رویترز نوشته که بعید است که این اقدام مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده برای احیای برجام را از بین ببرد، اما این اقدام ایران شرایط بازگشت به توافق سال ۲۰۱۵ را دشوارتر کرده و طرفهایی اروپایی و آمریکا را به چالش کشیده است.
آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان که طرف مذاکرات هستهای با ایران هستند، در بیانیه مشترکی که سه شنبه گذشته منتشر کردند، از ایران خواسته بودند که «از هرگونه تشدید تنشهای جدید خودداری کند» و «فورا تمام فعالیتهای مربوط به تبدیل اورانیوم بسیار غنیشده (۶۰ درصدی) را که پیامدهای عملی برای بازگشت به محدودیتهای برجام خواهد داشت، متوقف کند».
توافق برجام ایران را ملزم میکند که ذخایر اورانیوم خود را بالاتر از ۳،۶۷ درصد غنیسازی نکند. در حالی که طبق آخرین گزارش آژانس انرژی اتمی ایران نزدیک به ۳۳ کیلوگرم اورانیوم ۶۰ درصدی غنیسازی کرده که بسیار نزدیک به سطح غنیسازی ۹۰ درصدی است. اروانیوم ۹۰ درصد غنیسازی شده برای تولید بمب هستهای است.
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
رویترز در گزارش خود نوشته است که آژانس پیشتر به شورای حکام گزارش داده بود که ایران همه ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را به شکل گاز هگزافلوراید اورانیوم درآورده که قابلیت رقیقسازی دوباره به سطح ۳٫۶۷ درصدی را دارد، اما در فاصله ششم تا ۱۵ مارس بیش از ۲٫۶ کیلوگرم از ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را به شکل دیگری از اورانیوم با همان سطح غلظت تبدیل کردهاست.
این شکل از اورانیوم قابلیت پرتوافکنی دارد و مولیبدن ۹۹ تولید میکند. این ایزوتوپ به طور گسترده در تصویربرداری پزشکی استفاده میشود. اورانیومی که از این پروسه باقی میماند قابل بازیابی در سطح ۶۰ درصد است.
این خبر در حالی منتشر میشود که ایران در طول ماهها مذاکره با طرفهای غربی بارها اعلام کرده که به توافق نزدیک شده است، اما همچنان نقاط اختلاف جدی برای احیای برجام وجود دارد. در آخرین موضعگیری حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران گفته است: «ما چهار موضوع را به عنوان خط قرمز خودمان پیشرو داشتیم. از این چهار موضوع دو موضوع حل شده اما دو موضوع از جمله تضمین اقتصادی باقی مانده است.»
او همچنین گفته است که اگر طرف آمریکایی دو مطالبه ایران را محقق کند میتوان به سرعت به توافق رسید. مذاکرات برجام با طرح شرط روسیه مبنی بر عدم تاثیرگذاری تحریمها علیه این کشور روی مناسبات تجاری و مالی روسیه با ایران، با دشواری زیادی روبرو شد.
همین امر باعث شد که وزیر خارجه ایران روز سهشنبه ۱۵ مارس (۲۴ اسفند) راهی مسکو شود و با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیدار و گفتوگو کند. پس از این دیدار بود که روسیه اعلام کرد تضمین کتبی از آمریکا دریافت کرده که تحریمهای تازه علیه روسیه مانع همکاری در چارچوب توافق هستهای ایران نخواهد شد.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
در پی اظهارات لاوروف خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا نوشت که ایالات متحده همچنان در راستای احیای برجام با روسیه همکاری میکند و واشنگتن مشارکت روسیه در پروژههای هستهای که بخشی از توافق برجام است را تحریم نخواهد کرد، مشروط به اینکه برجام به طور کامل به اجرا درآید. این مقام وزارت خارجه آمریکا در عین حال تاکید کرده است که کشورش نمیتواند به روسیه تضمینهای فراتر از این بدهد.
با این حال بخشی از مقامات آمریکا گفتهاند به مسکو اجازه نخواهند داد از طریق برجام تحریمهای اخیر آمریکا علیه روسیه را دور بزنند. همچنین ۴۹ نفر از ۵۰ سناتور جمهوریخواه ایالات متحده روز دوشنبه، ۱۴ مارس، گفتند که از توافق هستهای جدید بین ایران و قدرتهای جهانی “حمایت نخواهند کرد”.
این سناتورها گفتهاند که “هر آنچه در توان دارند” انجام خواهند داد تا توافقی را که توانایی حکومت ایران برای تولید سلاح هستهای را “بهطور کامل مسدود نمیکند”، “برنامه موشک بالستیک را محدود نمیکند” و “مانع حمایت جمهوری اسلامی از تروریسم نمیشود”، لغو کنند.