دبیر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین که بر تحقیقات دولت این کشور درباره سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی نظارت داشته، در اظهاراتی که به تأیید وزارت خارجه این کشور نیز رسیده گفت که معتقد است رژیم ایران این هواپیما را عمدا سرنگون کرده تا احتمالاً از یک چرخه تنش نظامی با آمریکا جلوگیری کند.
گلوب اند میل نوشت: دانیلوف در مصاحبه ای که در دفتر شورای دفاع و امنیت ملی اوکراین برگزار شد، گفت: رژیم ایران به هیچ‌کس اجازه نمی‌دهد که این فاجعه را بررسی کند. اگر بخواهم محترمانه حرف بزنم، اینکه آنها خودشان در حال تحقیق هستند تعجب برانگیز است. وقتی آنها می‌گویند این یک حادثه بود برای من قابل قبول نیست. عمدی بود. این یک حمله آگاهانه بود.
این مقام اوکراینی گفت: وقتی در تهران با همتای ایرانی خود (شمخانی) صحبت می‌کردم، مستقیما از او پرسیدم که چرا این کار را کردید. او نیز به من یک پاسخ بسیار صادقانه داد مبنی بر اینکه جناح سیاسی او نفعی در سرنگونی هواپیما نداشته‌اند، اما گفت گروه‌های مختلفی در حکومت ایران نفوذ دارند.
رفتار رژیم ایران موجب خشم و ناامیدی
وزارت خارجه اوکراین پیش تر گفته بود که حکومت ایران در پرونده هواپیمای اوکراینی دست به فرافکنی و اتهام‌زنی غیرمسئولانه و غیر سازنده علیه مقامات این کشور زده و با اصرار بر موضوع خطای انسانی به عنوان عامل سرنگون کردن هواپیما تنها به خشم و ناامیدی بیشتر دامن خواهد زد.
این وزارتخانه با تاکید بر اینکه رژیم ایران توضیحات مربوط به سرنگونی این هواپیما توسط سپاه پاسداران را دستکاری می‌کند، گزارش جمهوری اسلامی در این زمینه را مطابق با استانداردهای بین‌المللی نمی‌داند.
دولت اوکراین پیش از این گفته بود خودداری حکومت ایران از ارائه پاسخ‌ها و شواهد عینی این سوءظن را تقویت می‌کند که سرنگونی هواپیمای اوکراینی عمدی بوده است.
سفیر اوکراین در کانادا، روز ۱۷ فروردین به رسانه‌های کانادایی گفت رویکرد فعلی رژیم ایران در رسیدگی به این پرونده، ما را بیش از پیش به تصمیم‌گیری در مورد اقدام قانونی بین‌المللی و کشاندن تهران به دادگاه‌های بین‌المللی نزدیک می‌کند.
گزارشگران سازمان ملل: حکومت ایران دروغ می‌گوید
چهارشنبه، 6 اسفند ماه 1399 = 24-02 2021
به گزارش رادیو فرانسه، بیش از یک سال پس از ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراین توسط سپاه پاسداران، دو کارشناس سازمان ملل با انتشار گزارشی اعلام کردند که جمهوری اسلامی ایران در خصوص این واقعه از آغاز تا پایان دروغ می‌گوید تا از برملا شدن حقیقت و ای بسا حقایق بمراتب خطرناکتر جلوگیری کند.
سپاه پاسداران پس از روزها سکوت و انکار و در بحبوحۀ موشک پراکنی‌هایش به پایگاه‌های آمریکایی در عراق عاقبت مدعی شد که هواپیمای اوکراینی را یک موشک آمریکایی تصور کرده و به همین خاطر اشتباهاً با پرتاب دو موشک زمین به هوا آن را ساقط کرده است.
بر اساس گزارشی که دو گزارشگر مستقل سازمان ملل، “انیس کلامار” و “جاوید رحمان”، منتشر کرده‌اند، تمام ادعاها و توجیهات رهبران ایران و سپاه پاسداران دربارۀ این واقعه فقط بر ابهامات افزوده اند.
