روزنامه مردمسالاری امروز در مقالهای با اشاره به وضعیت وخیم واکسیناسیون در ایران نوشته است: تمامی واکسن های اعلام شده تولید داخلی نه تنها هیچ تأیید جهانی بهداشت و سلامت را ندارد بلکه تنها وسیلهای برای سودجوییهای نجومی است.
این روزنامه نوشت: ایران تنها کشــوری اســت که از دوره آغاز اپیدمی کرونا تــا امروز، برخلاف وعدهها، برنامه مشــخصی برای تولید یا واردات واکســن ندارد! در این مدت بارها از ســاخت و خودکفایی و صادرات واکســن کرونا گفته شد در حالیکه میزان واکســینه شده ها در ایران زیر ۵درصد اســت و سالمندان هم در صف های تزریق واکسن، کرونا میگیرند؛ در حالیکه تا امروز گزارش علمی نتایج حتی یکی از واکسنهایی که در کشور ساخته شدهاند منتشر نشده و تأیید بینالمللی هم نگرفته است».
این روزنامه با اعلام اینکه دلیل اصلی این هجمه برای ساخت و تولید واکسن داخلی سودجویی میلیاردی است که در پشت آن خوابیده است مینویسد: دلیــل این همه اشتیاق برای ســاخت واکسن در داخل کشور چیست که شــرکتهای متعلق به سازمانها و نهادهای مختلف را بر آن داشته تا به هر شکل ممکن واکسن بسازند در حالیکه در هیچیک از کشورهای پیشرفته دنیا که دست به تولید واکســن زدهاند چنیــن تعددی در تولیــدات آنها دیده نمیشــود.
یکی از مباحثی که بهعنوان دلیل اشــتیاق شــرکت های ایرانی برای ساخت واکســن مطرح میشود حمایتهای مالی دولتی است. مصطفی قانعی، عضو کمیته ملی واکسن کرونــا به ایرنا گفت: دولت برای حمایت، از هر شــرکت داخلی ۱۵میلیون دوز واکســن پیــش خرید میکند. به عبارت بهتر شــرکتهایی که در زمینه تولید واکســن تلاش کنند ۳٠٠٠میلیارد تومــان پیش فروش خواهند داشت!
این روزنامه در ادامه نوشت: وقتی شرکتها متوجه شدند که بدون تولید حتی یک دوز واکسن، چنین رقم بزرگی به دستشان میرسد، مراســم رونمایی را شــروع کردند و جالب اینکه وزارت بهداشــت نیز با این شرکت ها همراه شد.
مردمسالاری در پایان مقاله خود با اذعان به اینکه شرایط اسفناک کنونی در ایران نتیجه عملکرد دولت و نظام است مینویسد: در این مدت با وجود کشف واکسن های مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی هیچ اقدام مؤثری برای واردات واکسن صورت نگرفت و جز چند محموله کوچک از چین و روسیه و هند واکسنی وارد ایران نشد. مسئولان از تاریخهــای مختلف برای واکسیناســیون عمومی… حرف میزنند در حالیکه ســالمندان ایرانی در صفهای دریافت واکسن کرونا میگیرند، اما مردم اروپا امروز در ورزشگاهها حاضر میشــوند تــا بازیهــای فوتبال جــام ملتهای اروپا را ببیند!
۲۱این روزنامه نوشت: هزار میلیارد تومانی که دولت برای پیش خرید ۱۰۵میلیون دوز واکسن به شرکتهای ایرانی وعده داده معادل ۸۸۰ میلیــون دلار با نرخ دلار ۲۴هزار تومان اســت که میتوانست از اول هم برای واردات واکسن امن، اثرگذار و مورد تأیید ســازمان بهداشت جهانی هزینه شود تا امروز مردم ایران هم بتوانند راحتتر به زندگی خود برسند.
چند روایت از فروش واکسن فایزر در تهران؛ ۶۰ میلیون!
در یکی از باشگاههای ورزشی تهران در یک ماه و نیم گذشته چندین نفر میگویند واکسن فایزر تزریق کردهاند. به گفته خودشان بعد از تور واکسن که نوروز برگزار شد، یکی به آنها پیشنهاد داده که با هزینه کمتر از سفر به یکی از کشورهای خارجی در همین تهران واکسن بزنند. قیمت هم از هزار تا ۳ هزار دلار متفاوت بوده است.
