اوکراین و روسیە جایگاه ویژەای در تامین امنیت غذایی جهان دارند. این دو کشور به تنهایی ٢٩ درصد تولید گندم ، ١٩ درصد از تولید ذرت و ٧٨ درصد از تولید روغن آفتابگردان جهان را در اختیار دارند.
ادامه روند جنگ، ممنوع کردن صادرات غلات توسط روسیه و نامشخص بودن میزان برداشت و صادرات اوکراین، عرضه مواد غذایی را مختل و با چالش روبرو کردە و قیمت مواد غذایی را افزایش داده است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) تاکید کردە که شاخص قیمت جهانی مواد غذایی در ماه مارس امسال به بالاترین حد خود از زمان تاسیس این سازمان رسیده است.
آریل برونر، کارشناس کشاورزی سازمان بین‌المللی “بیرد لایف” در مورد چالش‌های جدید بە دویچه وله گفت: «باید به این نکته توجه کنیم که شهروندان کشورهای فقیر بیش از دیگران زیر فشار وضعیت موجود هستند،کشورهایی کە وابستگی بیشتری به واردات از اوکراین دارند، مانند خاورمیانه و شمال آفریقا.»
او در مورد تاثیرات بحران غذایی بر اتحادیه اروپا می‌گوید: «اروپا بیشتر با موضوع تورم روبرو خواهد بود. غلات، روغن آفتابگردان و تعداد انگشت‌شماری از کالاهای دیگر احتمالا شوک عرضه را تجربه خواهند کرد.»
تجارت مواد غذایی اتحادیه اروپا با روسیه و اوکراین
اتحادیه اروپا یک شریک تجاری کلیدی برای محصولات مختلف کشاورزی و غذایی روسیه و اوکراین بوده است.
طبق گزارش پارلمان اروپا، این اتحادیه قبل از جنگ ٣.٧ درصد از کل صادرات محصولات کشاورزی خود را به فدراسیون روسیه ارسال می‌کرد و حدود ١.۴ درصد از نیاز محصولات کشاورزی خود را از روسیه وارد می‌کرد.
صادرات محصولات کشاورزی اتحادیه اروپا شامل دانه‌های سویا و کلزا، کاکائو و عسل بود و واردات از روسیه هم شامل دانه‌های روغنی، گندم، خوراک حیوانات و کودهای کشاورزی.
این در حالی است که اوکراین تامین کننده ٣۶ درصد غلات و ١۶درصد از دانه‌های روغنی اتحادیه اروپا بود.
البته اتحادیه اروپا هم در سال ٢٠٢١ بیش از ٣ میلیارد یورو محصولات کشاورزی و غذایی به اوکراین صادر کردە است.
با این حال، به گفته کمیسیون اروپا، این اتحادیه به راحتی می‌تواند بی ثباتی ناشی از جنگ در اوکراین را پشت سر بگذارد.
این کمیسیون در بیانیه‌ای گفتە است: «اتحادیه اروپا تا حد زیادی از نظر مواد غذایی خودکفاست و مازاد مواد غذایی و کشاورزی زیادی دارد و می‌توان انتظار داشت که بازار واحد اتحادیه اروپا، توانایی گذر از این شوک‌ها را داشتە باشد.»
این اتحادیه می‌خواهد به کشاورزان برای افزایش تولید داخلی غلات مانند گندم، ذرت و دانه‌های روغنی کمک کند.
سامر آکرمن، کشاورز جوان و فعال آب‌و‌هوایی مستقر در فنلاند نیز به دویچه وله گفت، اتحادیه اروپا نباید از کمبود مواد غذایی به دلیل جنگ اوکراین بترسد.
او تصریح کرد: «اتحادیه اروپا صادر کننده محصولات کشاورزی است. با این حال، حمله پوتین به اوکراین منجر به تورم در قیمت تولید مواد غذایی شده است. این شامل قیمت انرژی نیز می‌شود که بر سوخت‌های مورد نیاز برای تولید و صادرات مواد غذایی و کشاورزی تاثیر می‌گذارد.»
کمیسیون اتحادیه اروپا قبلا هشدار داده بود که افزایش هزینه‌های تولید می‌تواند به افزایش قیمت مواد غذایی منجر شود و به بخش‌هایی از جامعە کە قدرت خرید کمتری دارند ضربه بزند.
زنگ بیداری برای کشاورزان؟
جنگ در روسیه قیمت کودها را نیز افزایش داده و هزینه تولید تامین مواد غذایی را بالا بردە و کشاورزان کشورهای اروپایی را خشمگین کرده است.
کشاورزان در یونان و فرانسه در اعتراض به افزایش قیمت‌ها دست به تظاهرات زدەاند و از اتحادیه اروپا خواسته‌اند که از آنها برای تامین هزینه‌های بالای کود حمایت کند.
آریل برونر استدلال می‌کند که این جنگ مشکلات سیستم کشاورزی فعلی در اتحادیه اروپا را نیز آشکار کرده است.
او می‌گوید: «وابستگی شدید به سوخت‌های فسیلی در حال تبدیل شدن به یک مشکل آشکار است و برخی از کشاورزان نیز اکنون متوجه شده‌اند که باید کمتر به کودهای نیتروژن مصنوعی متکی باشند و بیشتر از شیوه‌های اکولوژیکی کشاورزی استفاده کنند.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
برونر همچنین معتقد است کە اروپا شاهد کمبود کشاورزان متخصص است، با این استدلال کە بسیاری از کشاورزان در این اتحادیه تنها به کشت یک محصول روی می‌آورند.
اتحادیه اروپا برای رویارویی با بحران آماده است
با توجه به اینکه امنیت غذایی در اتحادیه اروپا در خطر نیست، این اتحادیه مشتاق مقابله با کمبود جهانی غذا در ورای مرزهای خود است.
یانز لنارچیچ، کمیسر اتحادیه اروپا برای مدیریت بحران در این‌بارە می‌گوید: «افزایش قیمت مواد غذایی، افراد آسیب پذیر در سراسر جهان را در وضعیت بدتری قرار می‌دهد. حمله روسیه به اوکراین فشار بر سیستم‌های غذایی را افزایش می‌دهد و میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان با گرسنگی روبرو می‌کند.»
به گفتە او، اتحادیه اروپا به سازمان ملل متحد برای مقابله با ناامنی غذایی و ارائه کمک‌های بشر دوستانه به مناطق آسیب پذیر تلاش خواهد کرد.
