بقایای قدیمی ‌ترین کارگاه آبجوسازی جهان در مصر

بقایای قدیمی‌ترین کارگاه آبجوسازی جهان در مصر کشف شد

به گزارش رادیو فرانسه، ویرانه‌های یک کارگاه بزرگ آبجوسازی طی حفاری‌هایی در مناطق مرکزی مصر کشف شد. این قدیمی‌ترین کارگاه تهیۀ آبجو است که تاکنون پیدا شده. ظرفیت کل این کارگاه معادل تقریباً ۶۵هزار قوطی نوشابۀ امروزی بوده است.

روز شنبه ۱۳ فوریه/۲۵ بهمن، وزارت جهانگردی مصر اعلام کرد که یک گروه باستان‌شناسان مصری و آمریکایی (از دانشگاه‌های نیویورک و پرینستون)، یک کارگاه آبجوسازی را در منطقۀ اَبیدوس کشف کرده‌اند که احتمالاً متعلق به دوران پادشاهی نارمر (نعرمر) است. این پادشاه در سال ۳۱۲۵ قبل از میلاد از دنیا رفته. بنابراین کارگاه یادشده باید بیش از پنج هزار سال سابقه داشته باشد. منطقۀ ابیدوس در نزدیکی رود نیل و در ۴۵۰ کیلومتری جنوب قاهره قرار دارد. قبلاً در حفاری‌های اسرائیل نیز بقایای کارگاه‌هایی متعلق به حدود پنج هزار سال قبل کشف شده بود، اما هیچیک به قدمت کارگاه مصری نیست.

آبجوسازی نزدیک به ۱۳هزار سال عمر دارد. ظاهراً نخستین نوشابه‌های شبیه آبجو با هر نوع مادۀ نشاسته‌دار تهیه می‌شده. اما آبجوی زلال که به نوشیدنی‌های کنونی شباهت دارد تقریباً از دو قرن قبل متداول شده است.

کارگاه‌های آبجوسازی در فلات ایران نیز بسیار رایج بوده است. قدیمی‌ترین بقایای کارگاه آبجوسازی که تاکنون در این سرزمین کشف شده در کنگاور کرمانشاه، در محلی به اسم گودین تپه قرار دارد که احتمالا متعلق به دورۀ مادهاست.

در دوران اسلامی نیز از رسم نوشیدن آبجو یا فقاع روایت‌های متعدد وجود دارد. چنان که نظامی عروضی در شرح حال فردوسی می‌نویسد که وی هدیۀ سلطان محمود را بعد از خروج از گرمابه، “میان حمامی و فقاعی قسم فرمود”.

با اینحال فقهای مسلمان این نوشیدنی را حرام می‌دانند. در “ویکی شیعه” آمده است: “فُقّاع یا آبجو نوعی نوشیدنی الکلی تولید شده از تخمیر دانه‌های جو است. فقاع مانند شراب از نجاسات ده‌گانه بوده و نوشیدن آن حرام است و ۸۰ تازیانه حد دارد”.

در حفاری‌های اخیر مصر، هشت واحد بزرگ تولید آبجو کشف شده که هر یک دارای ۴۰ حوضچۀ سفالی است. ظرفیت کل این حوضچه‌ها حدود ۲۲هزار لیتر ارزیابی شده است (معادل تقریباً ۶۵هزار قوطی نوشابۀ امروزی). در این حوضچه‌ها دانه‌های جو (یا غلات مشابه) با آب گرم مخلوط می‌شده تا به مرحلۀ تخمیر برسد.

به گفتۀ باستان‌شناسان، احتمال دارد که تولیدات این کارگاه در مراسم دربار یا در مراسم مردگان خاندان سلطنتی مصرف می‌شده است.