حکومت ایران از یک سو با قطع اینترنت تلاش کرده جلوی انعکاس خبر اعتراض‌ها را بگیرد و از سوی دیگر با تهدید رسانه‌های داخلی می‌خواهد جلوی هرگونه انتقاد به طرح جدید دولت را که شوکی جدی به قدرت خرید مردم و سفره آنان وارد کرده است، بگیرد.
بنا بر برخی گزارش‌های منتشرشده، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی به مدیران مسئول رسانه‌های داخلی دستور داده از استفاده از کلماتی که می‌توانند بار سیاسی داشته باشند یا گوشه‌ای از انتقادها و اعتراض‌ها را بازتاب دهند، خودداری کنند. بر این اساس استفاده از واژه‌هایی نظیر “جراحی اقتصادی”، “برخورد خشونت‌آمیز”، “برخورد با مردم”، “تحصن” و هر واژه‌ای که بوی اعتراض به سیاست‌های نظام از آن برسد، مجاز نیست. رسانه یا خبرنگاری که از این دستور سرپیچی کند با برخورد قضایی و امنیتی روبرو خواهد شد.
دو شهروند فرانسوی سراسر ایران را به “آشوب” کشاندند؟
رسانه‌ها و ارگان‌های تبلیغی حکومتی مانند صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز یک پارچه “دست‌‌های پشت پرده” را پشت این اعتراضات کشف می‌کنند. روزنامه کیهان معترضان به اصلاح یارانه‌ها را “منافق و دزد و اختلاسگر” نامیده و نوشته است: «امروزه آمریکا و اروپا که تحریم‌گر هستند و ضدانقلابی که نشانی آغل و انبارمان را به شغال و کفتار داده و از تحریم علیه ایران حمایت کرده‌اند و رسانه‌های معاندی که در معرفی فرصت‌های تحریمی جدید به دشمنان، ولع دارند و منافق و دزد و اختلاسگر و نادرست و بی‌وطن و…، به اصلاح ساختار معیوب و فلج یارانه‌ها اعتراض دارند و از فقر مردم ابراز نگرانی کرده‌اند.»
به تازگی دو گردشگر فرانسوی نیز به خوراک تبلیغی جمهوری اسلامی تبدیل شده‌اند و حکومت آنها را به “اتهام سفر به ایران برای سازماندهی اعتراض‌ها” به زندان انداخته است. به گفته برخی خبرنگاران هم‌زمانی سفر سیسیل کوهلر مسئول روابط عمومی فدراسیون آموزش و فرهنگ سندیکای کار فرانسه و همسرش به ایران با اعتراضات معلمان، “آنها را به سوژه‌ای مناسب برای سناریو‌سازی‌های امنیتی و پروژه گروگان‌گیری دستگاه امنیتی ایران بدل” کرد.
دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید
روز سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت ویدیویی تهیه شده توسط شبکه خبر صدا و سیما با عنوان “جزئیات دستگیری دو جاسوس فرانسوی در ایران” منتشر شد که نشان می‌دهد این دو چگونه وارد فرودگاه تهران شده‌اند و سپس عکسی از آنها در میان فعالان صنفی معلمان نشان داده می‌شود.
راوی ویدیو مدعی می‌شود که “این دو جاسوس” قصد داشتند با “شکل‌دهی به اعتراضات صنفی و انحراف” آن “ناامنی و آشوب” در کشور ایجاد کنند.
این در حالی است که اعتراضات سراسری معلمان و فرهنگیان از چندین سال قبل از ورود این افراد پا گرفته و طی سالیان متمادی برای رسیدن به خواسته‌هایشان که مزایای کاری وعادلانه شدن دستمزدهاست، به همه شهرهای ایران گسترش یافته است.
اقدام «شجاعانه» دولت
نورنیوز، وب‌سایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت در گزارشی از “سناریوی تحریم و ایجاد آشوب” برای “شکستن مقاومت” نوشته است. این سایت اعتراض شهروندان علیه گرانی و بر ضد کلیت نظام را “دور جدید فضاسازی رسانه‌های معاند برای هدایت نگرانی‌های معیشتی مردم به سمت آشوب و ناامنی” دانسته و دلیل آن را نیز “هم‌زمانی آغاز طرح توزیع عادلانه یارانه‌ها با مذاکرات رفع تحریم‌ها” عنوان کرده که به نوشته این سایت “با اعزام لیدرهای حرفه‌ای به داخل کشور همراه شده است”.
