امضاکنندگان، اقدام به خودکشی سعدا خدیرزاده را ”بخشی از فرایند قتل حکومتی زندانیان و “زن‌کشی سیستماتیک در جمهوری اسلامی” نامیده و تاکید کرده‌اند که ”وضعیت زنان زندانی سیاسی و آنها که در رابطه با اتهامات انتسابی به همسران‌شان زندانی شده‌اند، معمولا از بار شدید سلطه جنسیتی نیز برخوردار است.”
آن‌گونه که منابع حقوق بشری گزارش داده‌اند، سعدا خدیرزاده روز ۲۷ مردادماه تلاش کرد که با بستن روسری به دور گردن و حلق‌آویز کردن خود، به زندگی‌اش خاتمه دهد اما در پی اقدام به‌موقع دیگر زندانیان، از مرگ نجات یافت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این زندانی، دو روز پس از آن دست به خودکشی زد که از سوی ماموران تهدید شده بود چنانچه مقابل دوربین ظاهر نشود و تن به اعتراف اجباری ندهد، پرونده‌ای پزشکی در خصوص سلامت روانی او تشکیل داده و فرزندش را به بهزیستی می‌سپارند.
بر اساس برخی منابع، او سعی کرده بود که با خوراندن قرص به زندگی نوزادش هم پایان دهد اما دیگر زندانیان متوجه این موضوع شدند و از این اقدام او جلوگیری کردند.
”وضعیت زنان زندانی ویژه‌تر است”
فعالان حقوق زنان، در بیانیه خود با اشاره به نامه اخیر شماری از زندانیان سیاسی، تراکم بالای جمعیت در زندان‌ها و عدم دسترسی آنها ”به حداقل‌های سلامت و بهداشت” را ”بخشی از روند از بین بردن سازماندهی شده و آسیب جدی به زندانیان” دانسته و افزوده‌اند که در این وضعیت، ”زندانیان زن در شرایط ویژه‌‌تری قرار دارند.”
اشاره آنها به نامه ۱۶ زندانی سیاسی زن از زندان اوین است که از شیوع دوباره کرونا در این زندان و افزایش افراد مبتلا به این ویروس خبر داده بودند.
مدافعان حقوق زنان در بیانیه خود یادآور می‌شوند که اتهام بسیاری از زنان زندانی، ”ریشه در تبعیض‌های جنسی و جنسیتی” دارد و از جمله مصادیق آن به ازدواج اجباری در کودکی و خشونت خانگی اشاره کردند.
بیشتر بخوانید: درخواست عفو بین‌الملل: آزادی مادر و نوزاد زندانی در ارومیه
این فعالان تاکید می‌کنند که زنان زندانی در تمام طول بازداشت و حبس، با ”آزار و تعرض جنسی و جنسیتی بسیار زیادی” همچون انجام تست بکارت و نقض سایر آزادی‌های اولیه انسانی مواجه می‌شوند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در میان امضاکنندگان نام شهلا شفیق، شهلا انتصاری، صبا آلاله، شیوا نظرآهاری، فروغ شلالوند، نازیلا طوبایی، شقایق نوروزی و منصوره شجاعی دیده می‌شود.
امضاکنندگان در پایان خواستار آزادی فوری و بی‌قید و شرط سعدا خدیرزاده و نوزادش و همچنین افزایش حساسیت، خبررسانی و پرسشگری همراه با آگاهی جنسیتی درباره زندانیان زن به ویژه زندانیان زن بیمار، مادر، باردار و دارای معلولیت شدند.
سعدا خدیرزاده؛ از بازداشت تا کنون
سعدا خدیرزاده ۲۲ مهر سال گذشته، در حالی که باردار بود، توسط نیروهای اداره اطلاعات پیرانشهر بازداشت شد. او در ۳۰ خرداد از طریق سزارین زایمان کرد و یک روز بعد به زندان بازگردانده شد.
دستگیری سعدا خدیرزاده چند روز پس از ترور مردی در پیرانشهر انجام شد که از سوی فعالان حقوق بشر خارج از ایران “مامور وزارت اطلاعات” معرفی شد. همسر سعدا خدیرزاده یک روز پیش از دستگیری او ایران را ترک کرده بود.
سعدا خدیرزاده اوایل اردیبهشت ۱۴۰۱ فایلی صوتی از داخل زندان به بیرون فرستاد و در آن شرح داد که ۲۲ مهرماه ۱۴۰۰ توسط ماموران وزارت اطلاعات در پیرانشهر دستگیر شده و به مدت ۲۵ روز در مکانی در وزارت اطلاعات بوده است.
این زندانی سیاسی در این فایل صوتی از آزار کلامی و جنسی ماموران وزارت اطلاعات گفته بود و اینکه بازجویان از او خواستند، اعتراف کند که در فرار شوهرش از ایران به او کمک کرده است.
روز چهارشنبه، دوم شهریورماه نخستین جلسه از دادگاه رسیدگی به پرونده او برگزار شد. خدیرزاده به ”معاونت در قتل یکی از اعضای سپاە و عضویت در یکی از احزاب کُرد اپوزیسیون حکومت ایران” متهم شده اما او این اتهام‌ها را رد کرده است.
