آگنس کالامار، گزارشگر ویژه سازمان ملل در پاسخ به جمهوری اسلامی که گزارش وی در مورد سرنگونی هواپیمای اوکراینی را مخدوش، جهتدار و فاقد ادله و شواهد معتبر دانسته بود، در حساب شخصی خود نوشت: رژیم ایران دو ماه فرصت داشت که به گزارش من پاسخ بدهد. آنها این کار را نکردند و الآن به محتوای کار من حمله نمیکنند بلکه به مأموریت من حمله میکنند که اثبات میکند که آنها هیچ چیز از تاریخچه مأموریت من نمیدانند که شامل مسئولیت دولت در حفاظت در برابر مرگ های غیرقانونی میشود.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی پیش تر در واکنش به گزارش سازمان ملل مدعی شده بود که خانم کالامار فاقد صلاحیت لازم برای بررسی این پرونده است و میگوید: در حقوق بین الملل برای پرداختن به این موضوع چارچوب های مشخص و دقیق حقوقی و فنی وجود دارد و حوزه عمل گزارشگر ارتباطی به این چارچوبها و مقررات ندارد.
اگنس کالامار گزارشگر ویژه سازمان ملل در قتلهای فراقانونی، روز سهشنبه در یک گزارش ۴۵صفحهای پیرامون ساقط کردن هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران نوشت: رژیم ایران با سرنگون کردن هواپیما اوکراینی و ابهامآفرینی پس از آن وجوه گوناگونی از حقوقبشر را نقض کرده است.
وی در این گزارش مفصل با توجه به بررسی های بهعمل آمده نوشت: اگر گزارش حکومت ایران را مبنا قرار دهیم، بسیاری از سؤالهای ابتدایی پاسخ نخواهند گرفت و سیر وقایع روشن نخواهند شد. بدون ارائه پاسخ، سوءظنهایی از قبیل اینکه غیرنظامیان به عمد هدف قرار گرفتهاند، همچنان سر جای خودش باقی خواهند ماند.
اگنس کالامار در گزارش خود با اعلام اینکه ایران گزارشی صحیح و صادقانه درباره این رویداد ارائه نداده است اضافه میکند مقامات حکومت ایران خانوادههای قربانیان را با تهدید به برنگرداندن بقایای عزیزانشان وادار به حمایت علنی از حکومت کردند و در روند مراسمهای خاکسپاری دخالت کردند که این شامل جلوگیری از برگزاری مراسم خاکسپاری خصوصی و در برخی موارد اصرار برای دفن قربانیان در بخش شهدای گورستان، بدون اجازه یا حضور خانوادههایشان میشد
لوموند : آیا قاتلان سرنشینان هواپیمای اوکراینی میتوانند دربارۀ قتل خود گزارش تهیه کنند؟
در نخستین سالگرد کشته شدن ١٧٨ سرنشین هواپیمای بوئینگ مسافربری اوکراین توسط سپاه پاسداران، نشریۀ فرانسوی لوموند مطلبی منتشر کرده دربارۀ خودداری مقامات تهران از انتشار گزارش تحقیق دربارۀ چگونگی وقوع این فاجعه.
به گزارش رادیو فرانسه، لوموند نوشته است: در حالی که سپاه پاسداران طی سه روز نقش خود را در این واقعه انکار میکرد، عاقبت به دلیل فاش گوییهای منابع اطلاعاتی غرب ناگزیر از پذیرش نقش خود در فاجعه شد.
این روزنامه نوشت: یک سال بعد از این فاجعه، رژیم ایران همچنان از انتشار گزارشی روشن و رسمی دربارۀ این واقعه خودداری میورزد، هر چند در این فاصله قوۀ قضائیه جمهوری اسلامی، کسانی را که در اعتراض به این فاجعه تظاهرات کردند بعضاً به پنج سال حبس محکوم کرده است.
پیام جمشیدی که خواهر سی و دو سالهاش، شادی، را در این فاجعه از دست داده به خبرنگار لوموند گفته است : “بر اساس قوانین بینالمللی کشوری که در آن سقوط هواپیما روی می دهد موظف به تهیه و انتشار تحقیقات است. اما، در این مورد مشخص طلب چنین گزارشی از جمهوری اسلامی به این میماند که از قاتل بخواهیم در مورد قتل خود تحقیق کند.”
پیام جمشیدی با اشاره به اظهارات متناقض رهبران جمهوری اسلامی دربارۀ ساقط شدن هواپیمای اوکراینی افزوده است که هر آنچه در این باره از سوی مقامات جمهوری اسلامی اعلام شده دروغین است.
لوموند سپس از قول خانواده های قربانیان افزوده است که بلافاصله پس از ساقط شدن هواپیمای اوکراینی، مقامات جمهوری اسلامی با بولدوزر محل فاجعه را مسطح و باصطلاح پاک کردند، در حالی که انجام تحقیق نیازمند این بود که محل حادثه دستنخورده باقی بماند. به همین خاطر پیام جمشیدی تأکید کرده که خانوادههای قربانیان واقعه امیدی ندارند که تحقیق در مورد سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران پیشرفت کرده و به جایی برسد.
پیام جمشیدی اضافه کرده است که خاکسپاری برخی قربانیان واقعه تحت فشار مأموران اطلاعاتی با سرعت صورت گرفت تا مبادا به این مناسبات عزاداری خانوادههای قربانیان به اعتراض سیاسی تبدیل شود و به همین خاطر در نخستین سالگرد سقوط هواپیمای اوکراینی دستگاه ها و مأموران اطلاعاتی ایران به تهدید خانواده های قربانیان روی آوردند تا از وقوع هرگونه اعتراض سیاسی از جانب آنان جلوگیری به عمل آورند.
یک عکاس-خبرنگار ایرانی در پایان به لوموند گفته است که ساقط شدن هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران نگاه او را برای همیشه به همه چیز تغییر داد. او گفته است : “از این پس و بعد از کشتن بی گناهان در آسمان، دیگر هیچ اقدامی از جانب حکومت اسلامی به نظر او ناممکن نمی رسد.”
فیلم زیر: در جلسهای که در دادسرای نظامی تهران با حضور خانوادههای داغدار جانباختگان با قاضی دادسرای نظامی برگزار شد، پدر مریم ملک از جانباختگان هواپیمای اوکراینی، سخنرانی شجاعانهای کرد و از جمله خطاب به قاضی گفت: «… چطور یک مشت آدم جنایتکار ممکن است در تحقیقات شرکت داشته باشند. چاقو چطور دستهٔ خودش را میبرد! چرا فرمانده هوافضای سپاه تا جنایتکاری که بهعنوان وزیر امور خارجه است از کار برکنار نشدند! استدعا میکنم همینجا دستور بدید من رو دستگیر کنند، اعدام کنند. من بعد از بچهام زندگی نمیخوام هیچی نمیخوام. ما از جان گذشتهایم. دریغ از کمترین راستگویی، برای غارت وسایل بچههای ما چی کار کردین…