در سال ۲۰۱۶، اندکی بعد از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری، دونالد ترامپ برای مصاحبه به برنامه خبری معتبر ۶۰ دقیقه دعوت شد. یکی از پرسش‌ها مربوط به استفاده‌اش از شبکه‌های اجتماعی بود. در پاسخ گفت “اگر استفاده کنم قطعا خیلی محدود خواهد بود.”
واقعیت اما چیز دیگری شد. او حضوری دائمی در شبکه‌های اجتماعی داشت و در مدت اقامت در کاخ سفید بیش از ۲۰ هزار بار توییت کرد. استراتژی آقای ترامپ سیطره کامل بر چرخه خبری بود. توییتر کمک شایانی در این مسیر به او کرد.
خبرنگاران در اتاق‌های خبر سراسر دنیا روزانه منتظر نخستین توییت او بودند. حرفی که خیلی شنیده می‌شد “بیدار شد” بود. ترامپ، در عمل، یک ماشین خبرسازی بود. او می‌گفت استفاده‌اش از توییتر و دیگر شبکه‌های اجتماعی ابزاری است برای دور زدن رسانه‌های سنتی – صحبت مستقیم با رای‌دهندگان.
درست پیش از انتخابات ۲۰۲۰ در همان برنامه از او پرسیده شد که فکر نمی‌کند توییت‌هایش برای رای‌دهندگان دافعه ایجاد کند؟ او گفت “خیر، به نظرم اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند الان پیش شما نبودم… و راستش را بخواهید اگر شبکه‌های اجتماعی نبودند هیچ راهی برای رساندن صدایم به گوش مردم نداشتم.”
اما ظرف تنها سه ماه آقای ترامپ به شکلی خیره‌کننده از تمامی شبکه‌های اجتماعی مهم اخراج شد. توییتر، فیسبوک، اینستاگرام، یوتیوب. این واقعه می‌توانست برای کسی که حیات سیاسی خود را مدیون شبکه‌های اجتماعی می‌داند فاجعه‌بار باشد. اما چنین نشده است.
حتی یک خط فکری هست که می‌گوید دوری از شبکه‌های اجتماعی اتفاقا به او کمک کرده است، حداقل تا الان. ایده کلی این است که آقای ترامپ، با سکوت نسبی، دارد به توصیه ناپلئون عمل می‌کند: زمانی که دشمنت در حال اشتباه کردن است هرگز مزاحم او نشو.
اخیرا یکی از مشاوران دونالد ترامپ به روزنامه وال‌استریت جورنال گفت: “من حتی یک نفر هم در حلقه ترامپ سراغ ندارم که بابت این اتفاق ناراحت باشد – حتی یک نفر.”
این حرف شاید خیلی منطقی به نظر نرسد، اما ایده پرتی نیست. درل وست، معاون در موسسه بروکینگز، با این نظر موافق است.
او می‌گوید “هنگامی که همه‌گیری دوباره برگشته است، اقتصاد روند رکودی به خود گرفته است و در سیاست خارجی نیز شاهد فجایع گوناگون بوده‌ایم، ترجیح بر این است حواس مردم به رئیس‌جمهوری فعلی باشد.”
“میزان رضایت مردم از جو بایدن به میزان زیادی کم شده است. برای همین فکر می‌کنم که نبودن در صحنه به نفع ترامپ تمام شده است.”
نظرسنجی‌ها حاکی از این بود که توییت‌های بعضا نابه‌هنجار آقای ترامپ در بین بعضی از محافظه‌کاران ایجاد دافعه کرده بود. شاید به یک مرخصی نیاز داشت.
شکی نیست که اشاره‌ای که در شبکه‌های اجتماعی به او می‌شود بسیار کاهش پیدا کرده است – اما همچنان به همان میزان سابق بر حزب جمهوری‌خواه تسلط دارد.
البته منظورم اصلا این نیست که آقای ترامپ دوست ندارد به شبکه‌های اجتماعی برگردد.
کمتر کسی پیدا می‌شود که بگوید ادامه وضع فعلی تا سال ۲۰۲۴ به تسخیر مجدد کاخ سفید کمک خواهد کرد (اگر او تصمیم به شرکت در انتخابات بگیرد).
اطرافیانش شاید بگویند که مدتی سکوت به نفعش تمام شده است، اما در نهایت دوست دارند که باز به صحنه برگردد. آنها فعلا دارند از فیسبوک، توییتر و گوگل شکایت می‌کنند تا بلکه بتوانند تصمیمات آنها را لغو کنند.
آقای ترامپ قاعدتا باید یک سال دیگر اجازه پیدا کند که به فیسبوک برگردد، یعنی روز ۷ ژانویه ۲۰۲۳.
آقای وست عقیده دارد که اگر ترامپ مجددا به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری حزب جمهوری‌خواه انتخاب شود، توییتر برای بازگشت او تحت فشار زیادی قرار خواهد گرفت.
به گفته او “فکر می‌کنم اگر به عنوان نامزد انتخاب شود به احتمال زیاد به توییتر برمی‌گردد. قوانین آمریکا به طور سنتی فضای زیادی به نامزدها برای گفتن هر چه دوست دارند می‌دهد، حتی اگر حرفشان کاملا غلط و پر از مطالب نادرست باشد.”
به گزارش بی بی سی، مشاوران آقای ترامپ می‌گویند که او ماه آینده شبکه اجتماعی خود را راه خواهد انداخت – تروث سوشیال. شکی نیست که جمهوری‌خواه‌های کله‌گنده و طرفدارانش را جذب خواهد کرد. اما معلوم نیست چطور می‌خواهد با توییتر و فیسبوک رقابت کند.
ممکن است آقای ترامپ خوشش نیاید، اما اگر بخواهد در سال ۲۰۲۴ انتقام بگیرد، ممکن است به کمک افرادی که از آنها نفرت دارد، مانند روسای شرکت‌های بزرگ فناوری سیلیکون ولی نیاز داشته باشد تا میکروفونش را به او پس دهند.
