مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شامگاه جمعه، دوم سپتامبر (۱۱ شهریور) در فرودگاه وین در جمع خبرنگاران گفت تداوم بمباران این نیروگاه اتمی نگران کننده است.
این نیروگاه که بزرگ‌ترین نیروگاه اتمی اروپا به شمار می‌رود از نخستین روزهای تجاوز نظامی روسیه به خاک اوکراین به اشغال نیروهای روسی درآمد. تاسیسات و مناطق اطراف نیروگاه در روزها و هفته‌های گذشته هدف حمله‌های نظامی و بمباران‌هایی قرار گرفته که روسیه و اوکراین یکدیگر را به دست داشتن در آن متهم می‌کنند.
روسیه ماه گذشته از شورای امنیت سازمان ملل خواست برای رسیدگی به وضعیت نیروگاه زاپروژیا یک نشست فوق‌العاده برگزار کند. این نشست ۱۱ اوت (۲۰ مرداد) در نیویورک برگزار شد و مدیرکل آژانس در آن ضمن ارائه توضیحاتی درباره تحولات اخیر اعلام آمادگی کرد شخصا بازرسان آژانس برای بازدید از نیروگاه زاپروژیا را همراهی کند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
این اتفاق سرانجام روز پنج‌شنبه، اول سپتامبر رخ داد. کارشناسان آژانس پیشتر اعلام کرده بودند در حال حاضر ایمنی نیروگاه با خطر جدی به خاطر بمباران‌ها روبرو نیست اما رافائل گروسی در عین حال هشدار داد که این وضعیت هر لحظه ممکن است تغییر کند.
مدیرکل آژانس روز پنج‌شنبه تاکید کرد روسیه و اوکراین باید به صراحت تضمین کنند که امنیت نیروگاه اتمی زاپروژیا محفوظ می‌ماند.
با وجود اشغال نیروگاه زاپروژیا توسط نظامیان روسی این نیروگاه همچنان توسط متخصصان و تکنیسین‌های اوکراینی اداره می‌شود.
گروسی در کنفرانس خبری در فرودگاه وین گفت همکاری میان نیروهای روسی و پرسنل اوکراینی نیروگاه در مجموع و در سطح حرفه‌ای تا حدود زیادی به خوبی پیش می‌رود.
او تاکید کرد که نگرانی بزرگ او همچنان این است که نیروگاه اتمی زاپروژیا بر اثر حمله‌های نظامی به سختی آسیب ببیند. قرار است بازرسان باقی‌مانده در اوکراین تا هفته آینده تحلیل و ارزیابی خود از وضعیت ایمنی نیروگاه را ارائه دهند.
باقی ماندن دو بازرس آژانس در اوکراین
به گزارش خبرگزاری رویترز یک رسانه روسی روز جمعه به نقل از دیپلمات‌های روسیه اعلام کرد دو بازرس آژانس پس از خاتمه بازرسی‌ها نیز در نیروگاه زاپروژیا می‌مانند.
شماری از بازرسان آژانس شامگاه پنج‌شنبه اوکراین را ترک کردند اما هنوز شش همکار این نهاد نظارتی سازمان ملل در محل حضور دارند.
رافائل گروسی در جمع خبرنگاران تاکید کرد او احساس نمی‌کند که اشغالگران روسی حاضر در نیروگاه زاپروژیا چیزی را پنهان کرده باشند و همکاران آژانس توانسته‌اند آنچه را می‌خواستند ببینند.
او با بیان این که دست‌کم دو بازرس آژانس تا زمانی که لازم باشد در اوکراین می‌مانند گفت در حال حاضر روسیه و اوکراین با این مسئله موافقت کرده‌اند اما امکان این که همه چیز تغییر کند منتفی نیست.
روسیه ماموریت بازرسان آژانس را “بسیار مثبت” ارزیابی کرده است. دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در جمع خبرنگاران از این که هیئت بازرسان آژانس موفق شده به نیروگاه زاپروژیا برسد و کار خود را آغاز کند تقدیر کرد.
نگرانی از نفوذ روسیه بر آژانس
شرکت اوکراینی اپراتور نیروگاه اتمی نسبت به بی‌طرفانه بودن گزارش کارشناسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز تردید کرده و می‌گوید به دلیل نفوذ زیاد روسیه این کار دشوار خواهد بود.
برخی سازمان‌های زیست‌محیطی، از جمله Greenpeace نگرانی‌های مشابهی مطرح کرده و معتقدند به دلیل کثرت نیروگاه‌های اتمی در روسیه، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با این کشور مناسبات نزدیکی دارد.
گفته می‌شود کارشناسان آژانس اجازه بازرسی از برخی بخش‌های حساس نیروگاه را ندارند. اوکراین ادعا می‌کند سربازان روسی در این بخش‌ها مستقر هستند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
برخی منابع اوکراینی این اتهام را به شکل دیگری مطرح کرده و گفته‌اند اشغالگران روسی پیش از ورود بازرسان آژانس به نیروگاه زاپروژیا تمام تجهیزات نظامی خود را از این تاسیسات خارج کرده‌اند.
در همین حال رئیس جمهوری اوکراین بار دیگر خواستار عقب‌نشینی کامل نیروهای روسی شد و تاکید کرد آنچه امروز باید اتفاق بیفتد غیرنظامی کردن تاسیسات نیروگاه اتمی است.
هشدار درباره فاجعه اتمی
ولودیمیر زلنسکی در پیام ویدئویی اول سپتامبر خود تصریح کرد که کنترل کامل تاسیسات نیروگاه و پرسنل آن باید به اوکراین واگذار شود.
سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه روز جمعه بار دیگر نیروهای اوکراینی را به بمباران نیروگاه زاپروژیا متهم کرد و گفت آنها با این اقدام اروپا را در معرض خطر یک “فاجعه اتمی” قرار می‌دهند. زلنسکی هم پیش از این دربارهوقوع یک فاجعه هسته‌ای هشدار داده بود.
آوریل ۱۹۸۶ و زمانی که اوکراین یکی از اقمار اتحاد جماهیر شوروی سابق بود، حادثه‌ای در یکی از راکتورهای نیروگاه چرنوبیل رخ داد که هولناک‌ترین فاجعه اتمی در تاسیسات هسته‌ای تا آن زمان بود.
