رئیس جمهور آمریکا و نخست وزیر انگلیس سه شنبه شب تلفنی با یکدیگر درباره آخرین تحولات افغانستان گفتگو کردند. طی این تماس تلفنی، دو طرف بر لزوم اقدام جامعه بینالملل برای جلوگیری از وقوع بحران انسانی در کشور افغانستان تأکید کردند. بایدن و جانسون در این گفتگو توافق کردند که طی روزهای آتی به منظور دستیابی به یک راهبرد مشترک در قبال افغانستان نشست مجازی گروه هفت را برگزار کنند.
همچنین شورای حقوق بشر سازمان ملل قرار است روز ۲۴ آگوست (دوم شهریورماه) پیرامون نگرانی های جدی در حوزه حقوق بشر و وضعیت کنونی در افغانستان یک نشست ویژه برگزار کند.
جهان هنوز در شوکِ تحولات افغانستان به سر میبرد. طالبها پس از بیست سال سکونت در کوهستانها امروز در کابل در ارگ ریاست جمهوری افغانستان، از خط مشی جدید میگوید، کنفرانس خبری میگذارد و برای کشورهای خارجی پیام همکاری ارسال میکنند.
در این شرایط سوال مهم این است که تحولات افغانستان بر کدام کشورها بیشتر خواهد بود و چه کشورهایی نفوذ بیشتری بر طالبان خواهند داشت.
مرتضی بانک که سالها دیپلمات وزارت خارجه جمهوری اسلامی بوده، در گفتوگویی با رویداد۲۴ گفت: طالبان در آینده پیش رو خود را وامدار ایران نمیداند و نفوذ عربستان و حتی ترکیه در افغانستان بیشتر از ایران خواهد شد زیرا ایران در سرعت تحولات طالبان اشتباه محاسباتی داشت و قافیه را به کشورهای دیگر واگذار کرد.
در همین حال اعلام شد که آمریکا دسترسی افغانستان به ذخایر ملی این کشور در بانکهای آمریکایی را مسدود کرده تا مانع دسترسی طالبان به آن شود.
از سوی دیگر در حالیکه دولت کانادا گفته نمیخواهد طالبان را به عنوان دولت افغانستان به رسمیت بشناسد، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: طالبان در جنگ پیروز شدند و ما باید با آنها صحبت کنیم.
این در حالیست که نخستوزیر انگلیس یکشنبه شب هشدار داده بود که هیچ کشوری (غربی) به صورت یکجانبه طالبان را به رسمیت نشناسد. بوریس جانسون گفت: ما نمی خواهیم دولت جدید در کابل را به صورت یکجانبه و بدون دستیابی به دیدگاه واحدی درباره آن به رسمیت بشناسیم.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جاستین ترودو نخست وزیر کانادا امروز سه شنبه اعلام کرد که کشورش هیچ قصدی برای به رسمیت شناختن طالبان به عنوان دولت افغانستان ندارد.
نخست وزیر کانادا در این باره گفت: وقتی ۲۰ سال پیش آن ها در رأس دولت بودند، اوتاوا آنها را به عنوان دولت به رسمیت نشناخت. آنها به زور جانشین یک دولت دموکراتیک شده اند که به صورت صحیحی انتخاب شده بود.
این در حالیست که بایدن شب گذشته طی سخنانی همه تقصیرها را به گردن مقامات دولت سابق افغانستان انداخت و ادعا کرد که علت فروپاشی دولت کابل این بود که مقامات دولتی و ارتشی فرار کردند .
در همین حال واشنگتن پست گزارش داد که دولت بایدن تصمیم گرفته میلیاردها دلار از ذخایر دولت افغانستان را که در موسسات مالی ایالات متحده نگهداری شده بلوکه کند تا از دسترسی طالبان به این منابع جلوگیری شود.
این منبع نوشت: پس از کنترل طالبان بر افغانستان، دولت آمریکا اعلام کرد به رژیم جدید اجازه دسترسی به منابع دولتی از جمله کمکهای مالی دولتهای غربی به افغانستان را نخواهد داد. واشنگتن همچنین گفته است قصد ندارد دولت طالبان را فوراً به رسمیت بشناسد.
از سوی دیگر سخنگوی طالبان امروز (سهشنبه) در نشست خبری که داشت گفت: ما به تمامی مردم این اطمینان را میدهیم که در امنیت باشند و تمامی حقوق زنان را که دین ما پذیرفته است، تامین خواهیم کرد.
ذبیح الله مجاهد گفت آنها خواهان روابط صلح آمیز با دیگر کشورها هستند و به حقوق زنان در چارچوب قوانین اسلامی احترام می گذارند.
برخی ناظران می گویند که رژیم دینی ایران و رژیم اسلامگرای ترکیه، قطر، روسیه و چین و پاکستان، سودبران اصلی تسلط طالبان بر افغانستان هستند.
یک ژنرال سابق اسرائیلی امروز در این باره گفت: رخدادهای کابل کاملا به زیان آمریکا و اسرائیل است.
روزنامه معاریو به نقل از ژنرال احتیاط «یسرائیل زائیف» فرمانده سابق بخش عملیات ارتش اسرائیل نوشت: اسرائیل به شدت از فروپاشی سریع و فوری اوضاع در افغانستان غافلگیر شده است.
در همین حال تسلط طالبان بر افغانستان به دنبال خروج نظامیان آمریکایی از این کشور، نه تنها انتقادات شدید جمهوریخواهان از دولت بایدن را به دنبال داشته است، بلکه یک مشاور سابق کاخ سفید در دولت اوباما نیز از بایدن خواست تا جیک سالیوان مشاور امنیت ملی اش را برکنار کند.
دو منبع مطلع نیز به سایت پالتیکو گفتند: به رغم اظهارات سخنگوی پنتاگون که گفته هنوز زود است که پنتاگون در مورد افزایش تهدیدهای تروریستی قضاوت قطعی داشته باشد، مقامهای دفاعی آمریکا هشدار دادهاند با توجه به سقوط سریع کابل به دست طالبان، احتمال این وجود دارد که شبکههای تروریستی در افغانستان به سرعت تجدیدقوا کنند.