجه جدید آمریکا روز دوشنبه با بیان اینکه آمریکا مایل به بازگشت به برجام است، گفت: اگر رژیم ایران به پای میز مذاکره برگردد و سپس با متحدان و شرکای آمریکا بر روی یک توافق قوی‌تر که شامل سایر مسائل هم باشد، کار کند، آمریکا نیز به میز مذاکره باز خواهد گشت.
حضور کشورهای منطقه در گفتگوهای برجام
امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه روز جمعه ۱۰بهمن در پاریس به العربیه گفت: مذاکرات با رژیم ایران بسیار دقیق و سختگیرانه خواهد بود و ضروریست که متحدان ما در منطقه جزیی از این نوافق باشند و این شامل عربستان سعودی هم خواهد بود.
رئیس‌جمهور فرانسه تاکید کرده که وقت برای جلوگیری از دست یافتن رژیم ایران به سلاح اتمی بسیار تنگ است و باید از تکرار اشتباهات صورت گرفته در توافق اتمی سال۲۰۱۵ جلوگیری شود.
امانوئل مکرون در این گفتگوی خصوصی به اوضاع لبنان نیز اشاره کرده و بدون نام بردن از حزب الله و پدرخوانده اش جمهوری اسلامی گفته: نظام سیاسی لبنان قربانی یک اتحاد شیطانی میان فساد و ارعاب است و باید اصلاح شود.
قدرتی که بایدن از ترامپ به ارث برده است
رادیو بین المللی فرانسه در گزارشی با اشاره به اظهارات اخیر رئیس جمهور جدید آمریکا اعلام کرد: قول بازگشت به توافق هسته‌ای وین به معنای بازگشت به شرایط و اوضاع و احوال سال ۲۰۱۵، روزی که توافق وین به امضا رسید، نیست. بایدن در مقاله خود در سی ان ان گفته بود: من دربارۀ تهدیدهای رژیم ایران برضد منافع امنیتیِ آمریکا، دوستان و هم‌پیمانانِ ما و حتی مردم ایران توهمی ندارم. اما برای سخت گرفتن بر آنها راه هوشمندانه‌تری وجود دارد.
این منبع افزود: در سیاست خارجی بایدن نکتۀ مبهم و دوپهلویی دربارۀ رژیم ایران و توافق هسته‌ای وین نمی‌بینیم. ظاهر قضیه نشان می‌دهد که دولت بایدن نمی‌خواهد به زودی، به سادگی و بدون قید و شرط با جمهوری اسلامی وارد مذاکره شود.
به گفتۀ ریچارد گُلدبِرگ، پژوهشگرِ ارشدِ «بُنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» و مشاور پیشینِ دولت ترامپ در امور مربوط به ایران، بازگشت به توافقِ هسته‌ای وین به صورتی که در ۲۰۱۵ تنظیم و امضا شد، دیگر ممکن نیست. مذاکرات اکنون باید در چند زمینه انجام گیرد. باید تهدیدهای دیگر ازجمله تهدید تروریستی، تهدید موشکی و مسئلۀ حقوق بشر را نیز بر تهدید هسته‌ای افزود. دربارۀ همۀ این مسائل باید به طور جامع به توافق رسید. زیرا اگر تحریمها تنها برای یکی از آنها سبک‌تر شود یعنی این که ما در نهایت به رژیم ایران همۀ آنچه را که نیاز دارد دودستی تقدیم می‌کنیم.
به گفتۀ این پژوهشگر، اگرچه در پایه‌های حزب دموکرات هستند کسانی که بازگشت صاف و سادۀ آمریکا را به توافق هسته‌ای وین توصیه می‌کنند زیرا آن توافق را میراث اوُباما و وسیله‌ای برای مخالفت با سیاست‌های ترامپ می‌دانند، اما آنچه از زبان تیم بایدن می‌شنویم به ما اطمینان می‌دهد که دولت بایدن برای بازگشت به برجام عجله‌ای ندارد و به خود فرصت خواهد داد تا متنِ تازه‌ای را جایگزینِ توافق کهنه و رو به پایان کند که دست و پای آمریکا را بسته است.
