به نوشته روزنامه فرانسوی لوموند، گام‌های کوچک اروپا و آمریکا در قبال برجام ضامن هیچ موفقیتی نیست. این روزنامه با اشاره به سخنرانی که قرار است جو بایدن روز جمعه نوزدهم فوریه در چارچوب کنفرانس امنیتی مونیخ ایراد کند، نوشت: رئیس جمهوری آمریکا پس از گام‌های اولیه که جهت احیای برجام به جلو برداشته به رهبران حکومت ایران خواهد فهماند که از این پس هیچ چیز مجانی نخواهد بود.
خبرگزاری روسی اسپوتنیک امروز در گزارشی نوشت: آمریکایی ها طبق معمول خود استاد راه اندازی هیاهوهای رسانه ای هستند و پس از اجلاس فیمابین آنها و سه کشور اروپایی مواضعی را اعلام کردند که هیاهوی رسانه ای پیرامون آنها به مراتب بیش از تصمیمات ارزش دارد.
نخست پس کشیدن آمریکا از طرح اجرای مکانیسم ماشه در شورای امنیت پس از آن رخ داده که کلا این پیشنهاد در شورای امنیت رد شده و بودن یا نبودن آن تاثیر چندانی نخواهد گذاشت. درباره تحرکات دیپلمات های ایرانی در نیویورک هم باید بگوییم، که خوب دستشان درد نکند اما دیپلمات های ایرانی عموما هم خیلی تحت تاثیر این تصمیم آمریکا نبودند و مشخص بود که این تصمیم هیچ تاثیری بر عملکرد دیپلمات های ایرانی در سازمان ملل نگذاشته بود.
این منبع افزود: اینکه آمریکا می خواهد در جلسه 1+4 با ایران به عنوان مهمان شرکت کند هم در واقع همان بحثی بود که قبل تر ایران مطرح کرده بود، زمان آقای ترامپ، که اگر آمریکا می خواهد با ایران گفتگویی داشته باشد می تواند در چهارچوب برجام و در کمیته های مربوط به 1+5 با ایران داشته باشد.
واشنگتن پست: رژیم ایران کاری کرده که بازگشت آمریکا به توافق اتمی را می‌تواند نامحتمل کند
یک کارشناس داخلی: مسئله تنها بر سر برجام اتمی نیست
وزیر خارجه رژیم ملاها امروز در واکنش به تصمیم دولت آمریکا برای شرکت در مذاکرات هسته ای و عقب‌نشینی از مکانیسم ماشه گفت: آمریکا باید در پایبندی به قطعنامه ٢٢٣١، تمام تحریم‌هایی که توسط ترامپ احیا و بازاعمال شده بود را بی قید و شرط و به‌صورت مؤثر بردارد.
ظریف گفت: ما یکسال به آنها فرصت دادیم تا اقدامات جبرانی را انجام دهند، اما انجام ندادند. امریکا هم به تعهداتش بازنگشت و برغم آنکه اعلام کرده بود سیاست فشار حداکثری شکست خورده است، اما کماکان این سیاست را ادامه می‌دهد.
وی افزود: فشار کارساز نیست و اظهارات بی ارزش هم فایده‌ای ندارد. به محض اینکه اقدامی از طرف امریکا و اروپا به منظور اجرای تعهداتشان ببینیم ما هم بلافاصله واکنش نشان می‌دهیم.
این در حالیست که یک مقام ارشد آمریکایی گفته است، دولت جو بایدن حسن نیت خود را نشان می‌دهد و شرکت در مذاکرات را به مثابه یک مسیر طولانی برای احیا و ساختن توافق هسته‌ای می‌داند.
این مقام آمریکايی در پاسخ به این پرسش که اگر مقام‌های رژیم ایران نخواهند در نشست مشترک شرکت کنند، گفت، چنین اقدامی هم باعث تاسف خواهد شد و هم با اظهارات آنها در تضاد خواهد بود که می‌گویند که اگر شما به توافق برگردید ما نیز باز خواهیم گشت.
این مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، افزود: این به سادگی نیست که یک طرف به طرف دیگر بگوید چه کاری انجام دهد.
