برخی رسانه‌های اسرائیلی، از جمله روزنامه تایمز بامداد شنبه سوم سپتامبر به نقل از کانال ۱۲ نوشته‌اند گزارش یاد شده در بخش پژوهش‌های سیاسی وزارت خارجه اسرائیل تدوین شده است.
بر پایه این ارزیابی ایالات متحده همچنان توافق هسته‌ای را تنها امکان مواجهه با برنامه‌های اتمی جمهوری اسلامی می‌داند.
برخورد واقع‌بینانه‌تر ایران و آمریکا؟
تحلیلگران وزارت خارجه اسرائیل گفته‌اند جمهوری اسلامی و ایالات متحده درباره مواضع طرف مقابل واقع‌بینانه‌تر از قبل برخورد می‌کنند و هر دو می‌کوشند حمایت سیاسی از توافق احیای برجام در آستانه رسیدن به نتیجه نهایی را تقویت کنند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
مذاکرات احیای برجام که آمریکا به طور غیر مستقیم با آن مشارکت دارد فروردین سال پیش در وین آغاز و بیستم اسفند بدون نتیجه متوقف شد.
دور جدید این مذاکرات پس از حدود پنج ماه وقفه به مدت چهار روز (۱۳ تا ۱۷ مرداد) در وین ادامه یافت و در پایان آن جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات “متن نهایی” توافق پیشنهادی را برای تصمیم‌گیری به طرف‌ها ارائه داد.
ایران ۲۴ مرداد (۱۵ اوت) ملاحظات خود درباره این متن را ارائه کرد و آمریکا یک هفته بعد از طریق دفتر بورل نظر خود درباره آن را در اختیار جمهوری اسلامی و دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای گذاشت.
در ادامه این روند ایران دهم شهریور نظراتش درباره پاسخ آمریکا را به هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات برجام تحویل داد و آمریکا در نخستین واکنش دیدگاه‌های ایران را غیرسازنده خواند.
خوش‌بینی کشورهای غربی به نزدیک بودن توافق
با این حال در روزهای گذشته مقام‌های ارشد غربی نسبت به آینده احیای توافق هسته‌ای و برجام ابراز خوش‌بینی کرده‌اند. امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه به تازگی ابراز امیدواری کرده مذاکرات احیای برجام در چند روز آینده به توافق منجر شود.
همزمان با این تحولات جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی آمریکا به روزنامه اماراتی نشنال گفته به نسبت هفته‌ها و ماه‌های گذشته توافق بر سر احیای برجام نزدیک‌تر شده و ایالات متحده نسبت به آن خوش‌بین است.
او با تکرار سخنانی که پیشتر هم ابراز شده بود، علت خوش‌بینی آمریکا را صرف‌نظر کردن جمهوری اسلامی از برخی پیش‌شرط‌ها برای بازگشت به توافق هسته‌ای عنوان کرد.
به رغم این خوش‌بینی‌ها هنوز دو سه مسئله حل نشده برای احیای توافق هسته‌ای وجود دارد که پیش‌شرط ایران برای مختومه شدن پرونده پرسش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره منشاء مواد رادیواکتیو در سه مکان اعلام نشده از مهم‌ترین آنهاست.
تاکید آمریکا درباره ضرورت پاسخ ایران به آژانس
کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید روز جمعه ۱۱ شهریور (دوم سپتامبر) به ایران هشدار داد احیای توافق هسته‌ای را به مختومه شدن تحقیقات آژانس که مربوط به مسائل پادمانی است مشروط نکند.
او با تاکید بر ”حمایت سرسختانه” آمریکا از استقلال آژانس افزود ”احیای برجام نباید به تحقیق‌های آژانس درباره تعهدهای قانونی ایران بر اساس معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای مشروط شود.”
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
جمهوری اسلامی درباره پرسش‌های آژانس توضیحاتی داده اما رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد نظارتی سازمان ملل بارها گفته پاسخ‌های ایران قانع‌کننده نبوده و به همین دلیل پرونده این مسئله همچنان گشوده است.
کشورهای غربی توافق هسته‌ای را وسیله‌ای برای جلوگیری از دست‌یافتن جمهوری اسلامی به سلاح اتمی ارزیابی می‌کنند اما آژانس می‌گوید بدون شفاف‌سازی فعالیت‌های اعلام نشده ایران قادر به تائید صلح‌آمیز بودن برنامه اتمی این کشور نیست.
با خوش‌بینی‌هایی که در مورد قریب‌الوقوع بودن توافق بر سر احیای برجام ابراز می‌شود اسرائیل به تلاش‌های خود برای قانع کردن آمریکا و در نظر داشتن گزینه نظامی برای مقابله با اتمی شدن ایران افزوده است.
لائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل چند روز پیش در گفت‌وگوی تلفنی با امانوئل مکرون تاکید کرد که اگر توافق هسته‌ای احیا شود این کشور به آن پایبند نخواهد بودو برای جلوگیری از دست‌یابی ایران به بمب اتمی هر اقدامی لازم باشد انجام می‌دهد.
