علیرضا زالی، فرمانده ستاد عملیات مدیریت بیماری کرونای شهر تهران امروز گفت: آمار کنونی در مقایسه با موج سوم بسیار قابل توجه است. اکنون نسبت بستریهای جدید به میزان ترخیص ۳۸ درصد است که بسیار خطرناک است.
این در حالیست که روزنامه شرق با اشاره به پولی شدن واکسن کرونا در جمهوری اسلامی نوشت: واکسن پولی، بیاعتنایی به عدالت اجتماعی… ایران اولین کشوری است که واکسن کرونا را به مردم خود میفروشد.
این منبع نوشت: از صحبتهای دیروز روحانی در جلسه هیئت دولت میتوان اینطور برداشت کرد که هرچند دولت ملزم به واکسیناسیون کل مردم ایران است، اما بخش خصوصی واکسن وارد میکند و در اختیار بیمارستانهای خصوصی قرار میدهد تا کسانی که به هر دلیلی میخواهند زودتر از دیگران واکسینه شوند و بضاعت مالی دارند، بتوانند از ظرفیت موجود استفاده کنند.
حرف حسن روحانی و سخنگوی ستاد کرونا کاملا دوپهلوست؛ واکسن برای همه مردم رایگان است؛ اما اگر کسی به هر دلیلی دلش خواست زودتر واکسن بزند، میتواند پولش را پرداخت کند.
مزدک دانشور، پزشک و انسانشناس، در پاسخ به این سؤال که واکسنفروشی، چقدر با عدالت در سلامت مغایرت دارد، میگوید: در این شرایط باید همه پزشکان و عالمان علوم اجتماعی یکصدا خواستار واکسیناسیون سراسری، رایگان و شفاف شوند. این بهانهها که با شفافیت در امر واکسنزدن، پرونده پزشکی افراد در معرض دید عموم قرار میگیرد، بهانهای بیارزش است. زیرا افرادی که واکسن میزنند به خاطر بیماری امروزشان اینکار را انجام نمیدهند بلکه برای پیشگیری از یک بیماری همهگیر مبادرت به دریافت واکسن کردهاند و باید بهروشنی مشخص شود که آیا این افراد استحقاق دریافت واکسن را داشتهاند یا خیر؟ فساد و شفافیت در دو راستای ناهمسو حرکت میکنند و بهطورکل نمیتوان از بخش خصوصی رانتی ایران انتظار داشت که ذرهای شفافیت به خرج دهد».
شرق نوشت: متأسفانه به اسم واکسن کرونا ارقام بسیار بالایی از مردم طلب میکنند، توصیه ما این است که مردم فقط از مسیری واکسن را دریافت کنند که وزارت بهداشت اعلام میکند، اما به نظر میرسد بخشی از مردم عطای واکسنزدن دولتی را به لقایش بخشیدهاند. دلیلش هرچه باشد، بخشی از آن ناشی از بیاعتمادی و سردرگمی است. حسی که باعث شده بخشی از مردم دیگر توقعی هم از دولت برای تأمین نیازها نداشته باشند.
در هیچ جای دنیا اینگونه نیست؛ واکسنِ نیامده، پولی شد؟!
روزنامه “آرمان ملی” چاپ تهران پیش تر نوشته بود: اظهارات در ارتباط با واکسیناسیون پر از تناقض است و البته ابهامآمیز. ایران همچنان بر ورود قطرهچکانی واکسنهای اسپوتینک روسی و سینوفارم چینی تاکید دارد. واکسنهای چینی که خود چینیها اعلام کردهاند چندان تاثیری ندارند و شوربختانه آمار شیلی نیز چنین مسالهای را به نوعی تایید میکند.شیلی جزء بهترین کشورها در عرصه واکسیناسیون بوده با این تفاوت که از سینوفارم چینی در واکسیناسیون استفاده کرده است. حال اما شیلی با روزانه 9هزار مبتلا بیش از پیک قبلی خود یعنی 7هزار مبتلا روبهرو شده است. شیلی بهرغم واکسیناسیون نمونهاش اکنون در پیک دیگری از کروناست.
از سویی دیگر واکسنهای روسی هم با اماواگرهای بسیاری روبهرو هستند. مینو محرز، عضو ستاد ملی مبارزه با کرونا از عوارض آن سخن میگوید و البته خود روسها نیز در کشورشان به آن اعتماد ندارند؛ حتی وقتی از پوتین درباره جنس واکسنی که زده میپرسند میگوید فقط خود و پزشکم دراینباره میدانیم. درباره زمان واکسیناسیون با واکسنهای ایرانی نیز حرفو حدیثها و تاریخهای متفاوتی مطرح میشود.
