بدنبال تهدید وزیر اطلاعات دولت روحانی که وضعیت جمهوری اسلامی را به گربه‌ای گیر افتاده در کنج دیوار تشبیه کرد که ممکن است اقدام به ساخت بمب اتمی کند، حسن روحانی امروز در جلسه هیات دولت در این زمینه به غلط کردم گویی افتاد و گفت: آمریکا بخواهد یا نخواهد، اروپا بخواهد یا نخواهد، سازمان ملل بخواهد یا نخواهد، اگر همه دنیا هم به ما بگویند ایران خیلی خوب است سلاح هسته ای داشته باشد، ما نظرمان تغییر نمی‌کند، ما دنبال سلاح هسته ای نخواهیم بود.
روحانی گفت: نکته اول این است که همان‌طور که بارها ما گفتیم در برنامه دفاعی کشور ما جایی برای سلاح کشتار جمعی و از جمله هسته ای وجود ندارد! و نخواهد داشت! این تصمیم قاطع نظام هست جمهوری اسلامی نمی‌خواهد دارنده سلاح هسته‌ای باشد.
روحانی گفت: قانون (هسته ای) مجلس اجرا شود هیچ مشکلی به‌وجود نمی‌آید. نه تنها بازرسان را بیرون نمی‌کنیم، بلکه مدیرکل آژانس هم به تهران می‌آید. مقررات پادمان اجرا خواهد شد و بازرسان هستند….در تماس دیشب با یک مقام اروپایی گفتم مشکل فقط تحریم‌های آمریکاست.
این در حالیست که وزیر خارجه آمریکا در یک مصاحبه ای رادیويی گفته: راه دیپلماسی الان باز است. رژیم ایران هنوز فاصله زیادی با اجرای تعهداتش (براساس برجام) دارد. پس باید ببینیم چه خواهد کرد.
او در پاسخ به این سوال که آیا هیچ گامی برای از سرگیری دیپلماسی به صورت مستقیم با رژیم ایران برداشته شده، به موضع رسمی جو بایدن رئیس جمهور این کشور اشاره کرد که گفته است اگر رژیم ایران دوباره مفاد برجام را اجرا کند، آمریکا هم چنین خواهد کرد.
وزیر خارجه آمریکا افزود در صورت بازگشت دو طرف به توافق قبلی باید روی توافقی بلندمدت تر و قوی تر از توافق اولیه کار کنیم و به مسائلی مانند برنامه موشکی و اقدامات بی ثبات کننده رژیم ایران اشاره کرد.
خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی (ایرنا) پیش تر نوشته بود: جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا در رقابت‌های انتخاباتی خود از بازگشت سریع به توافق هسته‌ای سخن گفت اما با گذشت بیش از سه هفته از شروع به کار دولت خود، هنوز اقدام ملموسی در زمینه برطرف کردن تحریم علیه (رژیم) ایران انجام نداده است.
در همین حال عراقچی، معاون ظریف گفته: برجامی که رفع تحریمها در آن نباشد، اصلا برای ما هیچ ارزشی ندارد. رفع تحریم هم یعنی، هم تحریم‌هایی که در برجام قید شده و هم تحریم‌های جدید لغو شود. از نظر ما باید وضعیت تحریمها دقیقا به ژانویة ۲۰۱۷ برگردد، هر تحریمی که تا آن تاریخ نبوده، الان هم نباید باشد.
معاون وزیر خارجه رژیم ملاها افزود: برای ما مهم این است که نفتمان به دست خریدار برسد و مبلغش به دست ما برگردد.
تحلیل فرید زکریا از موضع بایدن
به گزارش اقتصادنیوز، فرید زکریا در واشنگتن‌پست، با تحلیل وضعیت کنونی نوشت: فرض بر این بود که پس از روی کار آمدن دولت بایدن در جست‌وجوی راهی سریع برای بازگشت به توافق برجام باشد، اما از قرار معلوم ماجرا به‌گونه دیگری است. وزیر امورخارجه و مدیر اطلاعات ملی می‌گویند که برای پیوستن مجدد به توافق «راهی طولانی» در پیش است. آنها اصرار دارند که ابتدا (رژیم) ایران به تعهداتش بازگردد، اما مشخص است این عمدتا یک تاکتیک برای عدم روبه‌رو شدن با موضوع است.