این در حالی است که مذاکرات برای احیای برجام در دولت روحانی تقریبا به سرانجام رسیده بود، اما دولت رئیسی آن را در آخرین مرحله متوقف کرد. حکومت ایران با گذشت ماه‌ها از زمانی که می‌شد به گفته نورنیوز “با مذاکرات تحریم‌ها را رفع کرد” هنوز قدمی برای بازکردن گرهی که به آن زده برنداشته است.
این خبرگزاری کلید خوردن “طرح مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها” از سوی دولت سیزدهم را تلاشی برای “جبران عقب‌ماندگی‌های زیان‌آوری” دانسته که “عدم اجرای به موقع قانون اصلاح شیوه پرداخت یارانه‌ها ایجاد کرده” و قصدش این است که اقتصاد کشور را از “باتلاق اقتصاد رانتی رها کند.”
نور نیوز طرح دولت را اقدامی “شجاعانه” قلمداد کرده و نوشته است: «بر اساس این طرح در کنار اصلاح قیمت برخی کالاها، دولت پرداخت یارانه مستقیم به حساب مردم را به جای پرداخت یارانه غیر شفاف و رانت‌ساز به واردکنندگان کالا اجرایی نموده و برای ایجاد اطمینان خاطر و کاهش دغدغه‌های مردم، دو ماه یارانه را به حساب مشمولین طرح واریز کرده است».
“فراوانی و ارزانی” مواد غذایی
«وطن امروز» روزنامه تندروی نزدیک به سپاه نیز گزارشی درباره فراوانی و ارزانی مواد غذایی منتشر کرده است.
این روزنامه دوشنبه ۲۶ اردیبهشت نوشته است: «با گذشت نزدیک به ۱۰۰ ساعت (چهار روز) از شروع روند تعدیل قیمت کالاهای اساسی در پی اصلاح ارز ترجیحی و عادلانه‌سازی یارانه‌ها، بررسی‌های میدانی حاکی از آن است که عرضه کالا در بازار از تقاضا فزونی گرفته و حتی برخی فروشندگان مجبور شده‌اند کالاهای خود را با قیمت پایین‌تری از قیمت‌های مصوب عرضه کنند.»
این که “عرضه از تقاضا فزونی گرفته” البته احتمالا مرتبط با کمپینی است که در فضای مجازی راه افتاده و در آن از مردم خواسته شده به مدت یک هفته از خرید مرغ و گوشت و سایر اقلام گران‌شده خودداری کنند.
ویدیوهایی در فضای مجازی منتشر شده که مغازه‌های پر از مرغ را نشان می‌دهد اما خریداری برای آن نیست.
“نگران کننده‌ترین بهار اقتصاد ایران”
برخلاف آنچه رسانه‌هایی مانند کیهان، تسنیم، وطن امروز و یا نورنیوز انعکاس می‌دهند و علیرغم تهدید کردن رسانه‌ها برای این که صدای انتقادشان درنیاید، گرانی و علل آن چیزی نیست که بشود به راحتی بر آن سرپوش گذاشت.
روزنامه اعتماد روز سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت در یادداشتی از طرح جدید دولت به عنوان “سومین قله گرانی” در سال جاری یاد کرده و بهار جاری را “يكی از نگران‌كننده‌ترين بهارهای اقتصاد ايران” دانسته است.
این روزنامه به نایاب شدن ماکارونی، روغن و شكر در فروشگاه‌ها اشاره کرده و این که دولت تا چه اندازه در اعمال سیاستی حساب شده و برنامه‌ای برای کاهش بار گرانی از دوش اقشار کم‌درآمد ناتوان است.
اعتماد نوشته است: «دولت با تاخير اعلام كرد گرانی اين چند روزه برنامه‌ريزی شده بوده و به زودی يارانه نقدی به حساب مردم واريز خواهد شد. اين اعلام دولت در حالی بود كه مشخص بود حتی رسانه‌های نزديک به دولت هم از اين تصميم بی‌خبر بودند. اكانت‌های هماهنگ توييتری اصولگرايان كه وظيفه فضاسازی در اين شبكه اجتماعی را بر عهده دارند، به صورت هماهنگ ادعا می‌كردند كه همه اقلام در فروشگاه‌ها فراوان است و افرادی كه می‌گويند اجناس ناياب شده‌اند، مغرض هستند».
دویچه وله را در تلگرام دنبال کنید
به گزارش اعتماد يارانه‌ها نیز با حواشی زيادی به حساب مردم واريز شد؛ در یک مرحله وعده داده شد، اما واریز آن به مرحله دیگری افتاد، سپس به دهک‌های ضعيف جامعه تعلق گرفت و بعد از حدود يک هفته اعلام شد كه به دهک ثروتمند جامعه هم يارانه تعلق می‌گيرد.
