به گزارش خبرگزاری تسنیم از خرم‌آباد، شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در ساعات ابتدایی صبح وقتی برای انجام کارهای شخصی از منزل بیرون می‌روید سگ‌های ولگرد را مشاهده کرده باشید که در سطل‌ها و پلاستیک‌های زباله مشغول یافتن غذا هستند و با مشاهده شما اقدام به پارس کردن و حرکات واکنشی می‌کنند که باعث رعب و وحشت و هراس شما و سایر افراد رهگذر می‌شود.
چندسالی است که با شیوع پدیده نگهداری از سگ و سایر حیوانات توسط برخی افراد جامعه برای نشان دادن سطح رفاه و تقلید از فرهنگ غرب، مشاهده سگ‌ها در خیابان‌ها و معابر به امری عادی تبدیل شده و همین عامل باعث شده تا هنجارها و ناهنجارها در این زمینه دچار عدم تعادل شود.
صرف‌نظر از عواقب و بیماری‌هایی که پدیده سگ‌گردانی برای افراد اجتماع به همراه دارد، وجود پدیده‌ای دیگر به نام سگ‌های بدون صاحب به معضلی جدی برای شهروندان تبدیل شده که طی سالهای اخیر در شهرهای مختلف کشور مشکلات و تهدیدهایی را برای سلامت افراد جامعه ایجاد کرده است و نمونه آن وقوع حادثه تلخ مرگ غم‌انگیز دو کودک خردسال در استان قم بر اثر حمله سگ‌های بدون صاحب بود که موجی از تاثر و ناراحتی را در مردم ایجاد کرد و باعث شد تا موضوع جمع‌آوری و ساماندهی سگ‌های بدون صاحب به مطالبه‌ای جدی برای شهروندان تبدیل شود.
متاسفانه برخی از افراد جامعه و سازمان‌های مردم نهاد بدون توجه به خطرات رها بودن سگ‌های بدون صاحب در جامعه سعی در برانگیختن عواطف و احساسات مردم درخصوص این سگ‌ها دارند که این امر در کنار نداشتن برنامه‌ریزی دقیق برای نگهداری و ساماندهی این حیوانات می‌تواند عواقب تلخی را برای افراد جامعه بهمراه داشته باشد چرا که قربانی اصلی این عواطف و احساسات گاها کودکان و نوجوانانی هستند که به دلیل شیوع پدیده نگهداری از سگ‌ها و حیوانات در منزل اینگونه می‌پندارند که این حیوانات هیچگونه خطر و تهدیدی برای آنها به همراه ندارند.
رشد فزاینده انتقال بیماری‌های کشنده حیوانی به انسان
بنابر آمار موجود سگ‌ها در 99 درصد موارد عامل انتقال بیماری کشنده «هاری» به انسان هستند و مرگ ناشی از هاری در کشور در سالهای گذشته کمتر از 10 مورد مرگ در سال بوده است اما این آمار در 1400 به 16 نفر رسیده که نشان از رشد فزاینده آمار دارد.
طبق اعلام معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی استان لرستان سال گذشته 6 هزار و 247 مورد حیوان گزیدگی و از ابتدای سال تا کنون نیز 2 هزار و 287 مورد حیوان گزیدگی در استان به ثبت رسیده است که در نوع خود قابل تامل است.
در استان لرستان نیز در سالهای اخیر وفور سگ‌های بدون صاحب در سطح محلات به معضلی جدی برای اکثر شهرهای استان تبدیل شده و سگ ها تقریبا در تمام خیابان‌ها و کوچه های شهر مشاهده می شوند و چنانچه چاره ای اساسی درخصوص نگهداری و ساماندهی این سگ ها اندیشیده نشود هر آن ممکن است شاهد حوادثی تلخ از قبیل حوادث روی داده در استان قم باشیم.
یکی از بانوان خرم آبادی که فرزندش هنگام رفتن به مدرسه در اوایل صبح یکی از روزهای زمستان سال گذشته جدالی نفس‌گیر با گله سگ‌های بدون صاحب داشته بود، اینگونه روایت کرد: خانه ما در حاشیه شهر واقع شده و چندکیلومتر دورتر از خانه ما روستایی قرار دارد که فاصله چندانی با دبستان شهر ندارد.
