نزار زکا، شهروند لبنانی که به مدت چهار سال در جمهوری اسلامی به گروگان گرفته شده بود، اظهارات وزیر خارجه رئیسی مبنی بر «تضمین ورود و بازگشت ایرانی‌های مقیم خارج» را فریب خواند.
وی خطاب به وزیر خارجه رئیسی گفت: «تضمین‌ها چیست و از سوی چه کسی ارائه می‌شود؟ دولت ایران زمانی که شما هم در وزارت خارجه بودید، من را دعوت کرد و ربود».
گروگان سابق لبنانی در دو توییتی که روز دوشنبه، اول آذرماه، منتشر کرده، نوشته است به نظر می‌رسد که سپاه پاسداران در حال برنامه‌ریزی برای «فریب دوتابعیتی‌ها برای رفتن به ایران» است و وعده وزیر خارجه رئیسی را هشداری برای این افراد دانسته است که به ایران نروند.
نزار زکا که تابعیت آمریکایی نیز دارد، کارشناس فناوری اطلاعات است و شهریور ۹۴ با دعوت حکومت ایران برای شرکت در «همایش بین‌المللی نقش‌آفرینی زنان در توسعه پایدار» به تهران رفت ولی سه روز بعد از ورودش ربوده شد و پس از چهار سال در تیرماه ۹۸ آزاد شد. گفته می‌شود جمهوری اسلامی در ازای آزادی یک بازرگان لبنانی مرتبط با حزب‌الله، گروگان لبنانی را آزاد کرد.
وزیر خارجه رئیسی در حالی از دادن تضمین برای ورود و خروج بدون مشکل ایرانی‌های خارج از کشور سخن به میان می‌آورد که نهادهای امنیتی مختلف جمهوری اسلامی طی سالهای اخیر اقدام به بازداشت شمار زیادی از اتباع خارجی و ایرانی‌های دو تابعیتی کرده و گزارش‌های بازجویی آن‌ها که تحت فشار اخذ می‌شود، مبنای کیفرخواست‌ها توسط قوه قضائیه بوده است.
در حال حاضر دو نهاد «حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران» و «وزارت اطلاعات» بیشترین نقش را در بازداشت و پرونده‌سازی برای ایرانی‌های خارج از کشور دارند و معمولا در این زمینه با هم رقابت می‌کنند.
به گزارش رادیو فردا، بسیاری از این افراد تاکنون به جاسوسی، همکاری با نهادهای امنیتی خارجی و یا اقدام علیه نظام متهم شده‌اند. در برخی موارد هم بازداشت‌شدگان با زندانیان ایرانی در کشورهای دیگر مبادله شده‌اند.
این رویه حکومت ایران بارها از سوی دولت‌ها و سازمان‌های حقوق بشری در سراسر دنیا محکوم و به «گروگان‌گیری» و «باج‌خواهی» با هدف «پیشبرد اهداف سیاسی» تعبیر شده است.
