برجام؛ ؛ امکان دست زدن آمریکا به گزینه نظامی چقدر است؟



سایت داخلی فرارو در مطلبی با هشدار به سران نظام در باره جدی گرفتن گزینه نظامی از سوی آمریکا هشدار داد و نوشت: استدلال‌های مختلفی در مورد اینکه اساسا آمریکا در شرایط کنونی در وضعیتی نیست که بتواند علیه ایران دست به اقدام نظامی بزند مطرح شده است.

حامیان این استدلال، وضعیت نامناسب اقتصادی آمریکا و تغییر نقطه تمرکز دولت آمریکا از خاورمیانه به سمت شرق آسیا (با هدف مهار چین) و البته تنش‌های جاری آن با روسیه در مسائل مختلف بین المللی را به عنوان دلایل اصلی خود در این رابطه ذکر می‌کنند و بر این باورند در این فضا، درگیری نظامیِ واشنگتن با تهران که می‌تواند حامل هزینه‌های فراوان بویژه از حیث اثرگذاری بر بازار انرژی باشد، چندان محتمل نیست.

با این حال باید این گزینه را نیز مد نظر داشت که اساسا “جنگ” در عرصه حکمروایی، یکی از راه‌هایی است که وقتی مشکلات به اوجِ خود می‌رسند، با تمسک به آن می‌تواند اذهان را منحرف و حتی نوعی بسیج ملی را ایجاد کرد.

آمریکا اکنون کشوری قطبی‌شده و چند تکه است که آمار‌های گوناگون: اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی این کشور را چندان روشن پیش بینی نمی‌کنند و حتی افرادی نظری “فرانسیس فوکویاما” نظریه پرداز مشهور آمریکایی از پایان عصر هژمونی جهانی این کشور سخن می‌گویند.

در این شرایط، آغاز یک جنگِ جدید، علی رغم هزینه‌های محتمل آن، با وجود بحرانی بودنِ وضعیت آمریکای فعلی می‌تواند نقطه گریزی برای این کشور تلقی شود که از طریق آن می‌توان تا حد زیادی افکار عمومی را از حقایق منحرف کرد.

از این رو، با توجه به مسائلی نظیر اختلافات گسترده در تیم مذاکراتی آمریکا که نمود‌های اخیر آن را در خروج “ریچارد نِفیو” و شمار دیگری از دیپلمات‌های آمریکایی از تیم مذاکراتی این کشور در قالب مذاکرات وین شاهد بوده ایم و در عین حال رد ایده توافق موقت از سوی تهران و تقویت چشم انداز فرسایشی شدن روند مذاکرات اتمی با تهران و نزدیک شدنِ بیش از پیش ایران به آنچه نقطه گریز هسته‌ای خوانده می‌شود.

بعید نیست که آمریکا گزینه تقابل نظامی با ایران را به همراه شرکای منطقه‌ای و بین المللی خود برگزیند و از این طریق اساسا روند جدیدی را که به ویژه معطوف به سیاست داخلی این کشور و ایجاد روحیه‌ای تازه در میان مردم آمریکا است در پیش گیرد.

در قالب این سناریو، واشنگتن نگاهی هم به قدرت اتمی ایران دارد و در صورت رسیدن به این تحلیل که این توان، رشد غیرقابل توقفی را پیدا کرده، بیش از پیش در حرکت به سمت گزینه نظامی علیه تهران مصمم می‌شود.

مقاله اخیر نشریه “وال استریت ژورنال” از شکافی عمیق در تیم مذکراتی آمریکا در مساله هسته‌ای ایران پرده برداشته و به طور خاص اختلافات اعضای این تیم با مواضع “رابرت مالی” رئیس این تیم را برجسته کرده است.

وال استریت ژورنال به طور خاص تاکید داشته که اغلب اعضای تیم مذاکراتی آمریکا خواستار رویکرد‌های سخت گیرانه‌تر در قبال ایران هستند. از این رو، این سناریو تاکید می‌کند که خوش بینی‌ها در مورد قطعیت این گزاره که آمریکا گزینه حمله نظامی علیه ایران را کنار گذاشته، چندان منطقی به نظر نمی‌رسند.