در نامۀ ٤٥ صفحه‌ای که این دو کارشناس در دسامبر گذشته خطاب به مقامات ایران ارسال کردند، کلیه ادعاهای آنان یک به یک و به صورت مستند رد شده است. به گفتۀ “انیس کلامار” “توضیحات جمهوری اسلامی در خصوص این واقعه کاملاً بی اساس و متناقض و در تضاد کامل با تمام داده‌ها و بررسی‌های فنی است.” گزارشگر مستقل سازمان ملل تصریح کرده است که در این خصوص نظر ده‌ها کارشناس و نظامی آگاه در سطوح مختلف را جویا شده و همگی آنان تعجب کرده اند که چگونه سپاه پاسداران ابتدایی ترین روال را برای پرهیز از وقوع فاجعه رعایت نکرده است.
به گفتۀ گزارشگران سازمان ملل اگر حکومت ایران – چنانکه ادعا می‌کند – حقیقتاً نگران از حملات موشکی آمریکا در شب وقوع فاجعه بوده، معلوم نیست چرا حریم هوایی ایران را به روی پروازهای غیرنظامی و مسافربری نبست و واضح است که اگر این کار را کرده بود ١٧٦ سرنشین هواپیمای اوکراینی کشته نمی شدند. در حقیقت، به گفتۀ گزارشگران سازمان ملل، جمهوری اسلامی ایران با همین یک کار به وظیفۀ خود مطابق حقوق بین‌الملل یعنی صیانت از “حق زندگی” قربانیان عمل نکرده است.
گزارشگران سازمان ملل واکنش مقامات ایران و به ویژه سکوت و انکار فرماندهان سپاه پاسداران را سه روز بعد از وقوع فاجعه پرسش‌برانگیز دانسته و گفته‌اند که در این سه روز حکومت اسلامی محل سقوط هواپیما را به وسیلۀ بولدوزرها باصطلاح “پاک” کرد تا از فهم علت واقعه جلوگیری کند. جمهوری اسلامی در عین حال از انتقال اجساد قربانیان کانادایی به کشورشان جلوگیری نمود و به تهدید خانواده‌های قربانیان که یک شبه به “شهید” تبدیل شدند، ادامه داد. بدتر حتا جمهوری اسلامی تظاهرات خودجوش ایرانیان را که خواستار روشنگری و شفافیت دربارۀ علل واقعی فاجعه بودند شدیداً سرکوب کرد. صدها نفر از تظاهرکنندگان را دستگیر و بازجویی نمود و نیروهای انتظامی با گلوله های واقعی به روی تظاهرکنندگان و گاه مستقیماً به سر آنان شلیک کردند.
دادۀ نگران‌کنندۀ دیگری که گزارشگران سازمان ملل به آن اشاره کرده‌اند صدای ضبط شده ای است که رادیوی کانادا پس از پخش آن به محمدجواد ظریف نسبت داده که در آن وزیر امور خارجۀ جمهوری اسلامی می‌گوید که هواپیمای اوکراینی عمداً توسط سپاه پاسداران ساقط شد. گویندۀ صدا به صراحت اعتراف می‌کند که “حقیقت ساقط شدن هواپیمای اوکراینی هرگز برملا نخواهد شد و مقامات کمترین اقدامی برای گفتن حقیقت انجام نخواهند داد زیرا با این کار دروازه‌های سامانۀ پدافند هوایی کشور گشوده خواهند شد و این به نفع کشور نیست.”
“انیس کلامار” بعید ندانسته که علت درغگویی مقامات ایران دربارۀ ساقط شدن هواپیمای اوکراینی تلاش آنان برای پنهان نگاه داشتن حقایقی خطرناکتر باشد. به گفتۀ گزارشگران سازمان ملل بر خلاف ادعای حکومت اسلامی مسببان این فاجعه سه نفر نبوده اند که آنهم اشتباهاً هواپیمای اوکراینی را ساقط کرده باشند. به گفتۀ “انیس کلامار” فهرست مسببان فاجعه طولانی تر است. و در این بین اولین مسبب خود حکومت ایران است که باید مسئولیت خود را در وقوع فاجعه بپذیرد.
