نسل پسا صدام و گسست روزافزون از سیاسیون عراق



نسل زادگان بعد از 2003 در این چند سال نشان داده که سبک زندگی بسیار متفاوتی را می‌پسندد که نظام سیاسی عراق پاسخگوی آن نیست.

میدل ایست نیوز در گزارشی نوشت: نسل زادگان بعد از 2003، امسال با رسیدن به سن قانونی رأی، در حالی وارد میدان سیاسی عراق شده‌اند که گمانه‌زنی‌های بسیاری درباره روحیات و رویکردهای آنان در عرصه‌های عمومی مطرح است.

این نسل تصوری از رژیم سیاه دیکتاتوری ندارد و همه عمر حداکثر 18 ساله خود را در نظام سیاسی‌ای گذرانده که با بحران‌های امنیتی و اقتصادی و سیاسی سختی همراه بوده است.

ناظران هم‌عقیده‌اند که فرزندان این نسل در تحرکات اجتماعی سال 2019 نقش بسیار پررنگی داشتند و با مشارکت در اعتراضات کوشیدند که دیواره انزوای اکثریت خاموش را بشکنند. با شدت گرفتن تظاهرات تا برگزاری انتخابات پیش از موعد در روز گذشته، آشکار شد که این نسل توانسته به نوبه خود، نظام سیاسی حاکم بر کشور را به انزوا بکشد.

این نسل در این چند سال نشان داده که سبک زندگی بسیار متفاوتی را می‌پسندد که نظام سیاسی عراق پاسخگوی آن نیست و به نظر می‌آید که گسست میانشان روز به روز عمیق‌تر می‌شود.

به طور کلی، موج‌های مهاجرت به بیرون عراق که از دهه 1990 شدت گرفته و در سال‌های 2004-2005 به اوج خود رسید نقش شایانی در شکل‌گیری روحیات این نسل در قبال مسائل عمومی و زندگی مدنی و آموزش جدید و آزادی‌های عمومی و برخورداری از خدمات و رفاه داشت. با بازگشت اکثر شهروندان عراقی به خانه‌هایشان پس از بهبود وضعیت امنیتی در 2010، زمان مواجهه با نظامی گرفتار فساد و سلاح بی‌ضابطه آغاز شد.

عراق در سال 2014، با حملات داعش، شاهد موج مهاجرت دیگری به نقاط شمالی بود.

براساس آمارهای غیر رسمی، شمار قربانیان خشونت در عراق میان سال‌های 2003-2016 حدود 650 هزار غیر عراقی بوده که بیش از همه در استان‌های بغداد، نینوا، انبار، دیالی، بصره، کرکوک، صلاح‌الدین، نجف، بابل بوده است.

فرزندان این نسل با حساسیت بیش از حد به مسائل عمومی نگاه می‌کنند اما نحوه نگاهشان با نسل‌های سابق متفاوت است، آنان در نظام سیاسی کشور حضور ندارند و کارمند بخش‌های دولتی نیستند و در نتیجه از آزادی عمل بسیاری برخوردارند.

به نظر می‌آید همین مواجهه بود که هسته‌های اولیه جنبش اکتبر 2019 را ایجاد کرد که در نهایت پس از فرازونشیب‌های بسیار به انتخابات پارلمانی دیروز انجامید.

با افزایش فعالیت های گروه‌های مسلح علیه این جوانان برای یارگیری از آنان در برنامه‌های حزبی و از سوی دیگر ترور شخصیتی کسانی که حاضر به همکاری نمی شدند، فاصله میان نخبگان سیاسی و این نسل را بیشتر کرد.

پیش از انتخابات، این نسل واکنشی شدیدی علیه مشارکت در انتخابات نشان داد هرچند این انتخابات خود از دستاوردهای جنبش اکتبر بود.

رصد مواضع این فعالان جوان و نمایندگانشان نشان می‌دهد که آنان همچنان بر این باورند که فقط تحرک اعتراضی و تظاهرات است که می‌تواند به تغییر در فضای سیاسی کشور بینجامد و انتخابات صرفا تلاش نظام سیاسی حاکم برای بقا و مهار خسارت‌هایی است که از این تظاهرات دیده است.

با اینکه برخی گروه‌های دست‌اندرکار تظاهرات نیز در پی مشارکت در انتخابات برآمد، اما موضع اصلی عقل جمعی آنان همچنان پافشاری بر عدم مشارکت بود.

این است که با وجود همه تلاش‌های حکومت و احزاب برای تشویق مردم به مشارکت، نسبت مشارکت در انتخابات 2021 ناامیدکننده شده و این بدان معناست که نسل 2003 می‌خواهد از حیات سیاسی در کشور فاصله بگیرد و این به نگرانی‌ها درباره از سر گرفتن دوباره تظاهرات دامن می‌زند.