مسئول گروه حفاظت و مرمت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید از آغاز مرمت بخشی از کاخ هدیش با مصالح جدید توسط کارشناسان و مرمتگران ایران خبر داد و گفت: مرمتگران ایران با مصالح جدید مرمت کاخ هدیش مرتفع‌ترین کاخ پارسه را آغاز کرده‌اند.
این در حالیست که انجمن ديد‌بان يادگارهای فرهنگی و طبيعی ايران پیش تر گفته بود که مرمت‌های صورت گرفته تا کنون در مجموعه تخت جمشید، فاقد هرگونه طرح مطالعاتي اوليه، مشورت‌گيري از كارشناسان، كسب تصويب و تاييديه شوراي فني پايگاه ميراث‌جهاني بوده است.
عليرضا افشاری، دبير این انجمن دبا اشاره به اين‌كه مجموعه تخت‌جمشيد، يكی از مهم‌ترين محوطه‌های ثبت جهانی كشور است، تاكيد می‌كند كه هرگونه مرمت در اين مجموعه به طرح و مصوبه نياز دارد و اعمال رفتارهای شخصی می‌تواند به ضدمرمت تبديل شود،.
وی افزود: يكی از مهم‌ترين آثار دوران هخامنشی را نمی‌توان بدون برنامه ریزی صحیح مرمت كرد، نمونه چنين تصميم‌هايی می‌شود ايجاد ترانشه‌هايی بر بستر كاخ آپادانا، تلاشی كه عملا برای هدايت آب‌های سطحی صورت گرفت، اما منجربه شكستن و تخريب بخش‌هايی از كف اصلی كاخ شد. مرمت به هر قيمتی چاره‌گشا نيست، راه دوری هم نياز نيست برويم، گنبد شيخ‌لطف‌الله با دورنگ متفاوت كژخندی است به تمام اصول كارشناسی مرمت.
معرفی کاخ هدیش در تخت جمشید
کاخ هدیش یکی دیگر از کاخ های مجموعه تخت جمشید است که گفته می شود کاخ شخصی خشایارشا بوده و به دلیل کینه ی آتنی ها از وی اولین مکانی بوده که در حمله یونانی ها به ایران به آتش کشیده شده است.
این کاخ در مرتفع‌ترین قسمت صفهٔ تخت جمشید قرار دارد. این کاخ از طریق دو مجموعه پلکان به کاخ ملکه ارتباط دارد. رنگ زرد سنگ‌ها نشان دهنده تمام شدن آب درون سنگ‌ها به خاطر حرارت است. اینجا مکان کوچکی بوده ۶*۶ ستون قرار داشته‌است. به خاطر ویرانی شدید اطلاعات زیادی در مورد این کاخ در دسترس نیست خیلی‌ها از اینجا به عنوان کاخ مرموز نام برده‌اند.
هدیش به معنای جای بلند است و چون خشایارشا نام زن دوم او هدیش بوده‌است نام کاخ خود را هدیش می‌گذارد این کاخ در جنوبی‌ترین قسمت صفه قرار دارد و قسمت‌های زیادی از کف از خود کوه‌است.
بر پیشانی دو جرز دو طرف ایوان شمالی کاخ هدیش کتیبه خشایارشاه به سه زبان نوشته شده‌است. که ترجمه آن چنین است:
خدای بزرگی است اهورامزدا که این زمین را آفرید. آن آسمان را آفرید که مردم را آفرید که شادی را برای مردم آفرید که خشایارشا را شاه کرد یگانه شاهی از شاهان یگانه فرمانداری از فرمانداران بسیار.
منم خشایارشا، شاه بزرگ، شاه کشورهایی که دارای ملل گوناگون است، شاه این زمین بزرگ و پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی.
به خواست اهورامزدا این بنا هدیش را من ساختم. اهورمزدا با خدایان، مرا و پادشاهی‌ام را و آنچه ساخته‌ام نگاهدارد.
کاخ هدیش سالها کاخ خشیارشا نامیده می شد ولی در سال ۱۹۷۹ علیرضا شاپور شهبازی در طی کاوشهای باستان شناسی بر بالای چتر خشیارشا در جرزی در گوشه شمال شرقی نوشته ای پیدا کرد که نام داریوش شاه در آن درج شده بود و این ثابت کرد این کاخ در دوران فرمانروایی داریوش شروع به ساخت شده و خشیارشا آنرا به اتمام رسانده است. این کاخ ۵۵*۴۰ متر وسعت دارد.
پلکان غربی سالم مانده و پلکان شرقی در سال ۱۳۵۷ بازسازی شده است. تالار مرکزی کاخ با ۳۶ ستون در جنوب حیاط بزرگ آن قرار دارد. این حیاط توسط ایوان ۱۲ ستونی به تالار راه دارد. در شرق و غرب تالار اتاقهایی قرار دارد و رو به جنوب یک ایوان دیگر نیز دیده می شود که به سمت حرمسرا دید دارد. سنگهای این کاخ زیاد استوار نبوده و در آتش بازی شاه مقدونی از بین رفته است.
از شمال به جنوب راه آب بزرگی درون کاخ قرار دارد. این راه آب سر پوشیده است و در نقطه ای درون تالار اصلی روی آن گشوده شده است. از آنجا که باد همیشه از جنوب به شمال می وزد و جنوب کاخ هدیش باز است و از کاخهای جنوبی تر بالاتر است بادی که از حفره وسط تالار بیرون می آمده باد خنک بوده و این سیستم نقش یک کولر طبیعی را بازی می کرده است.
ا
