بایدن که پنجشنبه‌شب، ۲۱ بهمن (۱۰ فوریه) با شبکه خبری ان بی سی سخن می‌گفت در توضیح خطرات مترتب بر اقدام احتمالی آمریکا در تخلیه شهروندانش در اوکراین گفت: «رویارویی و نبرد احتمالی نیروهای آمریکایی و روسی عملا یک جنگ جهانی است… ما در آنجا با یک گروه تروریستی روبرو نیستیم بلکه با بزرگترین ارتش جهان (روسیه) سر و کار خواهیم داشت.»
رئیس جمهور آمریکا در ادامه پوتین را عاقل‌تر از آن دانست که حتی در صورت حمله به اوکراین اجازه دهد آسیبی متوجه شهروندان آمریکایی شود.
این سخنان جو بایدن در حالی ابراز می‌شود که آمریکا در روزهای اخیر شماری بیشتر از نیروهای خود را در لهستان و رومانی که با اوکراین هم‌مرز هستند مستقر کرده است.
مذاکرات بی‌نتیجه
جان کربی، سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) روز چهارشنبه این احتمال را منتفی ندانست که نیروهای آمریکایی مستقر در لهستان به تخلیه احتمالی شهروندان ایالات متحده در اوکراین کمک کنند. او در عین حال افزود که در حال حاضر چنین تلاشی در جریان نیست، چرا که هنوز امکانات متفاوتی برای خروج از اوکراین فراهم است.
دولت آمریکا در روزهای اخیر با اشاره به افزایش تهدیدات ناشی از عملیات نظامی روسیه از شهروندان خود در اوکراین خواسته است که این کشور را ترک کنند. اجتناب از سفر به اوکراین هم توصیه دیگر دولت آمریکا به شهروندان این کشور بوده است. همزمان شمار پرسنل دیپلماتیک آمریکا در اوکراین نیز کاهش داده شده است.
شامگاه پنجشنبه اعلام شد که دور دوم مذاکرات تازه میان نمایندگان روسیه و اوکراین در چارچوب “فرمت نرماندی” بدون نتیجه پایان یافته است. این دو کشور از سال ۲۰۱۵ با میانجی‌گری آلمان و فرانسه بر سر رسیدن به توافقی در مورد وضعیت حقوقی مناطق روس‌نشین شرق اوکراین در حال مذاکره بوده‌اند. نیروهای مورد حمایت روسیه در این منطقه خواهان خودمختاری بیشتر و سهم بیشتر در تصمیم‌گیری‌های سیاسی در کی‌یف هستند.
“از کاهش تنش خبری نیست”
در همین حال، ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو با اشاره به مانور مشترک روسیه و بلاروس گفته است که از کاهش تنش در اطراف اوکراین سخنی نمی‌توان گفت، بلکه بر عکس، تنش رو به فزونی است. او این سخنان را روز پنجشنبه در مقر ناتو در بروکسل به هنگام دیدار با بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا ابراز کرد. جانسون نیز در ارزیابی مشابهی گفت: «اروپا در حال حاضر یکی از خطرناکترین لحظات خود در بزرگترین بحران امنیتی از مدت‌ها پیش را تجربه می‌کند». او تآکید کرد که افزایش و تمرکز نیروهای روسی در مرزهای اوکراین بدون وقفه در جریان است.
شمار نیروهای اعزامی روسیه به بلاروس برای مانور نظامی مشترک با این کشور از دوران جنگ سرد تا کنون سابقه نداشته است. نیروی دریایی روسیه نیز در دریای سیاه مشغول تمرین آمادگی برای وضعیت اضطراری است، اقدامی که با انتقاد شدید غرب روبرو شده و اوکراین نیز صحبت از محاصره دریایی خود به میان آورده است.
به گفته استولتنبرگ شمار نیروهای روسی در اطراف اوکراین رو به افزایش است و متقابلا مهلت هشدار برای یک حمله احتمالی رو به کاهش می‌رود. جانسون نیز خبرها و گزارش‌های منابع امنیتی را نگران‌‌کننده خواند و نسبت به بروز یک جنگ هشدار داد، جنگی که به گفته او “بی‌معنی، غم‌انگیز و برای روسیه به لحاظ اقتصادی پرهزینه” خواهد بود. جانسون گفت که نمی‌داند که آیا مسکو در مورد حمله به اوکراین تصمیم گرفته است، ولی این به آن معنا نیست که به زودی یک فاجعه تمام عیار در راه نباشد.
ناتو روی همین خط باقی می‌ماند
نخست وزیر بریتانیا دوباره خواست مسکو دایر بر انصراف ناتو از گسترش مرزهای خود در شرق اروپا و سپردن ضمانت‌های امنیتی در باره استقرار نیرو و سلاح‌هایی معین در ممالک شرقی عضو ناتو را رد کرد. او گفت که بازگشت به دورانی که قدرت‌های بزرگ سرنوشت کشورهای دیگر را بدون توجه به اراده و خواست آنها تعیین می‌کردند در کار نخواهد بود.
در رویارویی با خواست‌ها و تهدیدات روسیه، ناتو قصد دارد همچنان بر سیاست کنونی خود باقی بماند و با تلفیقی از تهدیدات تحریمی و انسجام و اراده یک پارچه در تصمیمات و تدابیر نظامی و دیپلماتیک عمل کند.
قرار است وزرای دفاع کشورهای عضو ناتو در جلسه هفته آینده خود در باره تقویت نیروهای خود در جنوب شرقی اروپا بحث و رایزنی کنند. بریتانیا اعلام آمادگی کرده است که سربازان، کشتی‌ها و هواپیماهای بیشتری را به منطقه بفرستد. همزمان استولتنبرگ در نامه‌ای به سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه پیشنهاد داده است که شورای روسیه-ناتو برای مذاکره جهت کاهش تنش مورد استفاده قرار گیرد. او می‌گوید که گزارش‌دهی متقابل از رزمایش‌ها و شفافیت بیشتر در اقدامات و عملیات نظامی و نیز در زمینه خلع سلاح، از جمله سلاح‌های اتمی و موشک‌های میانبرد و کوتاه‌برد از جمله پیشنهادهای دیگر به روسیه است. به گفته دبیرکل ناتو مسکو هنوز پاسخی به این پیشنهادها نداده است.