وی نوشت: دیپلمات‌ها می‌توانند روشی را برای بازگشت مجدد همزمان هر دو کشور پیدا کنند. بسیاری از مقامات دولت بایدن طی مذاکرات برجام نقش اصلی و کلیدی داشتند و همان زمان قاطعانه اعلام کردند که این بهترین توافقی است که ایالات‌متحده می‌تواند به‌دست آورد. آیا اکنون آنها نظر خود را تغییر داده‌اند؟
چه خواهد شد و چه باید کرد؟
روزنامه جهان صنعت چاپ تهران شرایط جدید را پیچیده توصیف کرده و نوشته است: با توجه به وضعیت پیچیده به‌وجود آمده و در شرایطی که تهران و واشنگتن توپ را در زمین دیگری می‌اندازند، پرسش آن است که بحث از بازگشت به برجام چه وضعیتی به خود خواهد گرفت و برای خروج بحران بابت برداشتن گام اول در بازگشت به برجام چه باید کرد؟
این روزنامه هشدار داد: تداوم این وضعیت تهران را در شروع فاز جدید دیگری از فعالیت‌های هسته‌یی قرار خواهد داد و در پی این فعالیت‌های هسته‌یی، واشنگتن نیز ناچار به تکرار شرایط ترامپ در قبال تهران خواهد بود. در این ارتباط و با توجه به تداوم شرایط ترامپ در دوران بایدن، تنها مسیر ممکن بابت گشایش‌های برجامی استفاده از ظرفیت‌های اروپاست.
این منبع افزود: البته به شرط آن‌که اروپا رویه مستقل در قبال برجامی اتخاذ کند و از لاک بدعملی یا بی‌عملی خارج شود. اما به نظر می رسد مواضع اروپا مانند نگرش بایدن و اعضای کابینه‌اش در قبال رفتار‌های منطقه‌یی و برنامه‌های موشکی ایران هم‌سو است.
بایدن نمی تواند تحریمها را به راحتی لغو کند
خبرگزاری فارس پیش تر در گزارشی نوشته بود: برخلاف تصور رئیس جمهور و برخی مسئولان ارشد دولتی، بایدن نمی تواند تمام تحریم‌های اعمال شده از سوی ترامپ پس از خروج از برجام را به راحتی لغو کند زیرا برخی از این تحریمها مثل تحریم بانک مرکزی و شرکت ملی نفت با برچسب تروریستی، با استناد به قانون کاتسا شکل گرفته و بایدن اختیار لغو آن را ندارد.
در بخش ۱۰۵ این قانون، کنگره دولت آمریکا را موظف کرده است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عنوان یک نهاد حامی تروریسم شناسایی کرده و ذیل تحریم‌های دستور اجرایی ۱۳۲۲۴ قرار دهد. همچنین براساس این قانون، دولت موظف شده است که این کار را برای تمام نهادها، دفاتر، وابسته‌ها و … سپاه نیز انجام دهد.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در سال گذشته و امسال بانک مرکزی ایران، صندوق توسعه ملی، شرکت ملی نفت، شرکت نفت‌کش و … را با استناد به همین قانون، مجددا تحریم کرده است یعنی نهادهای مذکور به اتهام ارتباط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحریم شده‌اند. در نتیجه، این تحریمها مشمول بخش ۱۰۵ قانون کاتسا می‌شود و صرفا یک دستور اجرایی که در اختیار رئیس جمهور است، نیست. در نتیجه بایدن برای رفع این تحریمها که ضرورت بازگشت شرایط به زمان خروج آمریکا از برجام است، باید طبق قانون کنگره (کاتسا) عمل کند.
