امیر قطر که در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، در برلین سخن میگفت، با ابراز خوشبینی نسبت به این که طرفین مذاکرات به اشتراک نظر برسند، گفت که برای یافتن یک راهحل در این رابطه آماده میانجیگری است.
مذاکرات احیای برجام از فروردین ماه سال پیش در وین آغاز و بیستم اسفند متوقف شد.
مهمترین موضوع مورد اختلاف میان دو کشور درخواست و پافشاری جمهوری اسلامی برای خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی خارجی ایالات متحده است.
دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، برای خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی شرطهایی تعیین کرده که جمهوری اسلامی ظاهرا تا کنون حاضر به پذیرش آنها نشده است.
شکست بنبست مذاکرات وین هدف اصلی سفر انریکه مورا، معاون جوزپ بورل و هماهنگکننده مذاکرات وین، به تهران هم بود.
جوزپ بورل، هماهنگکننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در پی سفر روز ۲۰ اردیبهشت مورا به تهران و مذاکره با مقامات جمهوری اسلامی گفت که این سفر به ”دو ماه بنبست” در مذاکرات هستهای ایران و غرب پایان داده و واکنش مقامهای ایرانی به سفر و پیامهای انریکه مورا، ”به اندازه کافی مثبت” بوده است.
به رغم این اظهارات بورل، هنوز هیچ نشانه و خبری در باره شروع دوباره مذاکرات وین در دست نیست.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان نیز در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با امیر قطر، نسبت به دستیابی به توافق در وین ابراز امیدواری کرد و از ایران و طرفهای مذاکرات برجام خواست که اجازه ندهند فرصتهای موجود از دست برود.
از بحث انرژی تا بحث جام جهانی
امیر قطر حدود یک هفته قبل از سفر به آلمان، دیداری هم از ایران داشت و منابع خبری این گمانه را مطرح کردند که او در تبادل پیامهای متقابل میان ایران و سایر کشورهای مرتبط با مذاکرات برجام، به خصوص آمریکا که مناسبات خوبی با قطر دارد نقشی به عهده بگیرد.
پس از آلمان، بریتانیا و فرانسه مقصدهای بعدی سفر امیر قطر هستند.
در جریان دیدار امیر قطر از آلمان، محور اصلی مذاکرات با او به چگونگی استفاده از ظرفیتهای این کشور برای تامین گاز مورد نیاز آلمان برمیگشت. با توجه به تلاش آلمان برای قطع وابستگی خود به گاز روسیه در پی آغاز جنگ این کشور علیه اوکراین، قطر که به بزرگترین تولیدکننده گاز مایع در جهان تبدیل شده، یکی از منابع تامین نیازهای آلمان تلقی میشود. امیر قطر گفته است که کشورش از اوایل سال ۲۰۲۴ ظرفیتها و امکانات لازم را برای صدور گاز به آلمان خواهد داشت.
روبرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان و سعد الکعبی، وزیر انرژی قطر، در این رابطه تفاهمنامهای را امضا کردند که مبنای همکاری دو کشور در زمینه گاز و انرژی حاصل از هیدروژن است.
در جریان کنفرانس مطبوعاتی آل ثانی و شولتس، موضوع برگزاری جام جهانی فوتبال در زمستان امسال در قطر هم مطرح شد. سوال خبرنگاران از جمله در باره امکان حضور افراد همجنسگرا در قطر بود. امیر قطر گفت که همه آزادند که به این کشور بیایند. قطر یکی از سختترین قوانین را در باره همجنسگرایی دارد.
خبرنگاران این انتقاد را به شولتس مطرح کردند که آیا با توجه به نقض حقوق بشر در تدارک تاسیسات و امکانات برای جام جهانی در قطر، شرکت در بازیهای این رقابتها درست است. شولتس در پاسخ “از تغییر و تحولات مثبت” در قطر نسبت به نیروی کار و حقوق کارگران سخن گفت و ابراز امیدواری کرد که گفتوگوهای فشردهای که در این رابطه میان آلمان و قطر در جریان است، به بهبود بیشتر وضعیت کمک کند.
قطر بزرگترین سرمایهگذار در آلمان در میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس است. این کشور همچنین به دلیل مناسبات خوبش با طالبان در جریان دست به دست شدن قدرت در کابل در تابستان گذشته، در انتقال شهروندان آلمانی و سایر کشورهای اروپایی نقشی محوری ایفا کرد.