مقامات حکومت ایران با ابراز خرسندی عمیق از این که پس از سالیان دراز تلاش، حکومت توانسته است به عضویت دائم سازمان همکاری شانگهای درآید، ادعا کردند که این دستاورد، موجب شکوفایی اقتصادی ایران خواهد شد. ولی برخی تحلیلگران بر این باورند که مزایای اقتصادی چنین عضویتی بسیار حاشیه ای است، زیرا ادامه تحریم های آمریکایی همچنان مانع از دادوستد آزاد بین ایران و هشت کشور عضو خواهد شد و از سوی دیگر، ایران فاقد زیرساخت های لازم جاده سازی و حمل و نقل است که بتواند بخشی از “جاده ابریشم” جدید در منطقه باشد.
تحلیلگر رادیو پیام اسرائیل می گوید که پذیرفته شدن این به عضویت در سازمانی که بیش از هشت سال برای ورود به آن تلاش می کرد و همیشه با پاسخ منفی روبرو می شد، نوعی پاداش و ترفند از جانب چین و روسیه است که می خواهند حکومت ایران را هرچه بیشتر از داشتن روابط نزدیک با کشورهای غربی دور سازند.
آخوند ابراهیم رئیسی که در سفر به شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان، به نخستین سفر خارج از ایران دست زده بود، در سخنان روز گذشته (آدینه) عضویت در سازمان شانگهای را یک موفقیت بزرگ برای دیپلماسی رژیم توصیف کرد.
حکومت ایران چند ماه پیش یک قرارداد بازرگانی ۲۵ ساله با چین امضا کرد که متن آن را همچنان محرمانه نگاه داشته اند و مردم ایران از چون و چند آن اطلاعی ندارند. این قرارداد بین دو کشور، حتی بر خلاف قانون اساسی حکومت ایران، در مجلس به تصویب نرسید تا مبادا متن آن علنی شود. ولی بسیاری از آشنایان امور در گروه های اپوزیسیون، آن را با عهدنامه ترکمنچای برابر دانستند.
همچنین هم اکنون گفتگوهایی بین حکومت ایران و دولت روسیه برای امضای قرارداد مشابه در جریان است. سال گذشته بود که علی خامنه ای پیامی در این زمینه برای پرزیدنت ولادیمیر پوتین فرستاد و آمادگی رژیم ایران را برای بستن چنین قراردادی با روسیه اعلام داشت.
اکنون این دو کشور برای شیرین کردن کام حکومت ایران و دادن یک پاداش حاشیه ای، از مخالفت دیرین خود با این عضویت دست برداشتند و رژیم ظاهرا به یک دستاورد دیپلماتیک رسید که کمی از انزوای آن در صحنه جهانی می کاهد، ولی از نظر اقتصادی سود چندانی برای ایران ندارد.
آخوند رئیسی در سخنان روز گذشته در نخستین روز از همایش کشورهای هشتگانه عضو سازمان همکاری شانگهای از جمله گفت که ایران با موقعیت ویژه جغرافیایی خود، می تواند “جاده ابریشم” مدرن را از شمال به جنوب و آب های خلیج فارس متصل سازد. ولی چنین ساختار حمل و نقل هنوز در ایران برپا نشده و چنین طرحی نمی تواند عملی شود.