دو روایت متناقض درباره ورود مهاجران افغان به ایران

سازمان راهداری تعداد افغان‌های ورودی به ایران را روزی حدود پنج هزار نفر و معاون وزارت کشور حدود هزار نفر اعلام کرده‌اند. به تازگی ویدئویی از “هجوم گسترده مهاجران افغان به مرزهای ایران” منتشر شد که جعلی از آب درآمد.مدیرکل دفتر ترانزیت و حمل و نقل بین‌المللی سازمان راهداری می‌گوید، پس از قدرت‌گیری گروه طالبان در افغانستان شمار مهاجران افغان که وارد ایران می‌شوند “چند برابر گذشته شده است”.

جواد هدایتی دوشنبه ۱۵ فروردین (۴ آوریل) با استناد به “آمار رسمی” به خبرگزاری ایلنا گفت: «پس از روی کار آمدن طالبان ورود افغان‌ها به کشورمان از مرزهای رسمی به روزانه حدود پنج هزار نفر رسیده در حالی این رقم قبل از تحولات افغانستان چیزی بین ۷۰۰ و ۸۰۰ نفر در روز بود.»

به گفته هدایتی این آمار مربوط به کسانی می‌شود که با گذرنامه و ویزا به طور قانونی از پایانه‌های رسمی مرزی وارد و پس از خاتمه مجوز اقامتشان از ایران خارج می‌شوند. او درباره تعداد مهاجرانی که هر روز خارج می‌شوند آماری ارائه نکرد.

این “آمار رسمی” با اطلاعاتی که دو روز پیشتر در پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور و به نقل از یکی از معاونان این وزارت‌خانه منتشر شد، نه تنها همخوانی ندارد که به نظر متناقض می‌رسد.

ورود یا بازگرداندن پنج هزار نفر در روز؟

به گزارش این پایگاه، مجید میراحمدی، معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور گفته است، پس از سلطه طالبان بر افغانستان “جمعیت قابل توجهی” به سمت مرزهای ایران به راه افتادند “اما روزانه حدود پنج هزار نفر آنان متوقف و به افغانستان هدایت شدند”.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

به گفته معاون وزارت کشور “هم اکنون هم روزانه بالغ بر یک‌هزار نفر به مرزها می‌آیند اما از ورود غیرقانونی این اتباع، جلوگیری می‌شود”.

به عبارت دیگر در اوج مهاجرت افغان‌ها پس از سلطه طالبان، روزی پنج هزار داوطلب ورود به ایران به کشورشان “هدایت” یا بازگردانده می‌شدند و اکنون این رقم به روزی هزار نفر رسیده است.

میراحمدی در تائید این روند کاهشی گفت: «با توجه به مشکلات موجود در افغانستان، تلاش برای ورود غیر مجاز به ایران همچنان ادامه دارد، هرچند روند آن کاهش یافته است.»

اسلامگرایان افراطی طالبان میانه ماه اوت سال ۲۰۲۱ کنترل کابل را در اختیار گرفتند و در پی آن موج گسترده خروج شهروندان افغان از افغانستان آغاز شد.

ادعای امیرعبداللهیان درباره پناهجویان افغان

در روزهای پایانی سال گذشته میلادی و در جریان سفر سه روزه فیلیپو گرندی، کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان به ایران، مسئولان جمهوری اسلامی برآورد کردند در سال ۲۰۲۱ حدود نیم میلیون شهروند افغانستان وارد ایران شده‌اند.

برخی از آماری که مسئولان درباره تعداد مهاجران افغان در ایران اعلام می‌کنند به نظر اغراق‌آمیز می‌رسد. تازه‌ترین نمونه آن اظهارات حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه دولت سیزدهم است که چند روز پیش گفته بود پنج میلیون پناهجوی افغان در ایران هستند.

امیرعبداللهیان با تکرار ادعای ورود روزی پنج هزار پناهجوی افغان به ایران مدعی شد، “تعداد این پناهجویان طی هفت ماه حدود یک میلیون نفر بوده است”.

نادیده گرفتن تعداد افغان‌های اخراج شده

آنچه وزیر خارجه و برخی دیگر از مسئولان نادیده می‌گیرند آمار رسمی قبلی درباره تعداد مهاجران قانونی و غیرقانونی افغان در ایران و شمار کسانی است که به اعتراف برخی مقام‌های حکومت بازگردانده می‌شوند.

کمیساریای عالی امور پناهندگان پیش از این برآورد کرده بود، در ماه‌های پایانی تابستان و پائیز سال گذشته به طور میانگین روزی سه هزار شهروند افغان از ایران اخراج شده‌اند. برخی دیگر از منابع در این باره آمار کمابیش مشابهی اعلام کرده‌اند.

عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور پیشین زمانی گفته بود حدود دو و نیم میلیون مهاجر افغان در ایران وجود دارند که حدود یک میلیون نفر آنها به صورت غیرمجاز در کشور هستند.

ویدئوی جعلی “هجوم مهاجران افغان”

بدون در نظر گرفتن افغان‌های اخراجی و کسانی که به دنبال بحران اقتصادی در ایران پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای این کشور را ترک کرده‌اند، و حتی با پذیرش ادعای ورود روزی پنج هزار نفر هم تعداد شهروندان افغانستان که قانونی و غیرقانونی در ایران حضور دارند به آمار ادعایی وزیر خارجه نمی‌رسد.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

در ادامه انتشار روایت‌های اغراق‌آمیز از ورود گسترده مهاجران افغان به ایران به تازگی ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که قرار است “هجوم گسترده آوارگان افغان به مرزهای ایران” را به نمایش بگذارد.

در این ویدئو تعداد زیادی که ظاهرا شهروندان افغانستان هستند به چشم می‌خوردند که در صفی طولانی در یک منطقه کوهستانی به سمتی می‌روند.

پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی وزارت کشور به نقل از معاون امنیتی و انتظامی این وزارت‌خانه این ویدئو را مربوط به هفتم شهریور سال پیش عنوان کرده و نوشته است: «محل تهیه فیلم مرز جالق و کلگان در حوزه سرزمینی پاکستان است و ارتباطی با ورود آوارگان افغانستانی به ایران ندارد.»

بنابر این گزارش مجید میراحمدی می‌گوید براساس گزارش فرماندهی مرزبانی و استانداری سیستان و بلوچستان این جمعیت وارد ایران نشده است.