چرا دروغ می‌گویند؟ پاسخ سازمان ملل
گزارشگر ویژه سازمان ملل در قتل‌های فراقانونی، گزارش خود درباره سرنگونی هواپیمای اوکراینی در نزدیکی تهران توسط سپاه پاسداران را منتشر کرد.
به گزارش رادیو فردا، اگنس کالامار در این گزارش ۴۵ صفحه‌ای تصریح کرده است که توضیحات جمهوری اسلامی درباره چگونگی سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین در نزدیکی تهران «تناقض‌های» زیادی دارد و این تناقض‌ها پرسش‌های بسیاری در خصوص نحوه سرنگونی این هوایپما مطرح می‌کند.
وی همچنین جمهوری اسلامی را به دروغگویی در توضیحات درباره نحوه سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی متهم کرده است.
سپاه پاسداران بامداد ۱۸ دی پارسال هواپیمای مسافربری اوکراینی به شماره پرواز پی‌اس ۷۵۲ را که در حال اوج گرفتن از فرودگاه امام تهران بود، با شلیک دست‌کم دو فروند موشک سرنگون کرد که تمام ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
سپاه پاسداران بعد از چند روز پنهانکاری، نهایتا تحت فشار جامعه جهانی اقرار کرد که این هواپیما با موشک‌های سپاه ساقط شده است، اما علت آن را «خطای انسانی» اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، اگنس کالامار درباره گزارش خود به خبرنگاران گفته است، مساله بسیار نگران کننده این است توضیحات مقامات رژیم ایران در خصوص اشتباه یا اشتباهات صورت گرفته با هم جور در نمی‌آید.
این گزارشگر سازمان ملل تصریح کرد، توضیحات مقامات حکومت ایران در خصوص وقایع سرنگونی این هواپیما «مملو از تناقض است. این توضیحات با واقعیت‌ها، ارزیابی‌های فنی بسیاری از کارشناسان، مغایرت دارند.»
اگنس کالامار در ادامه گفت، رژیم ایران چرا دروغ می‌گوید؟ زیرا راه دیگری برایش وجود ندارد.
این گزارشگر ویژه سازمان ملل تاکید کرد، رژیم ایران هنوز نتوانسته است توضیح دهد که چگونه نیروی نظامی این کشور می‌تواند چنین اشتباه بزرگی برای سرنگونی یک هواپیمای مسافربری انجام دهد.
این گزارشگر سازمان ملل تصریح کرده است که در جریان سرنگونی هواپیما اوکراینی حقوق بشر در چندین مورد از جمله حق زیستن ۱۷۶ سرنشین این هواپیما نقض شده است.
در گزارش خانم کالامار آمده است: مقامات جمهوری اسلامی « خانواده‌های قربانیان را با تهدید به برنگرداندن بقایای عزیزانشان وادار به حمایت علنی» از حکومت کردند و «در روند مراسم‌های خاکسپاری دخالت کردند که این شامل جلوگیری‌از برگزاری مراسم خاکسپاری خصوصی و در برخی موارد اصرار برای دفن قربانیان در بخش شهدای گورستان، بدون اجازه یا حضور خانواده‌هایشان می‌شد.»
گزارشگر ویژه سازمان ملل گفته است، ادعاهای مطرح شده توسط مقامات جمهوری اسلامی «با همدیگر ویا با شواهدی موجود تا اینجای کار همخوانی ندارند. ادعاها و داستان‌های متعدد منجر به سردرگمی شدید می‌شوند.»
آگنس کالامارد گفت: مقامات جمهوری اسلامی در جریان تحقیقات شش ماهه وی از پاسخ دادن به سوالات او خودداری کرده و نظر می‌رسد برخی مدارک مرتبط با آن واقعه نابود شده باشد.
