آنتونیو گوترش در آخرین گزارش خود که بر اساس گزارشهای سازمانهای دولتی و مردمنهاد، رسانهها و مصاحبه با افراد تهیه شده است، گفت که وضعیت حقوق بشر در ایران در یک سال گذشته (فاصله زمانی خرداد ۹۹ تا خرداد ۱۴۰۰) به دلیل «عدم تلاش جدی حاکمیت برای مطابقت بیشتر با حقوق بینالملل»، «شدت یافتن بحران اقتصادی به دلیل افزایش تحریمها» و «همهگیری ویروس کرونا» موجب «نگرانی جدی» است.
این گزارش که متن آن روز ۴ اوت (۱۳ شهریور) تنظیم شده اکنون به هفتاد و ششمین مجمع عمومی سازمان ملل ارائه شده است.
آقای گوترش در این گزارش همچنین اعلام کرده است که عوامل داخلی که مانع از حاکمیت قانون و باعث تضعیف عدالت و سازوکارهای پاسخگویی میشود، برای عدهای مصونیت به همراه آورده و منجر به ادامه نقض حقوق بشر در ایران و احتمال افزایش موارد آن در آینده شده است.
در این گزارش، دبیرکل سازمان ملل از جمله مهمترین موارد بیتوجهی به حقوق بشر در ایران به «عدم ارائه خدمات درمانی به قربانیان» و «تخلفات گسترده در سرکوب اعتراضات آبان ۹۸» اشاره کرد.
به گزارش رادیو فردا، آقای گوترش همچنین ارعاب، بازداشت خودسرانه و تعقیب کیفری معترضان، مدافعان حقوق بشر، وکلا و فعالان مدنی که گاهی منجر به مجازات اعدام نیز میشود، همچنین تبعیض عمیق علیه زنان و اقلیتها را از مهمترین موارد دیگر نقض حقوق بشر در ایران دانست.
در ادامه گزارش دبیر کل سازمان ملل همچنین از سرکوب شدید اعتراضات مسالمتآمیز مردمی توسط نیروهای نظامی و امنیتی، همچنین آمار بالای شکنجه و بدرفتاری با زنان، مردان و کودکان، همچنین فشار جسمی و روانی برای گرفتن اعترافهای اجباری، زندان انفرادی و بازداشتهای طولانی انتقاد شده است.