خبرگزاری فارس نوشت: بازگشت آمریکا به برجام بسیار پرابهام و با قابلیت فریبکاری بیشتر از برجام است. اینکه دولت بایدن گفته است ابتدا باید ایران به تعهداتش عمل کند و بعد آمریکا به تعهداتش عمل کند، تشدید شده‌ی عملیات فریبی است که در برجام صورت گرفت و با ابهامات فراوانی که وجود دارد و یک مورد آن را در بالا تشریح کردیم، جایی برای ذره‌ای اعتماد به آمریکا باقی نمی‌گذارد.
تیم بایدن بسیار خطرناک‌تر از ترامپ است
یک تحلیلگر مسایل بین الملل در تهران با اشاره به صادر نشدن فرمان بازگشت آمریکا به برجام از سوی بایدن در روزهای آغازین ورودش به کاخ سفید، می‌گوید، این اقدام در واقع پیام هایی برای حکومت ایران است.
به گزارش ایسنا، مهدی مطهرنیا،خاطر نشان کرد: اگر چه حکومت ایران از زبان نماینده خود در سازمان ملل متحد می‌گوید که توپ در زمینه برجام در زمین آمریکاست، اما آمریکا به راحتی آن را می‌تواند به سمت ایران شلیک کند و با یک امضا به برجام برگردد اما آمریکا تحریم‌های خود را بر نمی دارد و این حکومت ایران است که باید به وضعیت سابق بازگردد.
مطهرنیا با بیان این که تیم بایدن بسیار خطرناک‌تر از تیم ترامپ در بحث سیاست خارجی و امنیت ملی و نیز مساله ایران است اظهار کرد: نه اینکه دنبال جنگ با ایران هستند؛ از آنتونی بلینکن تا جیک سالیوان و ویلیام برنز همه این‌ها دیپلمات‌های برجسته و دارای ریشه‌های عمیق در ارتباط با فشار آوردن به ایران هستند و اینکه بگوییم وندی شرمن با ایرانی‌ها آشنایی دارد یا وزیر خارجه سابق آمریکا با ظریف در کنار رودخانه قدم زده است، بیان نکات تبلیغاتی برای شکل دادن حرکت سهل‌تر مذاکرات است. لزوما قدم زدن یا آشنایی یا رد و بدل پیام به این معنی نیست که آنها در پی تسهیل گذار از امتیازاتی هستند که کشورشان علیه حکومت ایران هدف‌گذاری کرده است بلکه دنبال این هستند از این مسایل برای رسیدن به هدفشان استفاده کنند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: اگر چه تیم بایدن نظامی و امنیتی نیست و سیاسی ـ امنیتی است اما خطرناک‌تر هم می‌تواند باشد، چرا که با توجه به سوابق عملیاتی آنها در همگرایی با اروپا بر ضد تهران می‌توانند حتی بر روی مسکو و پکن تاثیرات خاص خود را بگذارند.
بلینکن آب پاکی را روی دست خامنه‌ای ریخت
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه جدید آمریکا روز چهارشنبه در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: رئیس جمهور بایدن بسیار شفاف بوده، اگر رژیم ایران به تعهدات خود در برجام بازگردد، آمریکا نیز همان کار را می‌کند.
وی افزود: آمریکا زمانی به برجام برمی گردد که رژیم ایران اجرای تعهداتش را از سر گرفته باشد. سپس از آن به عنوان بستری برای مذاکرات آتی جهت توافق گسترده‌تر که دیگر نگرانی‌های ما و متحدانمان را شامل شود، استفاده می‌کنیم.
صداوسیمای خامنه ای در نخستین واکنش به این اظهارات گفت: این لحن وزیر خارجه جدید آمریکا نشان می دهد که دولت بایدن هم نمی خواهد دست از رفتار طلبکارانه بر دارد.