یکبار از خردادماه، یکبار از تیرماه و یکبار از ابتدای بهار و یکبار از تابستان سخن به میان میآید؛ این در حالی است که از میان تمامی واکسنهای ایرانی تنها برکت در فاز 3 قرار دارد و به نوعی آن را پشتسر گذاشته است. باقی واکسنها هنوز در فاز 2 یا آستانه فاز 3 هستند و این بیانگر راه طولانی تولید این واکسنهاست. متاسفانه ایران در مورد اینکه واکسنهای ایرانی را به تایید سازمان جهانی بهداشت میرساند یا نه نیز شفافسازی نکرده است و خیلیها این موضوع را به منزله عدم تایید این واکسنها در سازمان جهانی بهداشت پیش از واکسیناسیون سراسری میدانند.
چنانچه جهانپور در زمان آزمایش واکسن ایرانی اعلام کرده بود که واکسنها به تایید سازمانهای جهانی نمیرسند، مگر آنکه قصد صادراتشان وجود داشته باشد که آن موقع به این کار نیاز داریم(!) همه اینها در حالی است که فعلا کرونا در بحرانیترین کشورهای جهان یعنی آمریکا و بریتانیا به واسطه استفاده از واکسنهای فایزر و مدرنا شرایطی بهمراتب و بعضا غیرقابلقیاس با پیشاز واکسیناسیون دارد؛ به نحوی که بسیاری از تعطیلیها تمام شده و ازسویی اسرائیل هم اجبار استفاده از ماسک را به اتمام رسانده است.
دراین میان اما شائبههای ایران همچنان ادامه دارد. در این باره موضوعات مختلفی درمورد اعتماد یا عدماعتماد به واکسنهای موجود در کشور و البته اینکه چه کسانی در اولویت واکسیناسیون هستند، مطرح میشود. این بار اما اظهاراتی عجیب و بهزعم برخی وقیحانه منتسببه ستاد مقابله با کرونا بسیاری را با پرسشهای فراوانی مواجه کرده است.
اظهاراتی با این مضمون که «کسانی که نمیخواهند منتظر نوبت خود برای تزریق بمانند، میتوانند با «پرداخت هزینه» زودتر واکسن را دریافت کنند.» هلال احمر در اطلاعیهای تاکید کرد «این جمعیت در روزهای آتی واکسن کرونا وارد میکند، اما این واکسنها رایگان نخواهد بود»؛ از این اطلاعیه اینگونه استنباط میشود که واکسیناسیون کرونا در ایران برخلاف آنچه پیشتر گفته شده رایگان نخواهد بود.
در این میان خبرگزاری میزان مدعی شده علیرضارئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا با بیان اینکه برخی عجله دارند گفته است: «ستاد ملی مقابله با کرونا مجوز داده افراد یا شرکتها با ارز نیمایی، واکسن وارد کنند تا افرادی که نمیتوانند طبق سند ملی واکسیناسیون، منتظر دریافت واکسن باشند، از واکسنهای واردشده توسط این افراد استفاده کنند و پول آن را نیز پرداخت کنند.»
روزنامه فرهخیتگان به نقل از علیرضا ناجی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا و عضو کمیته ملی واکسن کرونا نوشت: «اگر بخواهیم بهعنوان اولین کشور واکسیناسیون را پولی کنیم درست است یا خیر، تا جایی که من اطلاع دارم هیچکشوری واکسن را به مردم کشور خود نمیفروشد. ما اولین کشوری هستیم که چنین تصمیمی میگیریم. این ظاهر خوبی ندارد.
ازسویی دیگر قطعا در هیچجای دنیا چنین سیاستی وجود ندارد. حتی اقتصادهای کاپیتالیستی مثل آمریکا و انگلیس هم که گفته میشود در آنجا با پول هر چیزی را میتوان خرید درمورد مساله سلامت و خرید واکسن در چنین شرایطی دست به چنین اقدامات تبعیضآمیزی نمیزنند. نکته بعدی اینکه چنین سیاستی قطعا به این معناست که وقتی یک واکسن را به یک پولدار بفروشید درواقع از سهم یک نفر دیگر، که نیاز شدید دارد، میکاهید و در این میان این سوال مطرح میشود که آنگاه پاسخ این حق تضییع شده یا احتمالا خون پایمالشده را چه کسی میخواهد بدهد؟
ازسویی اگر چنین سیاستی اجرا شود، این پرسش را مطرح میسازد که نکند بعد از بازار ارز و بورس، دولت بازار جدیدی یافته تا از مردم کسب درآمد کند؟ در نهایت باید گفت اظهارات رئیسی و جهانپور، نماد واضح دیگری از دستپاچگی، سردرگمی، بیبرنامگی و تناقضگویی مقامات در مقابله با بحران کرونا و البته واکسیناسیون است.