حمله گله‌ای سگ‌های بدون صاحب به کودک دبستانی
وی ادامه داد: پسرم صبح زود در مسیر رفتن به مدرسه با گله سگ‌های بدون صاحبی که در خیابان رها بودند مواجه می‌شود و چون در آن ساعت خیابان هم خلوت بوده تنها راه چاره را در فرار می‌بیند و وقتی گله سگ‌ها ترس او را می‌بینند به دنبالش می‌افتند و او را محاصره می‌کنند.
این بانوی جوان که از یادآوری خاطره فرزندش از مواجهه با سگ‌ها آزرده خاطر شده بود، اینگونه بیان کرد: خوشبختانه وقتی سگ‌ها قصد آسیب رساندن به فرزندم را می‌کنند یک خودرو از راه می رسد و چون راننده خودرو جان فرزندم را در خطر می‌بیند فورا از ماشین پیاده شده و با قفل فرمان سگ‌ها را فراری می‌دهد.
وی افزود: فقط خدا می داند اگر آن راننده در آن ساعات صبح ناجی فرزندم نمی‌شد چه اتفاقی ممکن بود برایش بیفتد.
این بانوی خرم‌آبادی با انتقاد از نبود نظارتی قوی درخصوص این معضل، گفت: سال‌هاست که وجود سگ‌های بدون صاحب در شهرها به معضلی تبدیل شده و امنیت جانی و روانی مردم را نشانه گرفته اما گویی اراده‌ای قوی برای رفع این معضل در مسئولان وجود ندارد.
مرگ کودک معلول بر اثر حمله سگ‌ها
پیرمردی کهنسال هم که خاطره‌ای تلخ از حمله سگ های بدون صاحب به فرزند معلول همسایه دارد، اینگونه روایت می‌کند: همسایه ما یک فرزند پسر کر و لال داشتند که چندسال پیش در دبستان استثنایی مشغول تحصیل بود.
وی ادامه داد: خانه‌های ما در حاشیه شهر قرار دارند و تا مدرسه استثنایی که پسر همسایه مان در در آن مشغول تحصیل بود مسافت بسیاری وجود داشت که این کودک همیشه در این مسیر در رفت و آمد بود.
این پیرمرد کهنسال عنوان کرد: پسر بخت برگشته یک روز صبح که در این مسیر طولانی در حال رفتن به مدرسه بوده، مورد تهاجم سگ‌های بدون صاحب واقع می‌شود و چون توان تکلم ندارد نمی‌تواند با داد و فریاد کسی را از وضعیت خود باخبر کند.
وی گفت: متاسفانه سگ‌ها تن نحیف کودک را تکه پاره کرده بودند و اهالی وقتی متوجه می‌شوند که کار از کار گذشته بود و به دلیل شدت جراحات جان خود را از دست داد.
این پیرمرد خرم‌آبادی با اشاره به اینکه چندسالی است جولان سگ‌های بدون صاحب در شهر زیاد شده است، عنوان کرد: جولان سگ‌ها در خیابان‌ها و کوچه‌های شهر افزایش یافته اما متاسفانه گویی این وضعیت برای همه عادی شده و مسئولان نمی‌خواهند چاره ای اساسی برای این معضل بیندیشند.
رضا دریکوند مدیرعامل پسماند شهرداری خرم‌آباد با اشاره به دستورالعمل نگهداری از سگ‌های بدون صاحب و نهادهای مرتبط با ساماندهی آنها که متشکل از 16 ارگان هستند، اظهار داشت: از جمله این ادارات محیط زیست، دامپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی، نیروی انتظامی، بهداشت، فرمانداری و شهرداری هستند که یک دکتر دامپزشک نیز باید در کنار آنها باشد.
ایجاد یک سایت نگهداری برای سگ‌های بدون صاحب در خرم‌آباد
وی با اشاره به مسئولیت‌های عرفی که بر عهده شهرداری در این زمینه است، افزود: در این راستا توسط شهرداری اکیپی تشکیل شده که سگ‌های بدون صاحب را در سطح شهر جمع‌آوری و به سایت مجهزی که برای این نگهداری از این سگ‌ها ایجاد شده منتقل می‌کنند.
دریکوند بیان کرد: در مواقعی که نیاز به تزریق آمپول یا سمپاشی و ضدعفونی سایت موردنظر باشد هم اقدامات لازم از طریق دامپزشکی استان انجام خواهد شد.
وی با اشاره به تعذیه این سگ‌ها، عنوان کرد: برای تغذیه سگ‌های بدون صاحب جمع‌آوری شده در این سایت نیز از ته مانده غذای تالارها و ضایعات کشتارگاه‌های مرغ استفاده می‌شود.
