نگاهی به وضعیت ۵ استان مهاجرفرست یعنی خوزستان، سیستانوبلوچستان، یزد، کرمان و اصفهان هم گویای آن است که مهمترین چالش آنها آب و خشکسالی بوده و حالا با مهاجرت افراد زیادی از استانهای در معرض تنش به دامنههای شمالی البرز و افزایش جمعیت در نیمهشمالی، آینده خوبی برای مقصد مهاجران در انتظار نیست. انفجار جمعیت در شهرهای شمالی میتواند تکه سبز شمال را هم به سرنوشت شهرهای جنوبی دچار کند. اشتباهات عامدانه و منافع زودگذر در مدیریت آب دست به دست هم داده که در آینده تبعات زیادی به دنبال خواهد داشت.
رئیس گروه محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو درباره اوضاع هورالعظیم اظهار داشت: تالاب هورالعظیم مهمترین و راهبردیترین تالاب نه تنها در ایران که به جرات میتوان گفت در خاورمیانه و آسیای جنوبغربی است.
به گزارش ایلنا، محمد درویش افزود: اکنون همانگونه که بخش بزرگی از تالاب در سمت ایران خشک شده سمت عراق هم در همان میادین مشترک نفتی کاملا تالاب را خشک کردهاند تا بتوانند با هزینه کمتر نفت استخراج کنند، متاسفانه سد کرخه نیز به این ماجرا کمک کرد و با سکوت سازمان حفاظت محیط زیست در زمان دولت هاشمی رفسنجانی تاکنون این مسئله تدوام پیدا کرد.
آب را روانه شطالعرب کردیم
عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات مراتع و جنگلها یادآور شد: بحران امروز تالاب ربطی به وزارت نفت ندارد، وزارت نفت دو سال پیش یکی از مقصران جدی بود، آن زمان سیل بیسابقه را داشتیم که میتوانستیم یک بار برای همیشه در محدوده رویایی ۴۰۰ هزار هکتاری تالاب را آبگیری کنیم اما از ترس خسارت به تاسیسات نفتی دیوار حائل مرزی را برداشتند و حجم بزرگی از آب کرخه را روانه کشور عراق و شطالعرب کردند، در هر حال بحران امسال تالاب به خاطر خشکسالی است که میزان آورد آب کم شده و آن میزان آبی هم که رهاسازی شده کشاورزان برمیدارند و اجازه رسیدن به تالاب نمیدهند.
چینیها هم مقصرند
وی در ادامه درباره نقش ترکیه و دیگر کشورهای مرتبط در خشک شدن هور گفت: ترکیه ۱۲۰ میلیارد متر مکعب مخزن روی دجله و فرات احداث کرده و ورودی آب را به دجله و فرات از ۶۵۰ متر مکعب در ثانیه به یکسوم کاهش داده است، کشورهای سوریه و عراق هم با سدسازیهای متعدد و بارگذاریهای بالادست و نهر پنجم مقصرند و بعد از آنها دولت ایران مقصر است که تنها آب باریکه یعنی رودخانه کرخه را با احداث سد و افزایش اراضی کشاورزی در بالادست و همچنین توسعه میادین نفتی با ارزانترین قیمت بسته است، در حالی که با انعقاد قرارداد ۲۰ درصد گرانتر با چینیها و اجرای پروژههای نفتی در محیط آبی؛ نیازی نبود که هور خشک و تبدیل به حوضچه شود.
سکان هدایت محیط زیست هم به چینیها سپرده شده
اسماعیل کهرم، تحلیلگر مسایل محیط زیستی با اشاره به حضور کشورهای خارجی در ایران برای استخراج رمزارزها میگوید: «همه دنیا میدانند که برق در ایران ارزان است و به همین دلیل کشوری مانند چین که نفوذ زیادی هم در منطقه دارد ایران را به مزرعه استخراج رمزارزهای خود تبدیل کرده است. موضوعی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که در مقابل فروش برق ارزان به چینیها چه چیزی میتوانیم دریافت کنیم که بتواند آلودگی محیط زیست ایران را جبران کند؟
او با اشاره به خطرناک بودن مزارع استخراج رمزارزها برای محیط زیست ادامه میدهد: «وضعیت جوی در ایران که با کاهش چشمگیر بارش باران روبهرو هستیم، باعث میشود تا نیروگاههای تولید برق به سمت استفاده از سوختهای فسیلی مانند مازوت حرکت کنند. وقتی آب نباشد طبیعی است که این نیروگاهها باید از سوخت فسیلی بیشتری استفاده کنند و در نتیجه آسیب بیشتری به محیط زیست وارد میشود و هوا هم آلودهتر میشود.»
کهرم با تاکید بر جلوگیری از گسترش مزارع رمزارزها در ایران اضافه میکند: «هنگامی که مردم ما از استخراج رمزارزها هیچ سودی نمیبرنند و تنها قطعی برق و آلودگی هوا و تخریب محیط زیست شامل حال آنها میشود معنایی ندارد که مسوولان به چنین فعالیتهای مجوز بدهند و فعالیت آنها را قانونی توصیف کنند.»
این تحلیلگر مسایل محیط زیستی با تاکید بر قطع کامل فعالیت این مزارع ادامه میدهد: «با این کار سکان هدایت محیط زیست ایران هم به چینیها سپرده شده است ولی وظیفه ما این است که به مسوولانی که توجه ای به محیط زیست ندارند تذکر بدهیم تا از گسترش چنین فعالیتهایی جلوگیری بشود در غیر این صورت هرچه جلوتر برویم و با کاهش بارش باران دست به گریبان باشیم طولی نمیکشد که ریههای شهروندان پر از مازوت خواهد بود.
عبدالستار دوشوکی، فعال و تحلیلگر سیاسی مقیم لندن پیش تر در باره قرارداد 25 ساله با چین نوشته بود: این قرارداد که بانی آن لاریجانی رئیس سابق مجلس به نیابت از رهبر جمهوری اسلامی است آنقدر سرّی و مخفی بود که اگر احمدی نژاد رئیس جمهور سابق آن را افشاء نمی کرد, هیچگونه حدس و حدیثی در مورد آن صورت نمی گرفت. و بقول سنایی “دُزد چینی” در تاریکی شب با چراغ می آمد و گزیدهتر کالا می بُرد.
وی افزود: در طی دهه گذشته چین زیست محیط دریایی خلیج فارس و سواحل مکران را با حضور کشتی های ترال خود نابود کرد. بر اساس این قرارداد آنها نه تنها برخی از جزایر ایرانی خلیج فارس را با ایجاد پایگاه های نظامی عملا اشغال بلکه به سواحل مکُرّان در هرمزگان و جنوب بلوچستان نیز قدم خواهند گذاشت تا پروژه های مختلفی را در زمینه نفت, گاز, پتروشیمی, شهر سازی و زیرساخت های متعدد در دست بگیرند که در عمل باعث تغییر کامل بافت ژئوپلیتکی و ژئواکونومیک منطقه خواهد شد. این قرارداد که تکرار تاریخ تلخ و سیاه قراردادهای استعماری دوران قاجار است، ایران را برای همیشه با لگام پذیری مطلق تحت استیلا و انقیاد چین خواهد کرد و در طی ٢۵ سال آینده ایران به کشوری ورشکسته و فروپاشیده تبدیل خواهد شد.