بلینکن همچنین با متهم کردن حوثی های یمن به همدستی با رژیم ایران گفت: حوثی‌ها به متحد ما یعنی سعودی‌ها حمله کردند. مسئله حوثی‌ها و یمن اکنون اولویت ماست.
اظهارات وزیر خارجه جدید آمریکا درباره برجام در حالی بیان می شود که خامنه ای اخیرا گفته بود: اصلا مسئله ما این نیست که آمریکا به برجام برگردد یا برنگردد. آنچه مطالبه ما است، رفع تحریمها است. بازگشت آمریکا به برجام بدون رفع تحریم ها ضرر هم دارد. (فیلم زیر)
مارک دوبوویتز مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی ها امروز در توئیت خود نوشت: بلینکن وزیر خارجهٔ جدید آمریکا به کنگره متعهد شد که دولت بایدن تحریمها علیه تروریسم رژیم ایران را لغو نخواهد کرد. شش بخش کلیدی و بالغ بر ۳۲۰ نهاد مرتبط با تروریسم و سپاه پاسداران در لیست قرار دارند.
واشنگتن پست نیز روز چهارشنبه در مقاله‌ای نوشت: بایدن با نبردی سخت برای نجات توافق برجام با رژیم ایران مواجه است. بازگشت به وضعیتی که پیش از ریاست جمهوری ترامپ بود به نظر مشکل می‌رسد. در واقع این مشاوران بایدن هستند که باید زمان و نحوه انجام آن را به‌وضوح نشان دهند که این نشان می‌دهد توپ در زمین رژیم ایران است.
این روزنامه افزود: آنتونی بلینکن در جلسه استماع تاییدیه خود در سنا گفت: آمریکا منتظر می‌ماند تا متقاعد شود رژیم تهران از احیای عملیات غنی‌سازی اورانیوم عقب نشسته و به تبعیت از توافق بازگردد.
واشنگتن پست در ادامه با اشاره به حساسیت موضوع در سنای آمریکا نوشت: جمهوریخواهان و حامیان سیاست دولت ترامپ به‌نظر می‌رسد منتظرند تا با هرگونه امتیازدهی به رژیم ایران برخورد کنند و از هم‌اکنون شروع به افشاگری علیه برگزیدگان بایدن که با رژیم ایران نرم برخورد می‌کنند، کرده‌اند.
روزنامه جهان صنعت چند روز پیش در این باره نوشته بود: پیش از این تصور می‌شد دولت بایدن بدون سرسختی و بدون پیش‌شرط به برجام برمی‌گردد و این به‌معنای پذیرفتن توافق‌های برجام از جمله حذف تحریم‌هاست. اما بررسی‌های سخنان افراد کلیدی بایدن نشان می‌دهد کارها چندان ساده و آسان نیست.
این روزنامه با این استدلال که در هنگام امضای برجام، بایدن، معاون اوباما بوده، بنابراین هر آنچه در برجام آمده، مورد تأیید او هم بوده، مطرح می‌کند که وقت آن است که رئیس‌جمهور آمریکا با رفع بدون شرط و شروط تحریمها به برجام برگردد.
این منبع افزود: اولین ایرادی که به بایدن وارد است این است که با تعیین شرط و شروط برای بازگشت به برجام به همان سمتی می‌رود که ترامپ رفته بود یعنی آقای بایدن هم به‌نحوی در حال خلف وعده است.
این روزنامه اضافه می‌کند: اگر آمریکایی‌ها با کمک اروپایی‌ها بخواهند مباحث منطقه ای و امنیتی و نظامی را ذیل برجام قرار دهند و با این شروط جلو بیایند، از نظر جمهوری اسلامی ایران قابل پذیرش نیست و نشان می‌دهد آنها با وعده بازگشت به برجام صرفاً می‌خواهند فشار بین‌المللی را بر ایران افزایش دهند یا می‌خواهند چون در برجام حضور دارند، مکانیسم ماشه را علیه ما فعال و از حضورشان در برجام سوءاستفاده کنند، پس باید مراقب باشیم.
