ایران؛ هشدار کارشناسان درباره شورش‌های بزرگ اجتماعی



بسیاری از کارشناسان گسترش شکاف طبقاتی در کشور را باعث بحران بیشتر می‌دانند

«مرتضی افقه»، استاد دانشگاه و عضو هیات علمی دانشگاه بهشتی در رابطه با مساله شکاف طبقاتی گسترده می‌گوید که: «مساله حق شهروندان از شهر یک حق همیشگی و پایدار است و شاید بر اساس چنین حقی برخی مساله نمایش ثروت و شکاف روزافزون در جامعه را به خوبی درک نکرده یا حتی توجیه می‌کنند. اما همه باید به این مساله دقت کنند که اقتصاد ایران در مرحله آسیب جدی است و تقریبا هیچ نوع دست آوردی در این اقتصاد در حوزه تولید و مناسبات آن نیست. در بیشتر بخش‌ها از جمله بورس و بازار، تقریبا وضعیت بحرانی است و حتی بنا به آمار‌هایی گفته می‌شود تا ۶۰ میلیون ایرانی زیر خط فقر زندگی می‌کنند.

افقه با اشاره به تکان دهنده بودن این آمار می‌گوید که: «در چنین شرایطی به سرعت نخستین آسیب اجتماعی که خود را نشان می‌دهد تضاد طبقاتی و شکاف اجتماعی است. شکاف اجتماعی که نتیجه عدم کنترل دولت و حتی بی توجه‌ای آن به بحرانی است که در حال به رخ کشیدن خود است. در حقیقت انگار شما در حالی که محل سکونتتان یک شهر است، اما گویا در دو شهر زندگی می‌کنید، شهری که متعلق به گروهی از شهروندان است و همان شهری که بخش دیگری از شهروندان به آن راهی ندارند و نمی‌توانند از سهم خود در این شرایط بهره ببرند.»

این استاد دانشگاه در ادامه می‌گوید که: «شما در غربی‌ترین و سرمایه دارترین کشور‌های جهان هم شاهد چنین شکاف اجتماعی اقتصادی گسترده‌ای نیستید. بخش بزرگی از دولت‌ها همواره در این زمینه به عنوان کنترل گر عمل می‌کنند و جامعه را به حال خود رها نخواهند کرد.»

وی با اشاره به این که نمایش تجمل گرایی در جامعه ای، چون ایران که می‌تواند در نهایت تبعات سیاسی سختی در پی داشته باشد نیز می‌گوید که: «در کشور‌های غربی و سرمایه داری نیز که ابدا چنین شکاف اجتماعی وجود ندارد نیز ما شاهد چنین نمایش‌های تفاخری نیستیم که ارزش‌ها را این طور دگرگون کنند. بیشتر کشور‌های جهان با وضع مالیات‌های درست برای ثروتمندان، تلاش می‌کنند هم تعادل در جامعه حفظ شود و هم با این مالیات‌ها خدمات اجتماعی و درمانی مناسب تری برای کل جامعه به وجود بیاید. در مقابل در ایران به نظر می‌رسد هر چه درآمد افراد بیشتر می‌شود امکان گرفتن مالیات از آنان نیز سخت‌تر می‌شود. این مساله نیز هم چنان فارغ از بار اقتصادی سنگین، بار روانی مضاعف تبعیض را بر دوش شهروندان می‌گذارد.»

«مرتضی افقه» هم چنین با اشاره به قدرت نفوذ شبکه های اجتماعی نیز گفت که:« زمانی بود که حتی این تمایل به نمایش تجمل گرایی و فخر فروختن ها دایره محدودی را در می گرفت اما حالا و با رشد شبکه های اجتماعی، جوانی از طبقه فرودست نیز تماشاگر این تبعیض ها است و این خود بر دایره آسیب های آن نیز می افزاید.»

استاد دانشگاه بهشتی در انتهای سخنانش نیز با اشاره به لزوم موشکافی موضوع شکاف طبقاتی گفت که: «اگر مسولان اقتصادی کشور هر چه سریع‌تر راهکاری برای بحران‌های اقتصادی کشور و شکاف روزافزونی که پیامد آن است، پیدا نکنند به طور جدی با بحران سیاسی حاصل از شکاف طبقاتی رو به رو خواهند شد.»

هشدار عضو مجلس درباره شورش‌های بزرگ اجتماعی

احمد نادری، عضو مجلس هشدار داد که به سمتی خواهیم رفت که سال۱۴۰۱ شاهد شورشهای عظیم اجتماعی باشیم.

وی گفت : «وقتی نگاهی به لایحه بودجه ۱۴۰۱ می‌اندازیم، می‌بینیم که ریل‌گذاری در برخی جاها درست نیست. مثلاً در بحث بودجه آسیب‌های اجتماعی درصد کمی به این حوزه اختصاص داده شده و یا در موضوع مهم و حساس ارز ترجیحی، دولت دچار اشتباه شده است».

وی در ادامه اظهار داشت: «هشدار می‌دهم این رویکردها اگر ادامه پیدا کند، به سمتی خواهیم رفت که سال۱۴۰۱ شاهد شورشهای عظیم اجتماعی باشیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ضرورت دارد تا دیر نشده است، تجدیدنظر جدی در رویه‌ها شود»