هشدار روزنامه داخلی: فعال شدن مکانیسم ماشه در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات و انزوای منطقه‌ای
روزنامه مستقل امروز در مطلبی با عنوان «گذر زمان در مذاکرات به نفع ایران نیست» با اشاره به خطر فعال شدن مکانیسم ماشه در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات برجام نوشت: اگر مذاکرات به جایی نرسد و با آژانس مشکل پیدا کنیم، پرونده به شورای امنیت می‌رود و مجدداً فعال می‌شود. اگر در گذشته پروسه ماشه در زمان ترامپ نمی‌توانست عملی شود در حال حاضر یکی از کشورهای اروپایی می‌تواند این پروسه را عملی کند.
به گفته مهدی نوربخش، کارشناس مسایل بین المللی، لغو همه تحریم‌ها نمی‌تواند صورت بگیرد چون ایران به سه شکل تحریم است. تحریم‌ها بیش از ۱۵۰۰مورد است که بخشی از آن به برجام برمی‌گردد و بخش دیگر مربوط به مسائل منطقه‌ایست. لغو تحریم‌ها بدون مذاکره امکانپذیر نیست.
در ادامه مطلب آمده است: تا زمانیکه نتوانیم مشکلات خود را با آمریکا حل کنیم نمی‌توانیم مشکلاتمان را با کشورهای عربی منطقه هم حل کنیم. در حال حاضر وضعیت خوبی نداریم. در شمال کشور با آذربایجان و ترکیه دچار عدم تفاهم هستیم. در شرق هم افغانستان وضع مشخصی ندارد. در جنوب کشور ما کشورهای عربی را با مشکلات پیشین سیاسی داریم، در غرب کشور تغییرات سیاسی درون عراق را داریم و وضع قابل تعریفی در سوریه نداریم، چون روس‌ها و ترک‌ها آنجا را تحت کنترل دارند. اصولاً در این رابطه اگر همه تحریم‌ها بخواهد لغو شود به نفع ایران است که وارد مذاکره شود.
این منبع افزود: ایده “با دست پر بر سر میز مذاکره حاضر شدن” موجب شده حواشی بر متن غلبه کند و توضیح و توجیه آن در داخل کشور سخت‌تر از مذاکرات خارجی شود. اتفاقاتی هم‌چون جدال نفتکش ویتنامی یا اعلام حجم اورانیوم غنی شده، یا بیماری نابهنگام وزیر امور خارجه و تعویق دیدار وزیر با گروسی همگی نشان از صدای بلند مخالفان مذاکرات دارد.
مکانیسم ماشه به چه معناست؟
مکانیسم ماشه (Snapback) در راستای حل‌اختلاف پیش بینی شده در برجام، فرآیندی است که اگر یکی از طرف‌های برجام به این جمع‌بندی برسد که طرف دیگر به تعهدات ذکر شده در این توافق پایبند نیست، می‌تواند به کمیسیون مشترک شکایت کند.
این کمیسیون، در چارچوب برجام و با هدف نظارت بر اجرای آن تاسیس شده است. اگر در بازه زمانی ۳۵ روزه، موضوع شکایت آنگونه که شاکی می‌خواهد حل و بررسی نشود، شاکی می‌تواند موضوع حل نشده را به عنوان دلیلی برای توقف اجرای تعهدات برجام در نظر بگیرد. همچنین شاکی می تواند با آگاه‌سازی شورای امنیت سازمان ملل درباره حل نشدن موضوع شکایت، عدم اجرای چشمگیر آن را متضمن شود. پس از آن، شورای امنیت نیز ۳۰ روز فرصت دارد تا درباره استمرار تعلیق تحریم‌ها یا بازگرداندن آن‌ها قطعنامه صادر کند.
اگر در این مدت، شورای امنیت نتواند در این خصوص قطعنامه صادر کند، تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل که قبل از برجام برقرار شده بودند، به طور اتوماتیک بازمی‌گردند. به این ساز و کار، مکانیسم ماشه (Snapback) یا بازگشت سریع تحریم‌ها هم می‌گویند. نکته مهم این ساز و کار، این است که بازگشت تحریم‌ها، قابل وتو نیست بلکه «عدم بازگشت تحریم ها» قابلیت وتو دارد. یعنی رای گیری برای «بازگشت تحریم ها» انجام نمی شود بلکه برای «ادامه تعلیق تحریم ها» انجام می شود که حتی اگر شورا به آن رای ندهد، یک عضو دارای حق وتو می تواند رای را وتو کرده و عملا تحریم ها بازگردند.