مدیرعامل پسماند شهرداری خرم‌آباد، با اشاره به حس حیوان دوستی افراد جامعه و اقدام آنها به غذا دادن به این سگ‌های بدون صاحب در خیابان‌ها و پارک ها، تصریح کرد: این اقدام به هیچ عنوان اقدام مناسبی از سوی شهروندان نیست چرا که باعث جولان بیشتر آنها در سطح شهرها می‌شود و ممکن است باعث وحشت و آزار کودکان و والدین آنها شود.
رهاسازی سگ‌های بدون صاحب شهرهای دیگر در مرکز استان
وی با اشاره به جمع آوری حدود 50 قلاده از این سگ‌ها توسط شهرداری، گفت: این سگ‌ها به سایت مورد نظر منتقل شده و در آنجا مورد حمایت قرار می‌گیرند.
دریکوند با اشاره به وجود روستاهای حاشیه شهر و بیشتر شدن تعداد سگ‌های بدون صاحب در سطح شهر، عنوان کرد: گاها سگ‌های این روستاها و حتی سگ‌های عشایر در شهرها رها می‌شوند و آمار سگ های بدون صاحب نیز افزایش می‌یابد.
وی بیان کرد: حتی در مواردی مشاهده شده که برخی از شهر های دیگر به دلیل اینکه می‌دانند در خرم‌آباد برای نگهداری آنها سایت ایجاد کرده‌ایم سگ‌های بدون صاحب خود را جمع آوری کرده و به صورت مخفیانه از طریق خودرو به اینجا منتقل کرده و به صورت گله‌ای آنها را در سطح شهر رهاسازی می‌کنند.
مدیرعامل پسماند شهرداری خرم‌آباد با اشاره به جمع آوری روزانه این سگ‌ها توسط اکیپ‌های شهرداری، بیان کرد: توصیه ما به شهروندان این است که اقدام به غذا دادن به این حیوانات نکنند چرا که باعث عادت آنها شده و ممکن است در برخی موارد این حیوانات مبتلا به هاری باشند و برای سلامت آنها یا فرزندانشان مشکل ساز شوند.
دریکوند با اشاره به برخورد هیجانی و از روی احساس برخی سازمان‌های مردم نهاد و ان جی اوها، گفت: متاسفانه برخی از اعضای سازمان‌های مردم نهاد از ما انتظارات غیرمعقولی دارند و از ما می‌خواهند که شرایط آرمانی برای نگهداری از این سگ‌ها فراهم کنیم، ما مخالف نگهداری از این سگ‌ها نیستیم اما برای ساماندهی و نگهداری از آنها نیاز به پای کار بودن تمام ادارات متولی و حتی سازمان‌های مردم نهاد است و شهرداری به تنهایی نمی‌تواند جوابگوی این موضوع باشد.
هزینه 700 هزار تومانی ماهانه نگهداری از سگ‌های بدون صاحب
مدیرعامل پسماند شهرداری خرم‌آباد با اشاره به کانون تجمع این سگ‌ها در شهر خرم آباد، گفت: پارک زیتون، مسکن مهر و پارک بهشت کانون تجمع سگ‌های بدون صاحب شده اند به دلیل اینکه مردم در این مکان‌ها اقدام به غذا دادن به این سگ‌ها می‌کنند.
وی افزود: از ان جی اوها و سازمان‌های مردم نهاد انتظار داریم چنانچه در این زمینه دغدغه دارند پای کار بیایند و چنانچه تمایل به غذا دادن به این حیوانات دارند به سایت نگهداری آنها مراجعه نمایند و این حیوانات مراقبت کنند.
دریکوند با بیان اینکه نگهداری از هر قلاده سگ ماهانه حدود 700 هزار تومان هزینه برای شهرداری بهمراه دارد، عنوان کرد: از همه کسانی که در این زمینه دغدغه دارند دعوت می‌کنیم که به یاری ما بیایند و در نگهداری و تغذیه آنها ما را همراهی کنند.
مصطفی زبردست مدیرکل دامپزشکی لرستان نیز با اشاره به حیوانات بدون صاحب، اظهار داشت: معضل سگ‌های بدون صاحب تنها متعلق به شهر خرم‌آباد نیست و در اغلب شهرهای استان و حتی سایر استان ها مشاهده می شود.
