آغاز دادگاه نوری و تاثیر آن بر سیاست مماشات اروپا



نخستین جلسه رسیدگی به اتهامات حمید نوری در ارتباط با کشتار زندانیان سیاسی در ایران امروز در سوئد آغاز شد. (غکس زیر: رسانه های بین المللی در بیرون دادگاه)

خبرگزاری فرانسه به نقل از مقامات قضایی سوئد نوشته است که دادگاه روز سه‌شنبه اولین دادگاهی است که برای افراد دخیل در کشتار ۶۷ تشکیل می‌شود.

حمید نوری ۱۸ آبان ۱۳۹۸ (نهم نوامبر ۲۰۱۹) به ظن دخالت در کشتار زندانیان سیاسی در تابستان سال ۱۳۶۷، به محض ورود به فرودگاه استکهلم بازداشت شد. اکنون دادستانی سوئد حمید نوری ۶۰ ساله را به نقض فاحش قوانین بین‌المللی و قتل عمد متهم کرده و در بیانیه خود درباره کیفرخواست، به کشتار زندانیان سیاسی اشاره کرده است.

این نخستین باری است که یکی از متهمان به کشتار زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ در دادگاهی رسمی محاکمه می‌شود. برخی ناظران می گویند دادگاه نوری سیاست مماشات اتحادیه اروپا را هدف قرار داده است.

سایت دویچه وله آلمان به نقل از یک فعال ایرانی نوشت: مخاطب اصلی کارزار حقوقی جنبش دادخواهی ایران در استکهلم، نه رهبران کشورهای اروپایی بلکه افکار عمومی بین‌المللی و همه آزادیخواهان و عدالت‌طلبان است. این جنبش با مراجعه به قانون و عدالتخانه، سیاست مماشات با نظام اسلامی را به چالش گرفته‌است. رهبران اتحادیه اروپا برای پیشبرد سیاست استمالت از نظام اسلامی روزهای سختی را در پیش خواهند داشت.

به گفته این منبع، حمید نوری مجری فرامین و دستورات ابراهیم رئیسی بوده است. رئیسی شخصاً عضو کمیته مرگ بوده و بدان مباهات می‌کند و خواهان دریافت پاداش و جایزه است. او طی ۴۰ سال بالاترین اهرم‌های قضایی را در دست داشته و نقش مستقیمی در جنایت داشته است.

در این پرونده‌بارها به نام سیدابراهیم رئیسی اشاره می‌شود و محکومیت حمید نوری در آن،‌ حقوق بین‌‌الملل را در مقابل این پرسش قرار می‌دهد که چگونه ممکن است رئیس و فرمانده وی و کسی که عضو تصمیم‌گیرنده هیأت مرگ در کشتار ۶۷ بوده مصون از مجازات باشد و در مجامع بین‌المللی پذیرفته شود.

حاکمه نوری گریبان رئیسی را خواهد گرفت

به نوشته یک روزنامه فرانسوی، محاکمه حمید نوری در سوئد گریبان ابراهیم رئیسی را خواهد گرفت

روزنامه لیبراسیون روزنامۀ صبح پاریس با اشاره به همزمانی مراسم تحلیف و تنفیذ ابراهیم رئیسی از مسئولان کشتار زندانیان سیاسی ایران در سال ٦٧ و آغاز محاکمۀ یکی از مجریان همین کشتار، حمید نوری، در سوئد، نوشته است که رئیس جمهوری جدید رژیم ایران از همین حالا در کمند این کشتار گرفتار شده است.

به گزارش رادیو فرانسه، این روزنامه به همین مناسبت با شماری از آشنایان این پروندۀ کشتار از جمله ایرج مصداقی، شورا مکارمی، نیما سروستانی، کاوه موسوی و برخی از وکلای شاکیان خصوصی گفتگو کرده است.

شورا مکارمی، عضو مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه که شماری از اعضای خانوادۀ خود از جمله مادرش را در کشتار زندانیان سیاسی سال ٦٧ در ایران از دست داده است، از محاکمۀ حمید نوری به عنوان مرحله‌ای مهم در بیست سال گذشته یاد کرده که طی آن بازماندگان قربانیان این کشتار در جستجو و تدارک یک دادگاه صالح بین المللی برای رسیدگی به جنایات دولتی جمهوری اسلامی در دهۀ ١٣٦٠ بوده‌اند.

او همچنین یادآوری می کند که برای اولین بار یکی از مجریان این کشتار، حمید نوری، ناگزیر است روایت خود را از این جنایات ارائه کند، هر چند عمق فاجعه اینجاست که به گفتۀ شورا مکارمی ناچاریم “اظهارات یک قاتل دروغگو را” بشنویم.

به گفتۀ شورا مکارمی، اگر چه محاکمۀ حمید نوری به منزلۀ پایان مصونیت جنایتکاران در جمهوری اسلامی نیست، اما، این دادگاه سفر مجریان جنایت از جمله ابراهیم رئیسی را به خارج از کشور دشوار می‌کند. وی محاکمۀ حمید نوری را بی سابقه خوانده است.

ایرج مصداقی هم به خبرنگار لیبراسیون گفته است که او هرگز در پی انتقامجویی نبوده است، بلکه هدفش شناخت حقیقت دربارۀ کشتار سال ٦٧ است. در اظهاراتی مشابه نیما سروستانی نیز به لیبراسیون گفته است : مهم نیست که حمید نوری به چند سال زندان محکوم خواهد شد. مهم این است که او در مقابل خانواده‌های قربانیان قرار خواهد گرفت و باید به پرسش‌های آنان پاسخ بدهد.

لیبراسیون مطلب جداگانه‌ای نیز به چگونگی کشاندن حمید نوری به استکهلم توسط ایرج مصداقی، کاوه موسوی و داماد پیشین حمید نوری و دستگیری و محاکمۀ قریب الوقوع وی در سوئد اختصاص داده است.

لیبراسیون به این فهرست دو وکیل بریتانیایی و سوئدی و کارگردان ایرانی، نیما سروستانی را نیز اضافه کرده است. نیما سروستانی برادرش را در سال‌های سرکوب دهۀ ١٣٦٠ در ایران از دست داد و ایرج مصداقی به دلیل اسارت در زندان گوهردشت در سال‌های ١٣٦٠ از نزدیک شاهد نقش و مشارکت حمید نوری در اعدام صدها زندانی سیاسی بوده است.

لیبراسیون یادآوری می‌کند که در اوائل سال‌های ٢٠٠٠ نیما سروستانی به ایران بازگشت و آگاهانه صدها ساعت مصاحبه دربارۀ کشتار زندانیان سیاسی سال ٦٧ از جمله با مقامات عالی پیشین جمهوری اسلامی ضبط کرد. او با استفاده از این مصاحبه‌ها مستندی تولید کرد که در سال ٢٠١٢ به تشکیل نخستین دادگاه نمادین، شبیه دادگاه راسل، علیه جنایات رژیم اسلامی ایران در سال‌های ١٣٦٠ منجر شد.

حمید نوری اولین مقام جمهوری اسلامی است که در ارتباط با این جنایات اکنون در یک دادگاه صالح بین المللی در سوئد محاکمه می شود و محاکمۀ او که ماهها به درازا خواهد کشید پرده از اسرار بسیار برخواهد داشت.