برجام؛ اولین پیام رئیسی به غربی‌ها/نگرانی در اروپا



رئیسی امروز در پاسخ به سوالی درباره اینکه برجام چه اهمیتی برای شما دارد و چه پیامی به آمریکایی ها دارید، گفت: آمریکا، برجام را نقض کرد و اروپایی ها به تعهداتشان عمل نکردند.

وی گفت: آمریکا براساس برجام موظف به لغو همه تحریم ها بود اما اینکار را نکرد، به آمریکایی ها می گویم به تعهدات خود برگردید و به تعهدات خودتان عمل کنید. اروپایی ها هم تحت تاثیر فشارهای آمریکا قرار نگیرند و به تعهدات خودشان عمل کنند. دولت مردمی من حق مردم را دنبال خواهد کرد.

رئیسی در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان درباره مذاکره با دولت بایدن برای توافق جامع‌تر از برجام که شامل مسائل منطقه‌ای و برنامه‌ موشکی می شود گفت چرا آقای بایدن به تعهدات دولت قبل پاسخگو نیست.

او گفت پیشنهاد جدی‌اش به دولت آمریکا این است که سریعا به تعهداتش عمل کند و تحریم‌ها را رفع کند و افزود: ما از برجام خاطره خوشی نداریم، چون آورده ای نداشت، دلیلش هم عهد شکنی آنها بوده است.

رئیسی تاکید کرد که مسائل موشکی و منطقه‌ای قابل مذاکره نیست و افزود: جمهوری اسلامی قصد ندارد در باره معامله هسته ای مذاکره کند، اگر مذاکرات در تضاد با منافع ما باشد

در همین حال مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: امیدواریم انتخابات ایران و رئیس جمهوری جدید تاثیری بر مذاکرات جاری وین درباره احیای برجام نگذارد.

به گزارش ایرنا، جوسپ بورل روز دوشنبه در آستانه برگزاری نشست وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا در جمع خبرنگاران تصریح کرد: این (احیای برجام) برای ما مهم‌ترین مساله است.

مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در باره آخرین وضعیت مذاکرات وین گفت که دست یابی به توافق نهایی در خصوص احیای برجام هنوز دشوار است و بار دیگر تکرار کرد: انتظار داریم که تغییر ریاست جمهوری در ایران تاثیری بر روند رسیدن به توافق احیای برجام نگذارد.

این در حالیست که مایک پمپئو، وزیر خارجه سابق آمریکا در گفتگو با فاکس نیوز با اشاره به روند غنی سازی در ایران، به دولت بایدن هشدار داد که تهران قاطعانه درصدد اعمال فشار به آمریکا برای دریافت امتیاز‌های بیشتر در مذاکرات وین است

وی افزود که آمریکا نباید در مقابل رژیم ایران سیاست فشار حداکثری را کنار بگذارد.

زمان مُذاکره به پایان رسیده؟

منصور امان: پس از سه ماه مذاکره بی نتیجه با رژیم ج.ا بر سر احیای “برجام”، اکنون تردید در باره موفقیت آمیز بودن این تلاش بین المللی افزایش یافته است. سُخنان وزیر خارجه آمریکا و نیز گفته های رییس آژانس بین المللی انرژی اتُمی، علائم روشنی از این امر را از گوشه ای ارسال کرده که بیشترین علاقه را در ماه های اخیر به دستیابی به توافُق نشان داده است.

در همان حال که از فروردین ماه سال جاری مُذاکره برای جان بخشیدن به توافُق هسته ای وین جریان داشته، رژیم ج.ا نیز به گونه سیستماتیک و هدفمند پایمالی مُفاد آن را تداوُم بخشیده است. در خلال این مُدت، حاکمان ایران مانع بازرسی و نظارت آژانس شده اند، دست به غنی سازی ۶۰درصدی زده اند و ذخایر اورانیوم خود را به بیش از ۱۶ برابر مجاز افزایش داده اند.

این رویکرد و تاثیرات عملی آن بر برنامه هسته ای مُلاها و جهتگیری اش آنچنان نگران کننده است که حتی دبیرکُل آژانس که به طور معمول برای تشویق ج.ا به همکاری لحن مُحتاطانه ای را پیرامون فعالیتهای آن به کار می گیرد، اکنون به طور روشن سطح غنی سازی ج.ا را “تسلیحاتی” توصیف می کند و می گوید در عمل نمی تواند تایید کند که ماهیت پروژه هسته ای مُلاها غیرنظامی است.

تضاد بین آنچه که در زمین دیپلُماسی می گذرد و واقعیتی که در “میدان” خود را به رخ می کشد، فقط آقای گروسی را به افکار آزار دهنده رهنمون نشده، بلکه وزیر خارجه آمریکا نیز در نشستهای این هفته خود با قانونگذاران آمریکایی در سنا و کنگره بُلند اندیشیده است که مُطمئن نیست ایران بخواهد یا بتواند به برجام بازگردد. آقای بلینکن همچنین گُزارش داد زمان رسیدن رژیم ایران به نُقطه گُریز هسته ای و به بیان دیگر ورود به مرحله ساخت جنگ افزار اتُمی، به “چند ماه” کاهش پیدا کرده و در صورت ادامه روند کُنونی، به “چند هفته” خواهد رسید.

سُخنان آقای بلینکن بهترین تبلیغ برای ادامه مُذاکرات با ج.ا نیست و موثر و مُفید بودن آن را با این کارنامه به شدت زیر سووال می برد. باید توجُه داشت که وی این بیلان مایوس کننده و تهدیدآمیز را به نهادهایی ارایه کرده که دولت آقای بایدن تا پیش از این با تمام نیرو در پی قانع کردن آنها برای بازگشت به “برجام” و امکان پایش هسته ای ج.ا از این طریق بوده است.

بیانیه روز گذشته (چهارشنبه) آمریکا خطاب به اعضای شورای حُکام، شاهد دیگری برای شکل گیری تردید در کاخ سفید پیرامون نتیجه بخش بودن مُذاکرات و بُروز شکاف در تاکتیک آن عرضه کرده است. در این بیانیه که یک روز پیش از برگُزاری دور پنجُم مُذاکرات مُنتشر گردید، آمریکا هُشدار داده است که رفتار رژیم ج.ا، مُذاکرات وین را به خطر می اندازد.

تحولات منفی گرد پروژه اتُمی مُلاها، با انتشار گُزارشهایی از انجام فعالیتهای مشکوک در یک مرکز هسته ای مُلاها تقویت شده است. این مرکز که وجود آن به تازگی افشا شده، در نزدیکی روستای سنجریان در جنوب شرق تهران دایر گردیده.

مجموعه رویدادهای یاد شده را می توان نشانه ای از نزدیک شدن طرفهای مُذاکره به مرحله تعیین کننده ارزیابی کرد. آمریکا فشار دیپلُماتیک را افزایش داده و تلاش می کند مانع از وقت کُشی ج.ا شود. روشن است که حاکمان ایران هُشدار نهُفته در سُخنان اخیر وزیر خارجه آمریکا یا در بیانیه روز چهارشنبه این کشور را دریافت کرده اند، ولی روشن نیست که آمریکا حاضر است تا چه اندازه از این سطح فراتر برود.

اکنون زمان می تواند برگ برنده یا بازنده هر یک از طرفها باشد و هموست که عقب نشینی یا پیشروی آنها را تعیین خواهد کرد.