انتقال بیماری‌های خطرناک به جوامع انسانی
وی با اشاره به بیماری‌هایی همچون هاری و کیست هیداتیک که این سگ ها ممکن است داشته باشند، افزود: این بیماری ها ممکن است از طریق سگ ها به جوامع انسانی منتقل شوند و خطراتی را برای سلامت افراد ایجاد نمایند.
زبردست عنوان کرد: در این راستا سازمان دهیاری های وزارت کشور کلیه دهیاری ها و شهرداری ها را مکلف کرده که در شهرها نسبت به جمع آوری و ساماندهی و ایجاد پناهگاه برای آنها اقدام کنند.
وی با بیان اینکه شهرداری متولی اصلی جمع آوری سگ های بدون صاحب است و سایر نهادهای متولی هم باید به آنها کمک کنند، ادامه داد: وقتی که سگ های بدون صاحب در سطح شهر جمع آوری و به این پناهگاه ها منتقل شدند وظیفه دامپزشکی آغاز می شود.
مدیرکل دامپزشکی لرستان با اشاره به وظایف دامپزشکی عنوان کرد: در این راستا دامپزشکی باید نسبت به جداسازی سگ هایی که شرایط نگهداری دارند و حال جسمی آنها نیز مناسب است اقدام کند.
اجتناب از غذادهی به سگ‌های بدون صاحب
وی افزود: واکسیناسیون این حیوانات، سم پاشی و ضدعفونی کردن سایت نگهداری از آنها نیز توسط دامپزشکی انجام می گیرد و توافق شده که دامپزشکی در بحث عقیم سازی و غذادهی آنها هم مشارکت کند.
زبردست گفت: توصیه می کنیم شهروندان راس ساعت مناسب نسبت به گذاشتن زباله های خود برای جمع آوری توسط شهرداری اقدام نمایند تا حیوانات بدون صاحب برای تغذیه از این زباله ها استفاده نکنند.
وی با اشاره به اینکه غذادهی به این حیوانات باعث ازدیاد جمعیت آنها می شود، بیان کرد: این امر باعث می شود که آنها وارد سکونتگاه های انسان ها شوند و مشکلاتی برای شهروندان ایجاد کنند.
مدیرکل دامپزشکی لرستان تصریح کرد: امیدواریم سایر شهرهای استان همچون شهرداری خرم آباد اقدام به احداث سایت نگهداری این حیوانات نمایند تا کسانی که تمایل به غذادهی به این حیوانات دارند به سایت مراجعه نمایند.
چندسالی است که جولان سگ‌ها در شهرها باعث شده تا هر از گاهی مسئولان برای رفع تکلیف به برگزاری جلساتی در قالب کارگروه ساماندهی سگ های بدون صاحب اقدام کنند اما متاسفانه نتایج این جلسات در بطن جامعه نمود عینی نداشته و همچنان سگ ها در شهرها بیخ گوش شهروندان پرسه می زنند تا بی حاصل بودن نتیجه این جلسات و نبود اراده‌ای قاطع درخصوص جمع آوری آنها را به رخ مسئولان بکشند.
با توجه به خطراتی که رها بودن این حیوانات برای افراد جامعه به همراه دارد و غذادهی به آنها می تواند حاشیه امنی برای کودکان و افراد جامعه متصور کند می طلبد که شهرداری و سایر نهادهای مرتبط با همکاری و تعامل سازمان های مردم نهاد نسبت به مراقبت از این حیوانات و ساماندهی آنها اقدامات لازم را صورت دهند تا بیش از این شاهد وقوع حوادث ناگوار در جای جای کشور نباشیم.
پاسخگو نبودن برخی مدیران به خبرنگاران
متاسفانه علیرغم پیگیری‌های متعدد خبرنگار تسنیم، روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست لرستان حاضر به همکاری در تهیه این گزارش برای مصاحبه با مدیرکل نگردید و دلیل خود را اینگونه عنوان کرد اداره کل حفاظت محیط زیست یکی از اعضای کارگروه ساماندهی سگ‌های بدون صاحب است و خواستار جویاشدن از سایر اعضای کارگروه شد.
شهردار خرم‌آباد نیز در پاسخ به پیگیری‌های 48 ساعته خبرنگار تسنیم با بیان اینکه مدیر عامل پسماند متولی این امر است و بنده اطلاعی ندارم از جواب دادن به سوالات شانه خالی کرد.
متاسفانه این روزها برخی مدیران استان در پاسخگویی به مطالبات خبرنگاران همکاری خوبی ندارند و این شانه خالی کردن از پاسخگویی به رسانه‌ها در پذیرفتنی نیست.