مسئله تنها بر سر برجام اتمی نیست
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین‌الملل در تهران گفته: نکته مهم این است که الان مسئله تنها بر سر برجام نیست، به نوعی می‌توان گفت پرونده تهران-واشنگتن تنها بر سر مسئله هسته‌ای نیست.
این استاد دانشگاه گفت: بایدن به دنبال آن است که با بازگشت به برجام زمینه گفتگو در مورد مسائل موشکی و نفوذ منطقه ای (رژیم) ایران را نیز به گفتگو بگذارند و تمامی این موضوعات را در قالب یک بسته یا پکیج دنبال کند، او در این زمینه نیز همواره تاکید بر گفتگو کرده، اما در مقابل مقامات (رژیم) ایران اعلام می‌کنند که تنها در مورد برجامی که در سال ۲۰۱۵ به امضا رسید، مذاکره خواهند کرد آن هم فقط در مورد اجرای تعهدات دو طرف نه چیزی بیشتر نه چیزی کمتر، مسئله مهم همین موضوعاتی است که به آنها اشاره کرده ام، بنابراین در حال حاضر بحث صرفاً مذاکرات مربوط به مسائل هسته‌ای نیست و مقامات جمهوری اسلامی این موضوع را نیز به خوبی می‌دانند و برای همین است که تن به مذاکره نمی‌دهند.
بیگدلی یادآور شد: به نظر نمی‌رسد بایدن به این راحتی تحریم‌ها را لغو کند، مخصوصاً تحریم‌های ثانویه را، آمریکا هزینه‌های زیادی بابت آن پرداخت کرده و از لحاظ حیثیتی نیز برای این کشور به هیچ عنوان مطلوب نیست بدون آنکه دستاورد مناسب و مورد نظر خود را به دست بیاورند، از این ابزار موثر خود به زعم خودشان چشم پوشی کنند.
هشدار شدید کشورهای غربی به جمهوری اسلامی
وزیران خارجه آمریکا انگلیس، فرانسه وآلمان روز پنج شنبه در بیانیه ای مشترک اظهار داشتند: سه کشور اروپایی و ایالات متحده مراتب نگرانی خود را از اقدامات اخیر رژیم ایران مبنی بر غنی‌سازی اورانیوم تا سطح 20 درصد و تولید فلز اورانیوم ابراز می کنند. این فعالیت‌ها هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد. تولید فلز اورانیوم یک گام کلیدی در ساخت سلاح هسته‌ای است.
در این بیانیه آمده است: در این شرایط، سه کشور اروپایی و ایالات متحده از رژیم ایران می‌خواهند که از برداشتن گام‌های دیگر به‌ویژه در ارتباط با تعلیق پروتکل الحاقی و اعمال محدودیت بر فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس اجتناب کند. محدود کردن دسترسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ماهیت خطرناکی دارد و از حکومت ایران می‌خواهیم که پیامدهای این اقدام خطرناک را در نظر بگیرد.
از سوی دیگر ظریف، در واکنش به این بیانیه هشدارآمیز در توئیتر نوشت: …به جای فلسفه‌بافی و قرار دادن بار مسئولیت بر دوش ایران، اتحادیه اروپا باید به تعهدات خود عمل کرده و خواستار آن شود که میراث تروریسم اقتصادی ترامپ پایان یابد. تدابیر ما پاسخی است به نقض‌های ایالات متحده و تروییکای اروپایی. اگر از معلول هراسانید، علت را حذف کنید. ما اقدام را با اقدام پاسخ می‌دهیم.
در همین حال سخنگوی کاخ سفید گفت: رژیم ایران فاصله زیادی با پایبندی به تعهداتش در برجام دارد. ما بر روی همکاری با شریکان و متحدانمان و هماهنگی با آنها درباره طیف گسترده‌ای از موضوعات مربوط به ایران تمرکز داریم.
این در حالیست که وزیر خارجه آلمان پیش تر گفته بود: رژیم ایران به وضوح نه به دنبال تنش‌زدایی، بلکه به‌دنبال ایجاد تنش است و با آتش‌بازی می‌کند.
روزنامه واشنگتن پست در این باره نوشت: رژیم ایران کاری کرده که بازگشت آمریکا به توافق اتمی را می‌تواند نامحتمل کند.