این روزنامه روند عملكرد دولت در دو هفته اخیر را که طی آن ابتدا ماکارونی گران شد، بعد روغن نایاب شد و بعد یارانه‌ها برای برخی دهک‌ها واریز شد اما اجازه برداشت نداشت و در آخر واریز یارانه برای همه افراد، حاصل تصمیماتی دانسته که “دفعتا اتخاذ شده‌اند”.
حالا هم گفته شده يارانه نقدی فقط برای دو ماه پرداخت می‌شود و از آن به بعد اجناس به صورت كالابرگ به دست مردم خواهد رسید. به نوشته اعتماد این هم مسئله‌ای است که “هنوز به‌طور رسمی از طرف دولت اعلام نشده و “ساير اركان تصميم‌گيری كشور، به خصوص نمايندگان مجلس هم از جزييات اجرای طرح دولت اطلاع چندانی ندارند.”
اعتماد معتقد است همه این اقدامات دلايل امنيتی ندارد، بلکه: «بيشتر به اين خاطر است كه خود دولت هم اطلاع دقيقی از زمان اين تصميم ندارد، چراكه زيرساخت‌ها هنوز مهيا نشده‌اند. وضعيت به گونه‌ای شده است كه دولت رييسی كه از همان ابتدای كار شعار دفاع از محرومين را می‌داد، به مرحله‌ای رسيده است كه اقتصاددانان ليبرال از سياست‌هايش دفاع می‌كنند.»
“سوفافی” برای خالی کردن خشم
تلاش حکومت برای خاموش کردن صدای انتقاد از طرح دولت و ربط دادن اعتراضات به «رسانه‌های معاند» با واکنش برخی اصولگرایان هم روبرو شده است. محمد مهاجری، از فعالین جبهه اصولگرا که خود برای مدتی عضو شورای سردبیری کیهان بوده، در یادداشتی در اعتماد اعتراض کرده است که چرا “هر انتقادی را به معنی خوراک دادن به رسانه‌های بيگانه معرفی و منقدان را تهديد می‌كنند”.
به گفته او تاکید روی این نکته که طرح دولت “مورد تاييد اكثريت بزرگی” است، صحت ندارد و می‌پرسد: «اگر فقط مخالفت‌خوانی‌ها با طرح اخير يارانه‌ها به صورت محدود صورت گرفته اين همه شلنگ‌تخته انداختن و زبان به تهديد گشودن چه مفهومی دارد؟ اگر فضای عمومی كشور با اجرای قانون همراه است پس بگذاريد آن چند نفر هرچه دل‌شان می‌خواهد بگويند. مگر به جايی برمي‌خورد؟!»
محمد مهاجری این گزاره را که “اكثر كارشناسان اقتصادی، اصلاح نظام پرداخت يارانه‌ها را اجتناب‌ناپذير می‌دانند” زیر سوال برده و می‌گوید: «برمبنای كدام نظرخواهی و نظرسنجی چنین ادعایی می‌شود؟»
این روزنامه‌نگار می‌نویسد: «تقريبا تمامی اقتصاددانان نهادگرا كه اتفاقا از چهره‌های مذهبی و خوش‌سابقه در انقلاب هستند حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را كلا قبول ندارند و اقتصاددانان ليبرال هم كه قاعدتا به لحاظ نظری بايد مدافع طرح باشند درباره زمان و نحوه اجرای آن ترديدهای جدی دارند».
و بالاخره خطاب به “كسانی كه از هر نقدی می‌ترسند” می‌پرسد که آيا قرار است اين طرح “در سكوت گورستانی و همراه با خفه كردن منتقدان انجام شود؟”
او فحش دادن به منتقدان و استفاده از شيوه‌های «مسخره و نخ‌نماشده‌ای» مانند انتساب حرف منتقدان به «فلان رسانه ضدانقلاب» را پاک کردن صورت مسئله می‌داند که سالهای سال در جمهوری اسلامی تجربه شده و «نتيجه‌اش همين وضعيت افكار عمومی است».
محمد مهاجری در پایان نوشته است: «خدا رحمت كند مرحوم گل آقا را كه واژه سوفاف را برای منتقدان استفاده كرد. اگر همين منتقدان نباشند كه فشار روانی جامعه را تخليه كنند حساب دولتی‌ها با كرام‌الكاتبين است».