گُلدبِرگ معتقد است زمان به نفع آمریکا عمل می‌کند، زیرا رژیم ایران تهدید نظامیِ آمریکا را بر بالای سر خود احساس می‌کند و می‌دانند که اگر در راه رسیدن به بمب هسته‌ای شتاب کنند، ارتش‌های اسرائیل و آمریکا مهلت نخواهند داد. در اوضاع و احوالی که رژیم ایران از نقدینگی محروم است و امیدی به کاهش تحریمها ندارد، دولت بایدن از قدرتِ فشار عظیمی برخوردار است و این قدرت را از دولت ترامپ به ارث برده است.
نگرانی روسیه از “بازی” دولت بایدن با توافق برجام
ظریف وزیر خارجه جمهوری اسلامی در گفتگو با روزنامه اطلاعات درباره برجام و مذاکره با آمریکا گفته: فرصت ها مانند ابرهایی هستند که رد مى شوند. شرایط بین الملل این گونه اســـت.
این در حالیست که سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل می‌گوید که تهران برنامه‌ای برای گفت‌وگو با دولت جو بایدن ندارد و منتظر است که رئیس جمهور جدید ایالات متحده گام اول را در راستای لغو تحریمها و بازگشت به توافق هسته‌ای بردارد.
در همین حال روزنامه کویتی الجریده در گزارشی بنا به منابع خود نوشت: شرط مهم حکومت ایران این است که نباید تغییری در توافق هسته ای ایجاد شود و اگر آمریکا بخواهد به آن بازگردد باید تمامی تعهدات خود از جمله رفع تمامی تحریم ها را اجرا کند سپس تهران به تعهدات خود بر اساس این توافق بازخواهد گشت.
به نوشته الجریده این به آن معنا است که رژیم تهران نظرات آنتونی بلینکن، وزیر پیشنهادی جو بایدن برای تصدی سمت وزارت خارجه را که چندی پیش در مجلس سنا عنوان کرده بود را رد می کند.
بلینکن در این سخنان گفته بود که آمریکا در مقابل بازگشت کامل رژیم ایران به تمامی تعهداتش تخفیف جزئی در تحریم ها را اعمال خواهد کرد و آمریکا تمامی تحریم ها را رفع نخواهد کرد
در همین رابطه سفیر روسیه در سازمان ملل گفته: آمریکا خواسته هایی برخلاف حکومت ایران در خصوص بازگشت به برجام دارد.
به گزارش اسپوتنیک، واسیلی نبنزیا ، نماینده دائمی روسیه در سازمان ملل گفت: دولت جدید واشنگتن و تهران تاکنون شرایط متقابل متفاوتی را برای بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای پیش بینی کرده اند.
وی یادآوری کرد که نامزد پست وزارت خارجه در جلسات کنگره ذکر کرد که دولت جدید آماده است تا بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مورد برنامه هسته ای ایران را بررسی کند.
نماینده دائمی روسیه در سازمان ملل افزود: سوال اینجاست که چه زمانی و با چه شرایطی خواهد بود.
نبنزیا گفت: ایرانی ها می گویند وقتی ایالات متحده به طور کامل به انجام تعهدات خود بازگردد، آنها آماده اند که این مسئله را بررسی کنند و ایالات متحده دقیقاً برعکس این موضوع را مطرح می کند.
گفتنی است آنتونی بلینکن، گزینه پیشنهادی جو بایدن برای وزارت خارجه آمریکا،همچنین گفته بود که توافق جدید باید شامل برنامۀ موشک‌های بالستیکی و فعالیت‌های بی ثبات‌کنندۀ رژیم ایران در منطقه شود. با این حال او تأکید کرد که تا رسیدن به چنین هدفی راه درازی در پیش است.
