روزنامه بریتانیایی “گاردین” گزارش داد که جمهوری اسلامی ایران به کمک نیروی نیابتی‌اش “حشدالشعبی” در عراق، این سلاح‌ها را از طریق خاک ایران به روسیه منتقل کرده است.
چند عضو حشدالشعبی و منابع امنیتی مطلع از این موضوع به گاردین گفته‌اند که روسیه برای رسیدن به اهداف نظامی‌اش در اوکراین، تسلیحات و تجهیزات نظامی از طریق شبکه‌های قاچاق شبه‌نظامیان حشدالشعبی و جمهوری اسلامی دریافت کرده است.
به کانال تلگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
در این گزارش آمده است، پس از ناکامی‌های روسیه در پیشروی نظامی در اوکراین سلاح‌هایی چون آرپی‌جی، موشک‌های ضدتانک و نیز یک سامانه موشک‌انداز طراحی شده در برزیل، از خاک عراق به روسیه قاچاق شده‌اند.
یک منبع که از قرار معلوم خودش در سازماندهی این نقل و انتقال مشارکت داشته، به گاردین گفته است که جمهوری اسلامی سامانه موشکی ساخت خود به نام “باور۳۷۳” را که مشابه سامانه اس۳۰۰ روسی عمل می‌کند، به روسیه هدیه داده است. بر اساس این گزارش ایران همچنین یک سامانه اس۳۰۰ روسی را به همسایه شمالی خود بازگردانده است.
گاردین می‌نویسد، استفاده روسیه از شبکه‌های قاچاق اسلحه نشانگر تغییری اسفبار در استراتژی روسیه است، زیرا تحریم‌های سنگین بین‌المللی علیه روسیه مسکو را وادار کرده به شبه‌نظامیان هم‌پیمان خود در سوریه تکیه کند.
عراق پس از سرنگونی رژیم صدام حسین در سال ۲۰۰۳ دروازه های خود را به روی نیروهای آمریکایی و دیگر کشورهای غربی گشود. به دنبال آن ارتش آمریکا واحدهای ویژه ضربتی و نظامی این کشور را آموزش داد تا از عراق در برابر شورش‌ها حفاظت کنند. بنابراین دور از انتظار نیست که عراق پس از دو دهه انباشته از جنگ‌افزار باشد.
بخشی از این تسلیحات به دست شبه‌نظامیان شیعه مورد حمایت جمهوری اسلامی افتاده است که علیه حضور نیروهای آمریکایی در عراق به کار گرفته می‌شوند. جریان شبه‌نظامی حشدالشعبی که نیروی نیابتی اصلی جمهوری اسلامی محسوب می‌شود، از سال ۲۰۱۶ به طور رسمی به ارتش عراق پیوسته است، اما همچنان استقلال خود را حفظ کرده و زیر نظر نیروی قدس سپاه پاسداران ایران فعالیت دارد.
فرمانده واحدی از حشدالشعبی که مسیر انتقال تسلیحات را زیر نظر داشته، به گاردین گفته است که راکت‌های آرپی‌جی و موشک‌های ضدتانک و دیگر مهمات در ۲۶ مارس (۶ فروردین) از مرز شلمچه به ایران منتقل و به نظامیان ایران تحویل داده شده‌اند. این تسلیحات سپس از طریق دریا به روسیه انتقال یافته‌اند.
منابع گاردین می‌گویند، حشدالشعبی در اول آوریل (۱۲ فروردین) سامانه راکت‌انداز طراحی شده در برزیل به نام “آستروس دو” که در عراق با نام “سجیل ۶۰” مجوز ساخت دریافت کرده را نخست چند قطعه کرده و سپس به ایران فرستاده است.
یک عضو حشدالشعبی در این رابطه به گاردین گفته است: «برای ما مهم نیست که این سلاح‌ها به کجا می‌روند، زیرا ما فعلا به آن‌ها نیاز نداریم.» او تاکید کرده است: «هر آن چیزی که علیه آمریکا باشد، ما را خوشحال می‌کند.»
