افتضاح کابل؛ زخمی ابدی بر چهره بایدن و دموکرات‌ها



نشریه نیوزویک نوشت: خروج آمریکا از افغانستان به یک افتضاح بی‌نظیر برای جو بایدن مبدل شده است. خروجی شتاب‌زده و غیر معمول که نه تنها حیثیت این کشور را در عرصه جهانی به بازی گرفت که احتمالا تبعات مهمی در عرصه سیاست داخلی آمریکا داشته باشد.

سخنگوی کاخ سفید اقرار کرده است، پنج شنبه ۲۶ آگوست (۴ شهریور) “بدترین روز” در ریاست جمهوری جو بایدن بود. مشکل بایدن و حزبش این است که این روز فقط یک روز بد نبود، بلکه به صورت بالقوه تعیین کننده نیز بود. حملات ویرانگر در فرودگاه کابل که در آن ۱۲ تفنگدار آمریکایی و یک نیروی کادر پزشکی آمریکا به همراه ۶۰ غیرنظامی افغان کشته شدند، ظاهرا زخمی دایمی بر چهره‌ ریاست جمهوری بایدن نشانده است.

افتضاح رخ داده در کابل – هرج و مرجی که از غروب پنج شنبه همچنان پایان نیافته- شبیه هیچ چیزی نیست: سقوط سایگون (در ویتنام) در سال ۱۹۷۵ تحت نظارت جرالد فورد؛ سقوط هلیکوپتر آمریکایی “صحرای اول” نزدیک تهران در سال ۱۹۷۹ که ریاست جمهوری جیمی کارتر را به نابودی کشاند؛ عبارت معروف جورج دابلیو بوش در عرشه ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن که گفته بود “ماموریت انجام شد”؛ حملات بن غازی در لیبی که به قتل سفیر آمریکا و سه آمریکایی دیگر در سال ۲۰۱۲ منجر شد و هیلاری کلینتون را تا همین امروز به حاشیه راند. در مراحل پایانی بازی فاجعه بار بایدن در افغانستان، تمام این‌ها دیده می‌شود.

تنها هفت ماه از ریاست جمهوری بایدن می‌گذرد و تا همین جا هم محبوبیت او درحالِ سقوط بوده است. چند روز پیش، نظرسنجی دانشگاه “سافولک” در بوستون و روزنامه یو اس‌ای تودی نشان داد میزان محبوبیت بایدن ۴۱ درصد است، یعنی ۱۰ درصد کمتر از ماه قبل. هرج و مرج رخ داده در کابل قطعا یکی از دلایل این مساله است، ناتوانی که گفته می‌شود در کنترل مرز‌های جنوبی کشور صورت گرفته، تورم رو به فزون و افزایش موارد کووید-۱۹ دیگر دلایل آن هستند. حملات مرگبار کابل قطعا موقعیت او را تضعیف خواهد کرد.

مقامات کاخ سفید و دمکرات‌ها در واشنگتن امیدوار بودند که عملیات انتقال هوایی آمریکایی‌ها از کابل تا ۳۱ آگوست (۹ شهریور) تکمیل شود بدون آن که هیچ تلفاتی به آمریکایی‌ها وارد شود یا آن که هیچ آمریکایی در افغانستان جا بماند، اما ظاهرا این نگاه واقع بینانه نبود. اگر روند خروج آمریکا از افغانستان به خوبی پیش می‌رفت، بایدن می‌توانست اعلام پیروزی کند و بگوید به جنگ پایان داده است و دمکرات‌ها نیز بلافاصله سراغ برنامه‌های داخلی خود می‌رفتند از جمله این که با حمله به جناح جمهوری خواهان، آن‌ها را در حال دفاعی قرار دهند.

عوامل تهدید علیه ریاست جمهوری بایدن در حال افزایش است. در کوتاه مدت، احتمال بروز حمله‌ای دیگر پیش از ضرب الاجل خروج کامل نیرو‌ها در ۳۱ آگوست واقعی است. این احتمال هم وجود دارد که القاعده بار دیگر بتواند از افغانستان به کشوری خارجی حمله کند، و شاید این حمله در زمان حضور بایدن در کاخ سفید رخ دهد، زیرا اکنون القاعده احیاء شده است. (بایدن در کنفرانس خبری روز پنج شنبه اش بار دیگر از توانایی برای مقابله با این حملات سخن گفت و تصریح کرد با حضور”سریع” می‌توان مقابل آن ایستاد، مساله‌ای که پنتاگون و سیا آن را بسیار بعید می‌دانند)

بسیاری از دمکرات‌های کنگره هم از تحولات کابل متحیر شده اند. یکی از اعضای ارشد دمکرات در کمیته خدمات نظامی مجلس به نیوزویک گفت، “ما نیز به اندازه حزب اقلیت در مجلس، به پاسخ نیاز داریم. ” بعید است دمکرات‌ها در مجلس آمریکا که در اکثریت هستند، بتوانند این مسایل را نادیده بگیرند، حداقل پس از تراژدی روز پنج شنبه در کابل؛ و حتی اگر هم بخواهند چنین کنند، جمهوری خواهان و اکثر افکار عمومی آمریکا، اجازه نخواهند داد.

تبعات ناشی از حملات بن غازی، مدلی است با ابعاد کوچک‌تر از آن افتضاحاتی که انتظار بایدن را می‌کشد؛ و اگر جمهوری خواهان سال آینده بار دیگر کنترل مجلس را در دست گیرند، قطعا تا دو سال پس از آن، با تحقیقاتی که به عمل خواهند آورد و جلسات استماعی که برگزار می‌کنند، دولت بایدن را دفن خواهند کرد.