بازار غیر رسمی فروش ۲۵ تا ۶۰ میلیون تومانی واکسن کرونای آمریکایی «فایزر» در تهران راه افتاده است که بهصورت قاچاق وارد میشود؛ بازاری که با توقف واکسیناسیون در ایران، کمبود واکسن و جاماندن خیلیها از دوز دوم، از سوی بازاریابها، با جذب متقاضیان واکسن، رونق گرفته است. تمام سازوکار جذب متقاضی، به شکل محتاطانه و در صورت معرفی از سوی افراد مورد اعتماد آنها با ارائه کد ملی، شماره گذرنامه و تشکیل یک گروه ۵ تا ۶ نفره انجام میشود.
به گزارش روزنامه همشهری، این افراد در چند نقطه شهر، دفاتر و مطبهایی دارند که فعالیت عمده آنها، فروش و تزریق واکسن است. در این دفاتر و مطبها، یخچالهای پیشرفتهای برای نگهداری از این واکسنها که ادعا میشود فایزر است قرار دارد. تزریق واکسن از سوی افرادی که در کار تزریقات هستند انجام میشود و همان جا هم کارت واکسن که مهر وزارت بهداشت کردستان عراق را دارد، به افراد داده میشود.
قیمت هر دو دوز واکسن ۲۵ تا ۶۰ میلیون تومان با توجه به معرف و بازاریاب و محل تزریق متفاوت است. همه اینها در شرایطی است که با توجه به حفظ زنجیره سرد این واکسن و نگهداری آن در مخازن سرمایشی پیشرفته، حالا هشدارها نسبت به کیفیت این واکسنها و تقلبیبودن آنها بالا رفته است و همه اینها در حالی است که سخنگوی سازمان غذا و دارو به همشهری میگوید هرگونه تزریق واکسن فایزر ممنوع است و واردکننده و تمام عوامل آن قاچاقچی به شمار میروند.
دفتر اداری برای تزریق واکسن فایزر
مکان یک واحد اداری در ساختمانی نیمهاداری در یکی از خیابانهای شمال تهران است. افراد با هماهنگی قبلی و با نامبردن معرف که همان بازاریاب است، اجازه ورود پیدا میکنند. شرط ورود، حضور ۵ نفر برای انجام اقدامات اولیه واکسیناسیون است، هر ویال (شیشه واکسن) برای ۵ تا ۶ نفر مورد استفاده قرار میگیرد و به گفته متصدی مرکز، اگر تعداد کمتر از این باشد، امکان واکسیناسیون وجود ندارد.
متقاضیان با کارتهای پرپول، دور میزی در یکی از اتاقها جمع میشوند، کارت ملی و گذرنامهشان را ارائه داده و توضیحات اولیه را گوش میدهند. توضیحات را متصدی اصلی این دفتر که با واسطهها در ارتباط است، ارائه میکند: «هر ویال واکسن فایزر برای ۵ نفر و هر نفر ۲۵ میلیون تومان برای دو دوز تخفیف هم نمیدهیم. ۱۶ میلیون برای تزریق دوز اول و بیعانه پرداخت میشود، ۲۱روز بعد برای دریافت دوز دوم، مابقی پول که ۹ میلیون تومان است، گرفته میشود.»
نگرانی اولیه بیشتر متقاضیان از کیفیت واکسنی است که ادعا میشود فایزر است، اما مسئول همان دفتر توضیح میدهد: «این واکسنها را با کانتینرهای یخچالدار وارد میکنیم و تا حالا هم مشکلی ایجاد نشده است. اگر زنجیره سرمای این واکسن رعایت نشده باشد، زمانی که با سرم مخلوط شود، کف میکند و زردرنگ میشود.
فروش و تزریق غیر قانونی واکسنهایی که ادعا میشود فایزر است تنها در این مرکز انجام نمیشود. در یکی از مطبهای خصوصی هم تزریق واکسن فایزر به قیمت بسیار بالاتری انجام میشود. این واکسنها از امارات وارد ایران میشود و ۲ دوز آن ۳۰ میلیون تومان است. یکی از کسانی که در این مطب واکسن زده، به همشهری میگوید: «تمام مبلغ را همان اول گرفتند، کسی که به ما اطلاعات میداد میگفت این واکسنها با گارد آمونیاک و پلمب شرکت تولیدکننده اصلی وارد شده است.»
فایزر روی دوش کولبران؟
ماجرای واردات غیر قانونی قاچاق و فروش و تزریق واکسن، اما به شکل وسیعتر هم مطرح شده است. حتی شنیده میشود که این واکسنها از مرزهای غربی از سوی کولبران بانه، مریوان و مهران قاچاق میشود؛ کولبرانی که البته به صراحت حمل و ورود واکسن را تأیید یا رد نمیکنند؛ چراکه به گفته خودشان در برخی موارد از محتویات آن چه وارد میکنند، خبر ندارند.