حقابه تالاب گاوخونی در ۲۰ سال گذشته تامین نشده است

به گزارش قدس آنلاین، حسین اکبری افزود: پایش های میدانی و تحلیل تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که حدود ۹۸ درصد از پهنه تالاب گاوخونی خشک است.

وی با بیان اینکه در ۲۰ سال اخیر رهاسازی آب برای تامین حقابه کامل تالاب گاوخونی انجام نشده است، اظهار داشت: فقط در نیمه دوم سال ۹۸ حدود ۵۰ میلیون متر مکعب از حقابه تالاب در چند روز رهاسازی موقت آب از سد رودشتین تامین شد اما دیگر هیچ رهاسازی آبی برای آن نداشتیم و امسال هم که چند نوبت آب زاینده رود برای شرق اصفهان رهاسازی شد، آبی به تالاب نرسید.

وی حقابه تالاب بین المللی گاوخونی در یک سال را ۱۷۶ میلیون متر مکعب رآورد کرد  و گفت: در زمان حاضر حدود ۱۰۰ لیتر بر ثانیه آب از محل زهاب کشاورزی و پساب از بالادست و ایستگاه شاخه کنار وارد تالاب می شود.

اکبری با بیان اینکه در زمانی که تالاب وضعیت آبی نرمال داشت، سالانه بطور میانگین حدود ۲۰ هزار قطعه پرنده از گونه های مختلف وارد تالاب می شد که در برخی سال ها به ۱۵۰ هزار قطعه می رسید، گفت: تعداد پرندگان در ۲ دهه گذشته به تدریج کاهش یافته و بر اساس سرشماری در سال گذشته به ۳۰۰ تا ۴۰۰ قطعه رسید.

به گفته وی، فلامینگوها که از پرندگان شاخص مهاجری بودند که به تالاب گاوخونی اصفهان می آمدند در زمان حاضر به تعداد بسیار کم وارد تالاب می شوند بطوریکه در ۲ سال گذشته حدود ۴۰۰ قطعه و پارسال حدود یکصد قطعه آن در تالاب گزارش شد درحالیکه در سال های وضعیت آبی نرمال به چند هزار قطعه می رسید.

اکبری ادامه داد: در پایین دست زاینده رود و بین سد رودشتین تا تالاب گاوخونی به فاصله حدود ۸۰ کیلومتر مقداری زهاب کشاورزی و پساب وجود دارد و بدلیل حداقل رطوبت موجود، تعدادی پرنده در آن محدوده بویژه حدفاصل اژیه تا شاخه کنار وجود دارد.

وی با بیان اینکه اگر وضعیت خشکی تالاب به همین منوال ادامه یابد ممکن است تا یک ماه دیگر صد درصد آن خشک شود، تصریح کرد: اگر آبی به تالاب نرسد به کویر تبدیل می شود و بیابان زایی را بعنوان پدیده ای خطرناک توسعه داده و ارزش ها و کارکردهای واقعی خود را از دست می دهد و به محلی برای تهدیدهای جدی مانند غبارخیزی و توسعه بیابان تبدیل می شود.

معاون اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان برخی از کارکردهای تالاب گاوخونی را تعدیل آب و هوا، کاهش اثرات فرونشست زمین، جلوگیری از سیلاب، حفاظت از ذخائر ژنتیکی و تنوع زیستی و مباحث گردشگری و تاریخی دانست و افزود: اگر تالاب خشک شود با توجه به موقعیت ویژه آن در فلات مرکزی ، کارکردهای خود را از دست می دهد یا به حداقل می رسد.

وی با بیان اینکه در زمان حاضر حداقلی از کارکردهای تالاب مانند گردشگری آن وجود دارد، خاطرنشان کرد: نگاه ویژه ای در سطح ملی و استانی برای تامین حقابه تالاب گاوخونی شکل گرفته و امید است به نتایج خوبی منتج شود زیرا می توان با هم افزایی و همکاری بین بخشی و متناسب با بارش، حجم آب و ذخیره منابع آبی، کسری از حقابه تالاب را تامین کرد.

اکبری افزود: اداره کل حفاظت محیط زیست اصفهان در پنج سال اخیر چهار طرح لایروبی بطور غیر پیوسته از سد رودشتین تا ورزنه و نزدیک تالاب به طول ۶۰ کیلومتر اجرا کرده که در استفاده بهینه از حداقل رطوبت موجود و ایجاد جریان آب به سمت تالاب موثر بوده است.

گاوخونی یکی از تالاب‌های بین المللی ایران است که در کنوانسیون رامسر در سال ۱۹۷۵ به ثبت رسید. این تالاب با  وسعتی حدود ۴۷۶ کیلومتر مربع در انتهای مسیر رودخانه زاینده رود و در فاصله ۱۴۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد. حداقل نیاز آبی زیست محیطی سالانه گاوخونی ۱۷۶ میلیون مترمکعب محاسبه و تعیین شده است. به دلیل محقق نشدن این حقابه، گاوخونی خشکیده و کارشناسان نسبت به فعال شدن کانون گردوغبار آن هشدار داده‌اند.