یکی از محققان ایرانی بر اساس تحلیل دادههایی که انجام داده، معتقد است کشور با بحران بزرگی از شیوع سویه دلتا روبرو است و تا این سویه آتش خود را شعلهور نکرده و همانند هند، کشور را به یک قتلگاه آخرالزمانی تبدیل نکرده است و صدایش در لابلای صدای بسیاری از دیگر کشورها گم نشده، باید از جهان برای تامین واکسنهای موثرتر کمک بخواهد، ولی این پنجره به زودی بسته خواهد شد.
دکتر حسینی اسفیدواجانی، متخصص سامانههای پیچیده و عضو هیات علمی دانشکده فیزیک دانشگاه بهشتی در گفتوگو با ایسنا با ارائه دلایل خود برای بسته شدن پنجره احتمالی نجات کشور از بحران اپیدمیک فعلی، گفت: اجازه دهید قبل از آنکه وارد بحث اصلی یعنی بحران این روزهای کشور شوم، یک سابقه از تحلیل بحران ارائه دهم تا دوستان نیاز به تحلیلهای علمی دادههای اپیدمیک را درک کنند.
وی ادامه داد: هنگامی که کرونا وارد ایران شد، بعد از تعطیلی مدارس و دانشگاهها رییس جمهور اعلام کرد که کرونا از هفته بعد از تعطیلی از کشور خواهد رفت و من با تحلیل دادههای مربوط به تعداد مبتلایان در جهان که آن روز خارج از کشور چین تنها هزار نفر بودند، به این جمعبندی رسیدم که با یک “قوی سیاه” طرف هستیم. قوهای سیاه یا black swans در علم داده به رخدادهایی گفته میشوند که بسیار نادر هستند و در پیش بینیهای معمول گنجانده نمیشوند.
حسینی ادامه داد: چند ماه پیش به دوستی در وزارت بهداشت هشدار دادم که خبرنگار گاردین از هند گزارش کرده بود که هند در حال تکرار رویکرد اشتباه چین در مقابل جهان است، به این معنا که چین قدرت سرایت کرونا را از جهان پنهان کرد و هند قدرت عجیب جهش جدید را! خواستم که هشدار داده شود تا تمامی مرزها و رفت و آمدها به هند بسته شود که البته نشد و بحران از درگاه مراودات با هند یعنی سیستان و بلوچستان وارد کشور شد.
این عضو هیات علمی دانشگاه بهشتی با اشاره به چالش کشور در زمینه واکسیناسیون سراسری، خاطر نشان کرد: مشکل واکسیناسیون آن است که واکسنهای موفق از ماهها قبل، پیش خرید شدهاند و بعید است بتوان به سرعت برای کشور واکسن مؤثر تهیه کرد. توضیح آن که مقایسه دادههای کشورهای “امارات” و “انگلستان” نشان میدهد که قدرت اثرگذاری واکسن چینی سینوفارم ممکن است تنها ۵۰ درصد باشد و اگر این عدد درست باشد، به معنی آن است که اگر کل کشور را با سینوفارم واکسینه کنیم، همانند یک کشور ۴۰ میلیونی واکسینه نشده خواهیم بود و موجهای بعدی کرونا در راه است.
وی اضافه کرد: از این رو لازم است در کنار خرید واکسنهای چینی که در دسترستر هستند، به فکر خرید واکسنهای موثر همانند “آسترازنکا” و یا “بایو-ان-تک” بود. مشکل اما اینجاست که این واکسنها برای ماههای پیش رو پیش خرید شدهاند و شانس تهیه فوری چند ۱۰ میلیونی نیاز کشور، بسیار کم است.
راهحل چیست؟
دکتر حسینی تنها راه علاج برای برون رفت از بحران کنونی کرونا را نشان دادن سطح بحران ایران به جهان و تقاضای کمک فوری از جهان برای دریافت واکسنهای بدون نوبت عنوان کرد و یادآور شد: شاید این تنها گزینه پیش روی کشور باشد، ولی این احتمال نیز وجود دارد که پنجره این گزینه به زودی بسته شود.
وی با طرح این سوال که چرا پنجره درخواست اورژانسی از جهان ممکن است به زودی بسته شود، توضیح داد: نکته در اینجاست که سویه دلتا چندین ماه طول کشید که آتش خود را شعلهور کند و هند را به یک قتلگاه آخرالزمانی تبدیل کند. تقاضای کمک ایران در حال حاضر ممکن است خریداری در جهان داشته باشد. اما زمانی که سویه دلتا مسیر خود را به کشورهای کم درآمد باز کند، صحنههای دلخراش آخرالزمانی هند، بسیار مشاهده خواهد شد و همه جهان نیازمند کمک اورژانسی خواهند شد؛ از این رو تا زمانی که ایران جزو معدود کشورهای محروم مانده از واکسنی است که با بحران سویه دلتا روبرو شده و صدایش در لابلای صدای بسیاری از دیگر کشورها گم نمیشود، بایستی از جهان کمک بخواهد.