بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه مشترکی که شنبه، ۱۰ سپتامبر (۱۹ شهریور) منتشر شد نسبت به عزم و اراده جمهوری اسلامی برای احیای برجام “تردیدهای جدی” ابراز کردند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه در این بیانیه تاکید شده که ایران با شرط‌های خود چشم‌انداز احیای توافق هسته‌ای و برجام را به خطر می‌اندازد.
بن‌بست پس از ماه‌ها مذاکره
مذاکرات احیای برجام با مشارکت غیرمستقیم آمریکا فروردین سال پیش در وین آغاز و ۲۰ اسفند بدون نتیجه متوقف شد.
دور جدید این مذاکرات پس از حدود پنج ماه وقفه به مدت چهار روز (۱۳ تا ۱۷ مرداد) در وین ادامه یافت و در پایان آن جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات “متن نهایی” توافق پیشنهادی را برای تصمیم‌گیری به طرف‌ها ارائه داد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
آخرین ملاحظات جمهوری اسلامی درباره متن پیشنهادی ۱۰ شهریور از طریق دفتر بورل در اختیار کشورهای باقی‌مانده در توافق و آمریکا قرار گرفت که کشورهای غربی آن را غیرسازنده ارزیابی کردند. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا روز گذشته این پاسخ را یک گام به عقب خواند.
یکی از شرط‌هایی که جمهوری اسلامی همچنان بر آن پافشاری می‌کند و از موانع جدی امضای توافق به شمار می‌رود، درخواست مختومه شدن پرونده پرسش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد کشف مواد رادیواکتیو در سه مکان اعلام نشده ایران است.
مخالفت صریح با شرط جدید ایران
سه کشور اروپایی این درخواست را مغایر با تعهدات جمهوری اسلامی مطابق پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) ارزیابی کرده و می‌گویند، این شرط در زمانی مطرح شد که توافق به نظر در دسترس می‌آمد و اراده و عزم ایران برای یک نتیجه موفقیت‌آمیز را با تردیدهای جدی روبرو می‌کند.
این مطالبه ایران که فرابرجامی است و با توافق هسته‌ای ارتباط مستقیمی ندارد پیش از این با مخالفت صریح رافائل گروسی، مدیرکل آژانس و ایالات متحده هم مواجه شده است.
کارین ژان پیر، سخنگوی کاخ سفید ۱۱ شهریور به ایران هشدار داد احیای توافق هسته‌ای را به مختومه شدن تحقیقات آژانس که مربوط به مسائل پادمانی است مشروط نکند.
او با تاکید بر ”حمایت سرسختانه” آمریکا از استقلال آژانس افزود: «احیای برجام نباید به تحقیق‌های آژانس درباره تعهدهای قانونی ایران بر اساس معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای مشروط شود.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان در بیانیه خود تاکید کرده‌اند که ایران باید “فوری و به طور همه جانبه” با آژانس همکاری کند. این سه کشور با شریکان بین‌المللی خود درباره مواجهه با توسعه فزاینده برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی و عدم همکاری با آژانس مشورت می‌کنند.
هشدار درباره افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده
ایران از اردیبهشت ۱۳۹۸ و نخستین سالروز خروج آمریکا از توافق هسته‌ای اجرای تعهدات برجامی خود را کاهش داد و چه به لحاظ درصد غنای اورانیوم و چه از نظر ذخیره اورانیوم غنی شده از محدوده تعیین شده از برجام به مراتب فراتر رفته است.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
سه کشور اروپایی طرف توافق هسته‌ای ابراز تاسف کرده‌اند که جمهوری اسلامی به جای استفاده از یک فرصت دیپلماتیک حساس به برنامه‌های هسته‌ای خود فراتر از توجیهی برای صلح‌آمیز بودن آن ادامه می‌دهد.
گروسی روز چهارشنبه در گزارشی اعلام کرد، به دلیل عدم همکاری جمهوری اسلامی و پاسخ ندادن به پرسش‌ها درباره سه مکان اعلام نشده، آژانس در موقعیتی نیست که ماهیت صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌ای این کشور را تائید کند.
مدیر کل نهاد نظارتی سازمان ملل با اشاره به این که ذخایر اورانیوم ایران حدود ۱۹ برابر حد تعیین شده در توافق هسته‌ای است هشدار داد، حجم ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنی شده ایران به میزان لازم برای تولید بمب اتمی نزدیک می‌شود.