این روزنامه در سرمقاله خود که به روابط رئیس‌جمهور آمریکا با نخست‌وزیر اسراییل و مخالفت اسراییل با بازگشت آمریکا به توافق اتمی اختصاص دارد، نتیجه‌گیری کرده که رژیم ایران خودش کاری کرده که بازگشت آمریکا به توافق اتمی را می‌تواند نامحتمل کند.
واشنگتن پست در این باره می‌نویسد به‌دنبال خروج ترامپ از توافق اتمی رژیم ایران طی سه سال گذشته به آستانه تولید سلاح اتمی نزدیک شده است. ممکن است رژیم ایران خود این احتمال را برای بایدن غیرممکن کند که مجدداً به توافق اتمی بپیوندد.
قدرتی که بایدن از ترامپ به ارث برده است
رادیو بین المللی فرانسه در گزارشی با اشاره به اظهارات اخیر رئیس جمهور جدید آمریکا اعلام کرد: قول بازگشت به توافق هسته‌ای وین به معنای بازگشت به شرایط و اوضاع و احوال سال ۲۰۱۵، روزی که توافق وین به امضا رسید، نیست. بایدن در مقاله خود در سی ان ان گفته بود: من دربارۀ تهدیدهای رژیم ایران برضد منافع امنیتیِ آمریکا، دوستان و هم‌پیمانانِ ما و حتی مردم ایران توهمی ندارم. اما برای سخت گرفتن بر آنها راه هوشمندانه‌تری وجود دارد.
این منبع افزود: در سیاست خارجی بایدن نکتۀ مبهم و دوپهلویی دربارۀ رژیم ایران و توافق هسته‌ای وین نمی‌بینیم. ظاهر قضیه نشان می‌دهد که دولت بایدن نمی‌خواهد به زودی، به سادگی و بدون قید و شرط با جمهوری اسلامی وارد مذاکره شود.
به گفتۀ ریچارد گُلدبِرگ، پژوهشگرِ ارشدِ «بُنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» و مشاور پیشینِ دولت ترامپ در امور مربوط به ایران، بازگشت به توافقِ هسته‌ای وین به صورتی که در ۲۰۱۵ تنظیم و امضا شد، دیگر ممکن نیست. مذاکرات اکنون باید در چند زمینه انجام گیرد. باید تهدیدهای دیگر ازجمله تهدید تروریستی، تهدید موشکی و مسئلۀ حقوق بشر را نیز بر تهدید هسته‌ای افزود. دربارۀ همۀ این مسائل باید به طور جامع به توافق رسید. زیرا اگر تحریم‌ها تنها برای یکی از آنها سبک‌تر شود یعنی این که ما در نهایت به رژیم ایران همۀ آنچه را که نیاز دارد دودستی تقدیم می‌کنیم.
به گفتۀ این پژوهشگر، اگرچه در پایه‌های حزب دموکرات هستند کسانی که بازگشت صاف و سادۀ آمریکا را به توافق هسته‌ای وین توصیه می‌کنند زیرا آن توافق را میراث اوُباما و وسیله‌ای برای مخالفت با سیاست‌های ترامپ می‌دانند، اما آنچه از زبان تیم بایدن می‌شنویم به ما اطمینان می‌دهد که دولت بایدن برای بازگشت به برجام عجله‌ای ندارد و به خود فرصت خواهد داد تا متنِ تازه‌ای را جایگزینِ توافق کهنه و رو به پایان کند که دست و پای آمریکا را بسته است.
گُلدبِرگ معتقد است زمان به نفع آمریکا عمل می‌کند، زیرا رژیم ایران تهدید نظامیِ آمریکا را بر بالای سر خود احساس می‌کند و می‌دانند که اگر در راه رسیدن به بمب هسته‌ای شتاب کنند، ارتش‌های اسرائیل و آمریکا مهلت نخواهند داد. در اوضاع و احوالی که رژیم ایران از نقدینگی محروم است و امیدی به کاهش تحریم‌ها ندارد، دولت بایدن از قدرتِ فشار عظیمی برخوردار است و این قدرت را از دولت ترامپ به ارث برده است.
