تسریع روند بینواسازی ترکیه با سیاست‌های غلط اردوغان



عمیق‌تر شدن بلاتکلیفی اقتصادی با استعفای وزیر اقتصاد ترکیه

لطفی الوان، وزیر خزانه‌داری و اقتصاد ترکیه، در ساعات پایانی روز ۱ دسامبر استعفا داد تا نوسانات ناشی از بی‌ثباتی ارزی و تورم بالا ادامه پیدا کند.

روزنامه رسمی ترکیه روز ۲ دسامبر اعلام کرد که آقای الوان خواهان “سلب مسئولیت از خودش” شده بود.

به گزارش بی بی سی، نورالدین نباتی، معاون وزیر اقتصاد، جای او را گرفته است، کسی که یکی از مدافعان سرسخت سیاست‌های اقتصادی نامرسوم رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، محسوب می‌شود.

پیش از خروج آقای الوان شایعاتی مبنی بر مخالفت‌های او با آقای اردوغان بر سر کاهش نرخ بهره در بحبوحه فشار تورمی شنیده می‌شد.

عکس آقای الوان که حاضر به تشویق آقای اردوغان در جریان سخنرانی او در حمایت از کاهش نرخ بهره در مجلس نبود به شکلی فراگیر پخش شد، و برای خیلی‌ها نشانه‌ای از استعفای قریب‌الوقوع او بود.

آقای اردوغان روز ۱۷ نوامبر گفته بود “من نمی‌توانم در کنار کسانی بایستم که از نرخ بالای بهره دفاع می‌کنند.”

اردوغان مشغول تبلیغ چیزی بوده است که “مدل جدید اقتصادی” می‌نامد، و می‌گوید با پایین نگه داشتن نرخ بهره کشور شاهد افزایش تولید و واردات خواهد بود.

بسیاری از اقتصاددانان می‌گویند که این رویه بحران اقتصادی را در بحبوحه تورم بالا و مشکلات ارزی شدیدتر خواهد کرد.

منتقدان هم می‌گویند که خروج آقای الوان و انتصاب آقای نباتی نمادی از فاصله گرفتن بیشتر حزب حاکم عدالت و توسعه از کفایت تکنوکراتیک اقتصادی است.

اونسال اونلو، خبرنگار، در پادکست پرمخاطب خود گفت کنار گذاشته شدن ناجی اقبال، رئیس سابق بانک مرکزی، در ماه مارس توسط آقای اردوغان شرایط را برای تحولات بعدی آماده کرد، و به کاهش نرخ بهره با وجود افزایش تورم و سقوط فزاینده ارزش لیر منجر شد.

او نسبت به “پیامدهای سنگین” هشدار داد و از “واکنش” منفی بازارها به خروج آقای اقبال در آن زمان یاد کرد.

محمد اوجاکتان، ستون‌نویس روزنامه اپوزیسیون محافظه‌کار کرار، به شبکه خبری تله‌۱ که طرفدار مخالفان است گفت آقای الوان به بازارها “اعتماد داشت” و خروجش “روند بینواسازی ترکیه را تسریع خواهد کرد”.

او با بیان این که نظام ریاستی متمرکز ترکیه “جای کسانی که متفاوت فکر می‌کنند… یا به نهادهای دولتی باور دارند نیست”، اضافه کرد که “تنها به کسانی فضا می‌دهد که فرمان‌ها را کلمه به کلمه اجرا می‌کنند.”

جان کاکیسیم، کارشناس علوم سیاسی، به تله۱ گفت “نظام فعلی به تصمیمات تنها یک نفر وابسته است… این مناسب یک حزب سیاسی امروزی نیست.”

سیف‌الدین گورسل، اقتصاددان، نیز به مدیااسکوپ گفت که خروج آقای الوان به این معنی است که “دیگر کسی در بانک مرکزی یا میان وزیران نیست” که با استراتژی اقتصادی رئیس‌جمهور مخالفت کند.

بکیر آگیردیر، نظرسنج سرشناس، به وبسایت خبری مستقل تی‌۲۴ گفت که سیاست‌های اقتصادی اخیر ترکیه نشانه فاصله‌گیری بی‌سابقه از نظرات معمول و مرسوم اقتصادی است، و پیامدهای آن نیز قابل پیش‌بینی نیست.

او گفت “واضح است که این وضعیت انفجاری نمی‌تواند ادامه پیدا کند.”

در این بین، جونیت اوزدمیر، خبرنگار مشهور، در شبکه یوتیوبی خود گفت که آقای نباتی در رشته اقتصاد تحصیل نکرده است، و صلاحیت او در مسائل اقتصادی را زیر سوال برد.