بر اساس این گزارش سه کشتی باری حامل این تسلیحات، دو کشتی با پرچم روسیه و یک کشتی با پرچم ایران، از مبدأ بندر انزلی به بندر آستراخان که در دهانه رود وولگا واقع شده، انتقال یافته‌اند.
یوروک ایشیک، کارشناس امور دریایی در استانبول در این رابطه به گاردین گفته است: «آنچه هم‌اکنون روس‌ها در اوکراین به آن نیاز دارند، موشک است. نقل و انتقال این موشک‌ها به مهارت نیاز دارد، زیرا شکننده‌اند و قابلیت انفجاری دارند؛ اما اگر خود را بدان موظف بدانند، این انتقال امکان‌پذیر است.»
ایشیک می‌افزاید: «این نقل و انتقال از نوعی نیست که بتوان آن را با تصاویر ماهواره‌ای رصد کرد، زیرا می‌توان آن‌ها را در جعبه‌های بزرگ بسته‌بندی کرد و با کانتینرهای کشتی انتقال داد.»
مهند حق علی، پژوهشگر امور خاورمیانه گفته است: «سلاح‌هایی مانند سامانه‌های پرتاب موشک می‌توانند در اوکراین نقش بزرگی ایفا کنند؛ و از آنجا که حشدالشعبی بخش بزرگی از مرزهای ایران و عراق را تحت کنترل دارد، می‌تواند این نقل و انتقال را تسهیل کند.»
این پژوهشگر می‌افزاید، کشورهایی مانند چین اگر بخواهند به روسیه تسلیحات بفرستند، باید با توجه به وضعیت جدید تحریم‌ها بسیار محتاطانه عمل کنند. اما ایران قصد دارد بخشی از محوری باشد که می‌خواهد مانع زمین‌گیر شدن روسیه شود.
او می‌گوید، در صورتی که رژیم پوتین دچار بی‌ثباتی شود تأثیری سنگین بر ایران، به ویژه بر حضور ایران در سوریه خواهد گذارد، زیرا سوریه برای اجتناب از حملات اسرائیل به هماهنگی با روسیه و حمایت‌های هوایی این کشور نیاز دارد.
تحریم‌های گسترده کشورهای غربی علیه روسیه از جمله کالاهایی با کاربرد دوگانه نظامی را نیز در بر می‌گیرند. تولیدکنندگان روسی تسلیحات، به شدت متأثر از این تحریم‌ها بوده‌اند. بنا به گزارش‌های منابع اوکراینی مهم‌ترین کارخانه تولید زره‌پوش روسیه از یک کارخانه تراکتورسازی برای تعمیر زره‌پوش‌ها و تانک‌ها استفاده می‌کند.
کمک نظامی گرجستان به روسیه
هفته گذشته سازمان اطلاعاتی اوکراین گرجستان را متهم کرد، به روسیه برای تأمین مواد نظامی تحریم‌شده کمک رسانده است.
دایره سرویس مخفی اوکراین در بیانیه‌ای نوشت، رهبری سیاسی گرجستان به شعبات خدمات ویژه این کشور دستور داده است از دخالت در کانال‌های قاچاق از مسیر “شرق آسیا” خودداری ورزند. این مسیرهای قاچاق برای دور زدن تحریم‌های غرب سازماندهی شده‌اند.
به کانال اینستاگرام دویچه وله فارسی بپیوندید
مقامات گرجستان اتهامات اوکراین را رد کرده‌اند. از زمان تهاجم روسیه به اوکراین، روابط کی‌یف و تفلیس رو به وخامت گذاشته است. گرجستان به کشورهایی که روسیه را تحریم کرده اند نپیوسته است.
به گزارش آسوشیتدپرس، صربستان که خود را هم‌پیمان روسیه می‌داند، طی آخر هفته گذشته در یک عملیات محرمانه یک محموله سامانه پدافند هوایی دریافت کرده است. مشخص نیست این محموله برای تقویت نیروی دفاعی صربستان بوده یا به منظور انتقال آن به روسیه ارسال شده است.
